Enerji Günlüğü - Elektrik Ticareti Derneği Başkanı Mustafa Karahan, elektrik piyasasında serbestleşme için kurulacak borsanın altında bir de doğalgaz pazarı açılması gerektiğini söyledi. Karahan, BOTAŞ’ın da borsaya yüzde 15 payla ortak edilmesini önerdi. Dünya Gazatesi’nden Mehmet Kara’ya konuşan Karahan, doğalgaz piyasalarının da EPİAŞ'ın altında olması gerektiğini söyledi. “Bizim de sektör olarak söz sahibi olduğumuz bir borsa olsun istiyoruz. Hatta biz sektör olarak bu borsanın belli bir yüzdesini almak istiyoruz” diyen Karahan, şöyle konuştu: “Hissedar olalım, para koyalım diyoruz. Şirket başına EPİAŞ'ta yüzde 1 gibi bir pay. 30 şirketin her biri yüzde 1 alsa, yüzde 30'u istiyoruz. Hatta yüzde 40'a kadar çıkabiliriz. Dernek de iktisadi bir işletme kurup yüzde 1 alabilir. Kamu payı yüzde 15’le sınırlı ama Bakanlar Kurulu'nun bunu ikiye katlama hakkı var. Bunu yapmalı yüzde 15’i TEİAŞ, diğer yüzde 15'i de BOTAŞ almalı. Çünkü gaz piyasasını da EPİAŞ'ın altında kurmak lazım. EPİAŞ'ın gazcılarla oturup konuşması lazım. Çünkü gazla elektriğin gerçekten birbirinden farkı yok. Yani gaz için yeni bir borsa kurmaya gerek yok. Yüzde 30'u kamu, yüzde 40'ı özel sektör alırsa geri kalan yüzde 30 da İMKB'de olur.”
FİYAT BELİRSİZLİĞİNİ ÇÖZECEK BİR MEKANİZMA LAZIM
Fiyat belirsizliğini çözecek bir mekanizma kurulması gerektiğine de dikkat çeken Karahan, “Yatırımcıya veya ona borç verecek kişiye, burada ileride fiyatların ne olabileceğini hesaplayabileceği bir mekanizma göstermeliyiz. Bu mekanizma öncelikle fiyatların piyasa arz ve talebine göre oluştuğunu, ayrıca piyasayı ya da fiyatı oluşturan bütün bilgilerin ve belgeler herkese açık ve şeffaf olduğunu göstermeli. Ürettiğini satma konusunda herkesin adil rekabet ortamında çalışması sağlanmalı. Bu yapının sağlıklı işlemesini de Rekabet Kurumu, EPDK veya SPK sağlıyor olmalı. Eğer elektriğin fiziki alım satımının yapıldığı spot piyasa doğru oluşturulabilirse ve yavaş yavaş vadeli piyasalar da oluşmaya başlarsa en azından muhtemel yatırımcılara ve onların finansörlerine, geleceğe dönük fiyat projeksiyonu oluşturabilmeleri için doğru bir mekanizma göstermiş olunur. Dolayısıyla gelecek 10 yıllık hedef için şu anda atılacak en doğru adım, piyasanın mümkün olduğu kadar serbestleşmesini sağlamak” diye konuştu.
ELEKTRİKTE 10 YILDA 40-45 BİN MW İLAVE KURULU GÜÇ LAZIM
Elektrik Ticareti Derneği Başkanı Mustafa Karahan, sözlerini şöyle sürdürdü: “Türkiye 10 yıl sonra en büyük 10 ekonomiden biri haline gelmek istiyor. 500 milyar dolar ihracata ulaşmayı hedefliyorsunuz. Bugünkü ihracat portföyü ile bakıldığında, kabaca sanayideki üretim altyapısının iki katına çıkması gerekiyor. Bu büyümenin getireceği ihtiyacının karşılanabilmesi için Türkiye'nin elektrikteki kurulu gücünü 2023 yılında bugünkünün 2 katına yakın bir yere taşıması gerekiyor. Bugün 57 bin MW kurulu güç var. Demek ki en azından 100 bin MW ın üzerine çıkması gerekiyor. Bu da 40-45 bin MW lık yeni kurulu güç demek. Yani 75-80 milyar dolarlık bir finansman lazım. Üstelik bu tutar, sadece kurulu gücün tesis edilmesiyle ilgili kısım. Bunun yanı sıra iletim ve dağıtım hatları kurulması, mevcutların iyileştirilmesi ihtiyacı var. Ayrıca doğalgazda depolama, terminal, pompalama istasyonları vs. gerekecek. Yani 100 milyar doların üzerinde bir finansman ihtiyacı söz konusu.”