Enerji Günlüğü - Enerji Bakanı Fatih Dönmez, enerji fiyatlarının dünya çapında artış eğiliminde olduğunu, Türkiye’de devletin vatandaşlarını enerji fiyatları konusunda desteklediğini söyledi.
NTV televizyonunda gündeme ilişkin açıklamalar yapan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Avrupa ülkelerinde enerji alanında son aylarda gerçekleşen fiyat dalgalanmalarından Türkiye’nin asgari şekilde etkileneceğini ve 2021 yılını sorunsuz kapatacaklarını söyledi. Bu yıl petrolün varil fiyatının 80 doların üzerine çıktığını ve Avrupa’da üretimin azaldığını hatırlatan Fatih Dönmez, enerji fiyatlarında dünyanın her yerinde artış olduğunu bildirdi.
“DEVLET FEDAKARLIK YAPIYOR”
Türkiye’nin son yıllarda attığı bazı adımların arz güvenliği konusunda ülkede önemli mesafe alınmasını sağladığını kaydeden Bakan Dönmez şöyle konuştu, “Türkiye, doğalgaz boru hatlarıyla önemli bir tedarik partneri haline geldi. Envanterimize eklenen FSRU tesisleri de arz güvenliği açısından destekleyici oldu. Devam eden kontratların fiyatları sayesinde belli bir dengeyi sürdürüyoruz. Halen özel sektörün doğalgaz ithalatı görüşmeleri de devam ediyor. Türkiye bu sene kuraklık dolayısıyla hidroelektrik kapasitende bir kısım azalmalar kaydetti ancak elektrikte fiyatları dengelemek için doğalgaz santrallerimiz daha çok çalışıyor. Sanayide de ciddi kapasite kullanım oranı yakalandı. O nedenle doğalgazda 8 ila 10 milyar metreküp talep artışı olacağını tahmin ediyoruz. Bütün bunlara rağmen, sevkiyatta sıkıntı çıkmazsa, sorun yaşamadan bu seneyi geçireceğimizi öngörüyoruz. Dar gelirli ailelerin elektrik tüketimlerinin bir kısmını karşılıyoruz. Devlet fedakarlık yaparak maliyeti vatandaşa yansıtmıyor”.
“30 YILDIR SEKTÖRDEYİM BÖYLE BİR DÖNEM HATIRLAMIYORUM”
Talep artışı doğrultusunda kaynak ülkelerle tedarik görüşmeleri yaptıklarını kaydeden Bakan Dönmez, görüşmelerin olumlu olduğunu; gerekirse Rusya'dan ilave gaz alınacağını; Rus yetkililerin bir sıkıntı yaşanmayacağını ifade ettiklerini kaydetti.
Spot piyasalarda da LNG başta olmak üzere tedarik yoluna gittiklerini belirten Bakan Dönmez şunları söyledi, “Bugün için arz güvenliği fiyattan daha önemlidir. Bu durumda maliyetleri de ister istemez üstlenmek zorundasınız. Bu sorunlar sadece Türkiye’de değil; Çin’de ve Avrupa’da da yaşanıyor. Buna karşın Türkiye’de, uzun dönemli kontratlarımız sayesinde daha dengeli bir seyir izlenecektir. Ama fiyat artışları, yeni kontratlara yansıyabilir. Yaklaşık 30 yıldır bu sektörün içindeyim; böyle bir dönem hatırlamıyorum. Sadece Eylül ayında AB başkentlerinde hane halkı elektrik fiyatları artışı %15 ila %19 arasında oldu. Bazı başkentlerde daha da yüksek artışlar görüldü. Doğalgazda da, daha düşük olmakla beraber, fiyat artışları oldu. Bu dönemde devletimiz, gerektiğinde sübvansiyon yaparak, fedakarlıkla maliyeti vatandaşa yansıtmamaya çalışıyor”.
“EŞEL MOBİL İLE 52 MİLYAR LİRALIK SUBVANSİYON”
Akaryakıtta eşel mobil sistemini devam ettireceklerini bildiren Dönmez; “2 yıl önce eşel mobil sistemine geçildi. Bu mekanizma fiyat artışlarının pompaya yansımaması içindi. Bu uygulamayla devletin fedakarlığının maliyeti, 52 milyar liraya ulaştı. Yılsonuna kadar daha da artacaktır bu. Eşel mobil sistemi halen yürürlüktedir ve vatandaşlarımızı desteklemeye devam edeceğiz. Bu sistemin de etkisiyle akaryakıtta AB fiyatlarıyla bizim fiyatlar arasında, nerdeyse yarı yarıya bir fark oluştu. Bu da devlet desteğinin somut bir göstergesidir” diye konuştu.
“AÇILAN HER KUYU KEŞFİMİZİ DOĞRULUYOR”
Fatih Dönmez, Sakarya gaz sahasında faaliyetlerin devam ettiğini hatırlatarak, “Üretim kuyuları hazırlıyoruz. Bugüne kadar Türkali'de 6 kuyumuz oldu. Her kuyuda, ilk keşfi teyit eden sonuçlar alıyoruz. İlk 10 kuyuyu kazdıktan sonra üretime geçeceğiz. 2023’te de Karadeniz gazı vatandaşımızla buluşacak. Amasra 1 kuyusuyla ilgili gelecek yıl çalışmalarımız olacak. Keşif amaçlı sondajlarımız da olacak, 2022 başında. 180 km’lik iletim hattı için boru imalatı devam ediyor. Gelecek yıl boru döşenecek Kilyos’a. Kıyıda bir terminal yapılacak; ihaleleri yapıldı. İnşallah, 2023’te ilk gazı vereceğiz. Bütün bunların dışa bağımlılığı azaltma yolunda önemi büyük” dedi.
“NÜKLEER GELECEKTE DE TÜRKİYE’NİN GÜNDEMİNDE OLACAK”
Türkiye’nin dördüncü nükleer santrali bile konuşması gerektiğini söyleyen Fatih Dönmez, “Cumhurbaşkanımızın Sayın Putin ile görüşmesinde 2. ve 3. nükleer santral için konuşuldu. Akkuyu NGS, biliyorsunuz, 4 ünitede 4.800MW’lık güce sahip olacak. İklim değişikliği ve karbon salımını azaltmak için nükleer tesisler çok önemli. Yenilenebilir enerji önceliğimizdir ancak tüm ihtiyacı karşılaması mümkün değil. Nükleer o açıdan önemli bir seçenektir. Kömürden çıkacaksak nükleer seçeneğine dönmeniz gerekir. Nükleer, sadece Türkiye açısından değil, dünyada da her zaman gündemde olacak teknolojidir. İkinci, üçüncü, hatta dördüncü santral bile düşünülebilecektir. Akkuyu’daki işbirliği neden tekrarlanmasın? Soçi görüşmesinde her iki tarafın da pozitif yaklaşımı oldu. Deneyim kazanıyoruz. Tabi sadece Rusya ile değil; Çin ile de görüşüyoruz. Önümüzdeki aylarda netleşecek. Nükleer Türkiye’nin gündemindedir; geleceğinde de nükleer olacak ve olmaya devam edecek” ifadelerini kullandı.
“PETROL ARAMAYA DEVAM EDECEĞİZ”
Petrol arama faaliyetlerindeki artışın umut verici olduğunu anlatan Bakan Dönmez, 3 yıl önce Türkiye Petrollerinin günlük 45 bin varil üretim yaptığını hatırlattı ve şu ifadeleri kullandı, “Bugün üretimimiz 58-60 bin varil oldu. 70-75 bin varil özel sektörle beraber üretim kapasitesi oluştu. Ancak bu miktar Türkiye’nin ihtiyacının, onda birlik kısmını karşılıyor. Üretimimiz %25 artı. Özellikle Güneydoğu’dan sevindirici haberler geliyor. Trakya’dan gaz haberleri geliyor. Aramalara devam etmemiz gerekiyor. Arayıp, bulup, vatandaşla buluşturmamız gerekiyor”.
“BOR İHRACATINDA REKOR KIRACAĞIZ”
Türkiye’nin maden ihracatının 4,38 milyar dolara ulaştığını bildiren Bakan, sözlerini şöyle tamamladı, “Geçen yıla göre gerçekleşen artış, %48’dir. Bu artış devam ederse yılı 6,5 milyar dolar ihracatla kapatacağız. Asya ve Çin önemli bir pazar ama her yere maden ihraç edebiliyoruz. Bor bu alanda öncü ürünümüzdür. Eti Maden borda rekor kıracak ihracatta bu sene”.