Enerji Günlüğü - Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) elektrik fiyatlarındaki kayıp ve kaçak, sayaç okuma gibi kalemlerde oynama yapılarak dağıtım şirketlerine haksız yere fazla kaynak aktarıldığını ileri sürdü.
EMO, elektrik faturaları ve kayıp kaçak bedeli uygulamalarıyla ilgili bir açıklama yayınladı. "Kalem kalem fatura, bu oyunu unutma" başlığını taşıyan açıklamada, elektrik dağıtım şirketlerinin 1 ayı aşan faturalandırmaları nedeniyle yüksek meblağlarla zor durumda bıraktığı yurttaşların, Ocak 2015'den itibaren yürürlüğe sokulan tarife ile de gizli zamma maruz bırakıldığı ileri sürüldü.
Dağıtım şirketlerine 2014 yılındaki kadar hedef kayıp ve kaçak bedel aktarımının aynen devam etmesi için; 2015 yılında azaltılması gereken kayıp ve kaçak bedeli tutarının, faturanın başka kalemine aktarıldığına işaret edilen açıklamada "Faturalardan çıkarılması gereken kayıp ve kaçak bedellerinin dağıtım bedeli içine giydirme yöntemine başvurulmuştur" denildi.
EMO'nun açıklamasına göre, elektrik faturalardaki kayıp ve kaçak bedelinin dağıtım bedeline giydirilmesi sonucunda dağıtım şirketlerinin mesken kullanıcılarından tahsil ettikleri dağıtım bedeli, Ocak 2015'te Aralık 2014'e göre yüzde 29.6 oranında zamlandırıldı.
HER EVDEN 6.6 TL YERİNE 8.5 TL
Kullanılan kilovat saat başına 2.86 kuruş olarak mesken kullanıcılarından tahsil edilen dağıtım bedeli 3.71 kuruşa çıkarılıdığı, böylece 230 kilovat saatlik asgari bir ailenin elektrik tüketimi nedeniyle dağıtım şirketlerine ödenen dağıtım bedelinin 6.6 TL'den 8.5 TL'ye çıkarıldığı kaydedildi.
Açıklamada şöyle denildi:
"Bu bedellerin yıllık düzenlendiği düşünülse dahi 2014 enflasyonunun yüzde 10'un altında olduğu dikkate alındığında, dağıtım şirketlerine aktarılan dağıtım bedeli kaleminde enflasyonu da kat kat aşan zam yapıldığı görülmektedir."
"700 MİLYON TL'LİK KARAMBOL"
EMO'nun açıklamasında, dağıtım bedeli zammı nedeniyle aylık asgari tüketim halinde bile yaklaşık 30 milyon mesken abonesinden alınan 57.2 milyon liralık bir meblağın, haksız yere şirketlere aktarılacağı kaydedildi. Sadece mesken abonelerinden yapılan en asgari aktarım tutarının ise yıllık 687 milyon liraya ulaşacağı vurgulandı.
TEİAŞ'IN PAYI DA DAĞITICILARA
Dağıtım bedeline yapılan zammın yanı sıra, Türkiye Elektrik İletim AŞ'nin payının da dağıtım şirketlerine kaydırıldığına dikkat çekilen EMO açıklamasında şöyle denildi:
"Ocak 2015 itibarıyla mesken abonelerinin faturalarında iletim bedeli olarak yer alan kilovat saat başına 0.89 kuruşluk pay, 0.87 kuruşa düşürülmüştür. Asgari bir aile tüketimi dikkate alındığında, TEİAŞ'ın mesken abonelerinden tahsil edilen faturalarda dağıtım şirketlerine aktarılmak üzere feragat etmek zorunda bırakıldığı iletim bedeli tutarı, yıllık 12 milyon TL'yi aşmaktadır."
EPDK'nın onayladığı 2015 Ocak tarifesine göre dağıtım şirketlerinin satın aldıkları elektrik için ödeyecekleri da azaldığı kaydedildi. Faturalara yansıtılan çıplak elektrik bedelinin kilovat saat başına 21.81 kuruştan 21.67 kuruşa düştüğü ifade edilirken, "Küçük de olsa bu indirim de dağıtım bedeli içine giydirilerek abonelere yansıtılmadan buharlaştırılmıştır" ifadesi kullanıldı.
FATURA AYNI, DAĞITICILARA GİDEN PARA ARTTI
Kağıt üzerinde ayrılmış olsalar da dağıtım şirketlerinin kardeş kuruluşlarının sahip olduğu perakende hizmeti kapsamında, sayaç okuma başına tahsil edilen sayaç okuma bedellerinin de yüzde 9.6 zamlandırıldığı vurgulandı.
Toplamda tüketicilerin faturalarında değişiklik yapılmasa da dağıtım şirketlerine kaynak aktarımı için muhasebe oyunları yapıldığını ileri süren EMO'nun açıklamasında şu ifadeler yer aldı:
"Kayıp ve kaçak hedef oranları doğrultusunda faturalarda azaltılan kayıp ve kaçak bedeli, yine faturadaki dağıtım bedeline kaydırılarak, kayıp ve kaçak oranlarını indirseler de indirmeseler de şirketlerin aynı paraları faturalardan tahsil etmesine olanak sağlanmaktadır. Özelleştirmelerin ardından elektrik kullanıcılarına sunulan dünya, hile ve hülleden ibaret kalem oyunlarıdır. Bu oyunlara karşı, elektrik kullanıcılarını koruyacak bir yapı bulunmadığı gibi, hakkını yargıda arayan kullanıcılar bile iktidarın yasa değişiklikleriyle yine mağdur edilmektedirler. Dağıtım kurumları bir an evvel özerk şekilde kamu yararına çalışacak yapılanmalar olarak işletilmek üzere kamuya devredilmelidir."