Türkiye`de geçtiğimiz yıl tüketilen elektrik miktarı, yüzde 1.3 artışla 245 milyar kilovatsaat (kWh) seviyesini aştı. Peki bu ne anlama geliyor?
Bu soruya cevap vermek için bir önceki yılın verilerine bakmakta yarar var.
Ama ondan da önce miktar bazındaki tüketim artışına bakalım. Artış miktarı yaklaşık 3.2 milyar kWh.
Şimdi daha geriye, geçmiş yıllara dönebiliriz. 2011 yılında 230.3 milyar kWh elektrik tüketilirken, 2012`de bu rakam 242.4 milyar kWh olarak kaydedilmişti.
Yani 2011`den 2012`ye toplam tüketim yaklaşık 12 milyar kWh`lık bir artış gösterirken, 2012`den 2013`e yaklaşık 3.2 milyar kWh seviyesinde kalmış durumda.
Şimdi yukarıdaki sorumuzun cevbanı daha anlamlı kılacak bir başka veriye, büyümeye bakalım. Geçtiğimiz yılın üçüncü çeyreğinde ekonomi yüzde 4.4 ile beklentilerin üzerinde büyüdü. Bu da 2013 yılının tamamındaki ekonomik büyümenin yüzde 4`e yaklaşacağı yönündeki tahminleri güçlendirdi.
Peki nasıl oluyor da ekonomi yüzde 4 büyürken elektrik tüketimi yüzde 1.3 düzeyinde kalıyor?
Bu cevabı bir çırpıda verilebilecek bir soru değil. Yine de cevap vermeye çalışalım.
Elektrik tüketimindeki artışın, ekonomik büyüme hızının altında kalmasının birkaç nedeni olabilir.
Bunlardan biri enerjiyi tasarruflu kullanmaya yönelik kampanyaların etkisi diyebiliriz. Isı yalıtımı çözümlerinin artması, daha az elektrik tüketen tasarruflu elektrikli cihazların yaygınlaşması, bilinçli elektrik tüketimini bu başlığın altında toplayabiliriz.
Bir diğer neden de kaçak elektrik kullanımıyla mücadelenin etkisi desek çok yanlış olmaz. Çünkü 2013`te yapılan devirlerle birlikte elektrik dağıtımının tamamı özelleştirilmiş oldu. Bunu ölçümlemek çok zor olsa da özel sektörün kaçak kullanımı azaltmaya yönelik çabalarının elektrik tüketim artışının yavaşlamasında bir rolü olduğunu söyleyebiliriz.
Peki bundan sonra ne olacak?
Önümüzdeki döneme ilişkin tahminde bulunabilmek için ilk bakılacak yer yine ekonomik büyüme beklentileri olmalı.
Yılbaşından hemen önce başlayan ve yeni yılda da devam eden siyasi tartışmaların yol açtığı kur artışları, geleceğe yönelik belirsizliklerin çoğalması bu konuda tahmin yapmayı güçleştiriyor.
Yine de 2013 yılındaki büyüme verilerinin alt kırılımlarına bakılırsa, genel büyüme trendi devam edecek.
Burada bir varsayımda bulunmayı deneyelim. 2013 için tahmin edilen yüzde 4`e yakın seviyede bir büyüme 2014`te de yaşanırsa elektrik tüketiminin seyri ne olabilir?
Bu soruya nokta atışıyla bir cevap vermek çok kolay olmasa da toplam tüketime ilişkin bir tahmin yapmak mümkün görünüyor.
2013 yılındaki 245.5 milyar kWh`lık tüketime karşılık bu yılın tamamında toplam elektrik tüketiminin 250 milyar kWh`ı aşacağını söyleyebiliriz.
Ya fiyatlar? Bu konu yeni bir yazının konusu olsun isterseniz. Çünkü orada rakamları belirleyen faktörler çok daha karışık. Kurların üretim maliyetleri üzerindeki etkisi, kurulu kapasitedeki artış, yenilenebilir kaynaklardan üretilen elektriğin payının artması, iklim şartları gibi faktörlerin hepsini bir arada değerlendirmek şart...