Enerji Günlüğü - EMO, kayıp ve kaçağı düşürmeyen yüksek kayıp ve kaçak oranına sahip şirketler için 'imtiyazlı statü' yaratıldığı açıklamasını yaptı.
TMMOB Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) bir basın açıklaması yaparak, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'nun Resmi Gazete'de yayımlayarak yürürlüğe koyduğu 'Dağıtım Sistemindeki Kayıpların Azaltılmasına Dair Tedbirler Yönetmeliği'yle kayıp ve kaçağı düşürmeyen yüksek kayıp ve kaçak oranına sahip şirketler için 'imtiyazlı statü' yaratıldığını ifade etti.
Açıklamada, yeni yönetmeliğe göre bu şirketler için yeni kayıp ve kaçak hedefleri belirleneceği ve bu şirketlerin pek çok teknik kalite ve verimlilik kriterlerinden muaf olacakları kaydedilerek, ayrıca şirketlerin kaçak kullanıma karşı yapacakları tesis harcamalarının, hatta kaçak kullanım nedeniyle dağıtım ve iletim sisteminde yaşanan sıkıntıların bedelinin de faturalar yoluyla kullanıcılara yansıtılacağı ifade edildi.
YURTTAŞA YENİ KAÇAK YÜKLERİ
Açıklamada yurttaşa yüklenecek yeni kaçak yükleri başlığı altında şu ifadeler yer aldı:
"- Kaçak kullanım sonucu oluşan aşırı yüklenme nedeniyle sistemdeki arızalar da kontrol edilemeyen işletme giderleri kapsamına alındı. Böylece bunun bedeli de faturalar aracılığıyla kullanıcılara yıkılacak. Kaçak bedelini ödemek istemeyen yurttaşlar bir de şirketin kaçak kullanımlar nedeniyle oluşan tesis arıza bedellerini ödeyecek.
- Bu özel statülü şirketler, kayıp ve kaçağı yüzde 30'un üzerinde olan il ve ilçelerde mevzuat dışında istediği yere sayaç koyabilecekler. Yine birden fazla müşteri için tespit amaçlı olarak kontrol sayacı da kurabilecekler. Bunların maliyetleri de yatırım harcaması olarak tüm kullanıcıların faturalarına yansıtılacak.
- Özel statülü şirketler hizmet kalitesi yükümlülüklerinden de muaf olacaklar. Buna göre kullanıcılara tazminat ödeme yükümlülüğü getiren kullanıcının tedarik sürekliliği kaydı yapabilmesine olanak sağlayan düzenleme bu şirketler için uygulanmayacak. Bildirimsiz yapılan kesintiler için yapılması zorunlu olan doğrudan tazminat ödemeleri de söz konusu olamayacak. Üstelik mevcut düzenlemede mücbir sebep ve güvenlik nedeniyle zaten ödeme yapması öngörülmüyordu. Yine teknik kaliteye ilişkin yükümlülükler de ortadan kaldırılırken, günlük azami bildirimli 12 saat olarak sınırlandırılan süreye uyulmaması durumunda ödemeleri gereken cezalardan da kurtarılıyorlar.
- TEİAŞ ile yapılan iletim sistemi kullanım anlaşmaları kapsamında bağlantı noktasından maksimum enerji alış kapasitesinin üzerinde enerji alınması durumunda öngörülen cezalar da uygulanmayacak. Yani iletim sistemini sıkıntıya sokan yüksek enerji çekişi durumuna ilişkin cezai hükümlerden de muaf olacaklar.
- Elektrik kullanıcıları içinde ayrı bir grubu oluşturan tarımsal sulama aboneleri ise kaçak tespiti yapılmaksızın kaçak muamelesi görecekler. Bunun için "elektrik kullanmadan tarımsal ürün üretilemeyeceği" resmi kurum yazıları ve kayıtları, teknolojik uygulamalar ile Çiftçi Kayıt sistemi gibi otomasyon sistemi verileri esas alınarak belirlenecek kullanıcılara kaçak tespit tutanağı düzenlenip fatura tahakkuk ettirilecek. Tahakkuk miktarının nasıl belirleneceğine ilişkin düzenlemelere ise yönetmelikte yer verilmemiş bulunuyor. "Tarımsal sulama uzaktan tespit" adı altında olmayan bir statü yaratılıyor.
AKP'nin çıkardığı 6446 sayılı Yasanın geçici 18. maddesine dayandırılan bu yönetmelik hükümleri, dağıtım kurumlarının özelleştirilmesine ilişkin yapılan ihalelerde var olmayan koşullar yaratarak söz konusu şirketlere "kaynak ve olanak aktarımı" içermektedir. Hem ihale koşulları sakatlanmakta hem de sürekli savunulan "serbest piyasa" mantığına aykırı bir şekilde, kendi iradeleriyle ihaleye girmiş bu dağıtım şirketlerini satın almış olan bazı şirketler kollanmaktadır. Üstelik bu kollama işlemi elektrik abonelerine de yeni yükler yaratılarak yapılmaktadır. Yargı kaçak enerji kullanım bedellerinin dahi yurttaşlara iadesine karar vermişken, kaçak kullanımın dağıtım ve iletim sisteminde hatta nihai kullanıcıda yarattığı arıza ve sıkıntıların bedeli de faturalar aracılığıyla yurttaşlara yıkılacaktır. Çok övünülerek yapılan özelleştirmelerden bir fayda sağlanmadığı açıktır. Derhal elektrik dağıtım kurumları yeniden kamulaştırılmalı, yandaş şirketlerin değil kamunun çıkarları korunmalıdır.".
ELEKTRİKTE KAÇAĞA KARŞI SAYAÇ YERİ DEĞİŞTİRME ÖNLEMİ