Enerji Günlüğü - Türkiye’nin En Büyük 100 Elektrik Üreticisi’ni içeren Enerji Günlüğü MW100 listesinde üst sıralarında yer Enerjisa Üretim, önümüzdeki üç yılda portföyündeki 1000 MW’lık rüzgar santrali projesini hayata geçirecek. Yenilebilir Enerji Yatırımcıları Direktörü Ezgi Katmer sorularımızı cevapladı.
Elinizde 1000 MW’lık lisanslanmış RES proje stoku var, bu ne anlama geliyor?
Şu anlama geliyor: Şu an Türkiye’deki rüzgâr kurulu gücünün, yani geçtiğimiz 15 senede Türkiye’de kurulmuş rüzgâr santrallerinin toplamının yaklaşık yüzde 10’u boyutunda bir kapasite. Enerjisa Üretim’in mevcut 3700 MW’lık kurulu gücünün de yüzde 25 oranında büyümesi anlamına geliyor.
Bu proje stoku nasıl oluştu?
Bizim ilk yenilenebilir enerji kaynak alanı (YEKA) ihalelerinden kazandığımız kapasite 500 MW idi. Aynı dönemde başka iki bölgedeki 500 MW projeyi kazanan türbin üreticisi Enercon’la bir anlaşma zemini bulduk ve Enercon’dan bu projelerin devralınması ve bu projelerle ilgili türbinlerin Enercon tarafından sağlanması ile ilgili sözleşmeler imzaladık. Böylece Enerjisa’nın elindeki RES projeleri 1000 MW’a çıkmış oldu.
Bu yatırımlarla ilgili hazırlıklar ne aşamada?
İhalesini kazandığımız projelerin YEKA sözleşmesini 2020 itibariyle imzalayıp izin süreçlerine başladık. Şu an Aydın ve Çanakkale bölgelerinde 10 adet projemiz var, ÇED süreçleri sonuçlanmak aşamasında. Balıkesir ve Muğla’daki diğer 500 MW’lık yatırım projelerinde ise ÇED aşamalarımız devam ediyor.
Türbinlerin tamamı için mi anlaştınız Enercon’la?
1000 MW’ın 750 MW’ı için şu an türbin tedarik sözleşmesi Faz-1 olarak tamamlandı. Kalan 250 MW için de Faz-2 sürecinde türbin tedariğini yapacağız. Şu anki planlamamıza göre Faz-2’de de Enercon’la çalışacağız.
Kurulumlar ne zaman başlar?
Önümüzdeki senenin ortaları itibariyle şantiye kurulumlarımız başlayacak. 1000 MW tek bir sahada değil, farklı farklı bölgelerde. Çanakkale’de 4, Aydın’da 4 ayrı sahamız olacak. Muğla ve Balıkesir’de de birden fazla sahamız bulunacak. Dolayısıyla bu projeleri izin takvimine göre peyderpey devreye alacağız. İlk tamamlanacak bölüm 2024’te devreye alınacak, kalanları 2025 ve 2026’da üretime geçecek.
Rüzgâr santrali kuran mühendis bir kadın yönetici olmak nasıl bir duygu?
Bu soru için çok teşekkür ediyorum. Enerji sektöründe 15 senelik bir kariyerim var. Bu süre boyunca, enerji sektöründe, saha yoğun işlerde çalışmak isteyen kadın mühendisleri yüreklendirecek projeler yapmaya çalıştım. Kendi adıma, bir erkeğe kıyasla farklı bir zorluk yaşamadım. Ama bunda şunun da etkisi var. Saha yoğun, seyahat yoğun bir iş yaptım mesleğimin en başından beri. Bundan hiç gocunmadım, rahatsız olmadım. Fiziksel olarak da rahatsızlık duymadım. Hep keyif aldım, hep aktif olmayı sevdim. Fiziksel zorluğu fazla olsa da inşaat alanında çok fazla planlama ve detay gerektiren işler yapıyoruz. Burada da bunun çok fazla avantajını gördüm. Kadınla erkeği bazı niteliklerde ayırmak gerekirse biz kadınlar olarak daha detaycıyız, biraz daha planlıyız. Biraz daha farklı detayları görebiliyoruz.
Kadın detaycılığı ne kazandırıyor çalışana?
Paralel süreçleri daha iyi yönetebiliyoruz. Yaptığımız işlerin yüzde 80’i süreç yönetimi. Hayal edin: 1 GW’lık projede, eş zamanlı yöneteceğiniz 16 projeden bahsediyoruz. Bunlar birbirine göre farklılık gösterecek. Biri bir yerde takılacak, biri önden gidecek. Dolayısıyla bu linklerin birbiriyle kurulması, bu süreçlerin paralel bir şekilde takibi, detay ve doğru planlama gerektiriyor. Ben bunun avantaj olduğunu düşünüyorum.
Yeni yatırımlarda bu süreçleri yönetecek kadın mühendis sayınız yeterli mi?
Değil, çok az. Zaten şu an enerji sektöründeki kadın sayısı az. Elimizde bir istatistik yok ama herhangi bir sektör toplantısına gittiğinizde zaten görüyorsunuz. Biz kendi bünyemizdeki kadın çalışan sayışımızı mümkün olduğunca artırmaya çalışıyoruz. Sizin aracılığınızla da duyurmuş olalım, Enerjisa Üretim YEKA projelerinde birlikte yürümek üzere kadın mühendisler arıyor. Bu arada çok güzel bir yere temas ettiniz, biz önümüzdeki yıllarda 1 gigavatlık (1000 MW) projenin yatırımını yapacağız. Bu da yaklaşık 1,2 milyar dolarlık yatırım demek. Bu işi de yönetecek ekip arkadaşlarına ihtiyacımız var kadın, erkek. Şu an biz 20 kişilik bir organizasyonuz yatırımlar direktörlüğünde. Tabii ki Enerjisa Üretim içerisinde diğer mühendislik fonksiyonlarında birçok mühendis arkadaş var, farklı daldan arkadaş var. Ama bu YEKA projelerine, Aydın, Muğla, Balıkesir, Çanakkale sahalarında bize destek olabilecek mühendis arayışlarımız devam ediyor. Bu projeleri yönetecek proje müdürü arkadaş arayışlarımız sürüyor. Yine mühendislik tarafında, rüzgâr mühendisliği tarafında, rüzgâr mühendisliği uygulamalarında destek verecek yetenekleri arıyoruz. Bunu da sizin aracılığınızla söylemiş olalım. Elektrik, makine, çevre, endüstri, harita mühendisleri insan kaynakları birimimize başvursun.
Proje aşamasından devreye alınmasına kadarki bütün aşamalarında yer aldığınız Erciyes RES'te son duruma ve hedeflerinize dair neler söylersiniz?
Erciyes’ten kısaca bahsedeyim. 65 MW’lık RES kurulu gücünü devreye almıştık. Sene sonu itibariyle orada 13 MW’lık bir hibrit GES’te devreye girmiş olacak. Dolayısıyla 78 MW’a çıkmış olacak oradaki rüzgâr santralimiz hibrit GES’iyle beraber. O projede 4 türbin daha önümüzdeki sene devreye alacağız ve yaklaşık 100 MW’a dayanmış olacak o proje. Dolayısıyla bizim açımızdan bu Enerjisa Üretim’in en son RES yatırımını 2013 senesinde tamamladığını düşünürsek geçen sene ve bu sene, önümüzdeki sene Erciyes’te devreye alacağımız kapasitelerle rüzgâr yatırımları tarafında hız kazanmış olacak organizasyon.
Mehmet KARA - Enerji Günlüğü