Enerji Günlüğü - All Energy Turkey'de, enerji sektörü enine boyuna tartışılıyor. Etkinliğin ilk günündeki konuşmalarda elektrik ticareti sektöründe damga vergisi uygulaması öne çıktı. Yeni kurulacak enerji borsasında büyümesi ve işlem derinliği oluşması için damga vergisinin kaldırılması gerektiği görüşü dile getirildi. Enerji sektöründe lisans iptali gerekçesi olan iflas işlemleri konusunda da, diğer mevzuat hükümleriyle yaşanan çelişkilerin çözülmesi ve bu konuda bir netlik sağlanması istendi.
Türkiye ve bölgenin enerji ticareti konusundaki ilk etkinliği olan All Energy Turkey İstanbul Lütfü Kırdar Kongre Merkezi'nde başladı. Bu alanda Avrupa’nın deneyimli kuruluşlarından Informa Exhibitions tarafından organize edilen ve dnerji sektörünün kamu-özel, yerli-yabancı en önemli aktörlerinin katılımıyla gerçekleştirilen Enerji Ticareti Zirvesi niteliğindeki All Energy Turkey; Informa Exhibitions Konferanslardan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Christina Sternitzke ile ETD (Enerji Ticareti Derneği) Başkan Yardımcısı Mustafa Karahan’ın açılış konuşmalarıyla başladı.
ETD Başkan Yardımcısı Mustafa Karahan konuşmasında, "Ülkemiz için bu toplantı özellikle zamanlama açısından büyük önem taşımaktadır. Türkiye’de Enerji Ticareti’nin liberalleşme çalışmalarının olgunlaştığı, kendi enerji borsamızın (EPİAŞ) kurulma çalışmalarının sonuna gelindiği bu dönemde ülkemizin ve bölgemizin sektördeki önemli oyuncularının ve kamunun bir araya gelerek fikir alışverişinde bulunabileceği sadece enerji ticaretine yoğunlaşan bu etkinliğe planlama aşamasından itibaren destek veriyoruz" dedi. Karahan, ETD olarak bu etkinliğin süreklilik kazanmasını istediklerini de ifade etti.
EPİAŞ, TÜRKİYE'Yİ ENERJİ MERKEZİ YAPACAK
Iforma Genel Müdür Yardımcısı Christina Sternitzke ise "EPİAŞ’ın kuruluşu Türkiye için çok önemli. Bu, Türkiye’nin Avrupa ile Orta Doğu arasında enerji köprüsü ve ticaret merkezi olacağı anlamına geliyor" dedi. Sternitzke şunları söyledi:
"All Energy Turkey etkinliği, konusu sadece enerji ticareti ve borsası olan çok özel bir etkinliktir. Ulusal ve uluslararası enerji alım, satım ve servis sağlayıcılığı yapan önemli enerji ticareti aktörleri ve ilgili kuruluşlar burada bir araya getirilmiştir. Önümüzdeki yıllarda düzenlenmesi planlanan etkinliklerde; Enerji Ticareti Yönetimi, Veri Satınalma, Değerlendirme, Toptan Ticaret, Satış ve Pazarlama konuları üzerine olacaktır."
GÜÇLÜ HUKUKİ ALTYAPI ŞART
Enerji hukuku alanının deneyimli isimlerinden Avukat Değer Boden de "Türk Enerji Sektörüne Yasal Yaklaşım" konulu bir tebliğ sundu. Türkiye'nin bölgede enerji ticaret merkezi olma vizyonunun öncelikle güçlü bir hukuki altyapı gerektirdiğini vurgulayan Boden, böyle güçlü bir altyapı için neler yapılması gerektiğini şöyle anlattı:
"Bölgesel ticaret merkezi olma vizyonu, mevzuatta açıkça yer almalı. Burada elektrik ve doğalaz piyasası kanunlarındaki değişiklikler önemli. Ama aynı zamanda onu ilgilendiren diğer mevzuatın da geliştirilmesi, ticaret ortamının oluşturulmasında büyük öneme sahip. Özellikle icra iflas, bankacılık ve sermaye piyasası mevzuatları gibi ticaretin ilişkili olduğu diğer mevzuatların geliştirilmesi de önem taşıyor. Böylelikle güçlü bir hukuki altyapıyla yatırımcılar için güven ortamı oluşacak. Likit bir pazar yaratmamızı sağlayacak."
DAMGA VERGİSİ CİDDİ ENGEL
Mevcut tezgahüstü piyasalarda yürütülen ticaretin önünde damga vergisinin önemli bir engel oluşturduğunu aktaran Değer Boden, Boden, "Damga vergisinin kaldırılması piyasada olumlu gelişme yaratacaktır" dedi.
İcra İflas Kanunu'nda yer alan iflas ya da borca dayalı sebeplerle erken fesih hükümlerinin riskin minimizasyonu açısından büyük önem taşıdığını vurgulayan Boden, "Türk hukuku buna izin veriyor mu? Otomatik ve erken fesih hükümlerini açıkça düzenlemese bile iflas idaresinin masanın menfaatini gözetmek için sözleşmeleri devam ettirebileceği öngörülüyor. Böyle olunca otomatik fesih hükümleri de bundan etkileniyor. Elektrik ve doğalgaz ticaretinin gelişmesi için iflas hükümlerinde istisna tanınması güven ortamı yaratması ve mevzuattaki muğlaklığı engellemesi açısından önemli."
ŞİRKET İFLASLARINDA UYGULAMA KRİTİK
Enerji mevzuatında doğalgaz ve elektrik şirketlerinin iflasının bir lisans iptali gerekçesi olarak öngörüldüğüne işaret eden değer Boden, "Ama Türk hukukunda iflas idaresinin masanın lehine bazı sözleşmeleri devam ettirebilme hakkı var. Lisansı iptal edilen bir şirketin iflas idaresi, fiziki teslimatı yerine getiremeyecektir. Dolayısıyla eğer böyle bir durum varsa iki mevzuat arasında uyum açısından iflas mevzuatına da net şekilde bu düzenlemeler yansıtılmalı. Türkiye'nin ticaret merkezi olma hedefiin açık bir şekilde mevzuata yansıtılması, diğer mevzuatın da birbiriyle uyum içinde olacak şekilde geliştirilmesi önemli. Böylece Likit derin yüksek hacimli bir piyasa oluşturmak mümkün olacaktır.
EPİAŞ BÖLGESEL ROL OYNAYACAK
Deloitte Türkiye Üst Gözetim Kurulu Başkanı Sibel Çetinkaya da konuşmasında, EPİAŞ'ın kuruluş çalışmaları konusunda EPDK ile birlikte çalıştıklarını vurguladı. Türkiye'nin enerji sektöründe yatırımların sürekliliğini ve devamlılığını sağlamayı başardığını belirten Çetiinkaya, bu yatırımların piyasa şartları içinde gerçekleştirildiğinin de altını çizdi.
Kurulacak enerji borsasında en önemli konunun etkin yönetim olduğu görüşünü dile getiren Çetinkaya, kalifiye insan kaynağını tutabilme kaabiliyetinin hedefleri gerçekleştirmek için önemli olduğuna dikkat çekti. Çetinkaya, EPİAŞ'ın hedeflerine ilişkin ise şunları söyledi:
"Nedir aslında hedefler? Herşeyden önce referans denetlenebilir fiyat üretmede daha ileri düzeye ulaşma, şeffaflığı ve likiditeyi sağlama. Ürün geliştirme, doğalgaz piyasalarında da etkin bir kuruluş haline gelme. Bölgesel piyasalarda da önemli rol oynayacak EPİAŞ. EPİAŞ'ın Kuruluşuna ilişkin düzenlemeler Kurul'da tahminen bu hafta görüşülmesini bekliyoruz. Umuyoruz ki hızlıca sonuçları görürüz."