Enerji Günlüğü - Prof. Dr. Volkan Ediger, Türkiye’nin satın aldığı sondaj gemilerini verimli çalıştırmak için kesintisiz kuyu açma faaliyeti yürütmesi gerektiğini söyledi.
Kadir Has Üniversitesi Enerji ve Sürdürülebilir Kalkınma Uygulama ve Araştırma Merkezi (CESD) Müdürü Prof. Dr. Volkan Ediger, petrol ve doğalgaz varlığının ülkeler için büyük önem taşıdığını söyledi. Kaynak fakiri ülkelerin, kaynak zengini komşularına imrenerek baktığını kaydeden Ediger, yanı başlarında varken, kendilerinde bulunmamasını bir türlü kabullenemediklerini anlattı. Bu yüzden Türkiye’nin de aralarında bulunduğu kimi ülkelerde bilim ve teknoloji ile alakası olmayan bazı mitler üretildiğine dikkat çeken Ediger “Büyük bir umutla, günün birinde bir yerlerde zengin petrol kuyuları açıp da köşeyi döneceklerine inanıyorlar. Yani bir hayaller manzumesi yaratıyorlar” diye konuştu.
KAYNAK VAR MI YOK MU?
Hayallerin doğruluğunu yanlışlığını test etmenin en doğru yolunu “yeterince arama yapmak” olarak gösteren Volkan Ediger şöyle devam etti:
“Türkiye’de petrol var mı yok mu sorusunun kolaylıkla yanıtlanamayacağını söylemeliyim. Ne demek istiyorum? 700 bin küsur kilometrekarelik alana sahip Türkiye’nin kara kısmında bugüne kadar 5000 kuyu açıldı. Bu kadar kuyu petrol varlığını kanıtlamaya yeter mi, yetmez mi sorusu önemli. Kimine göre yeter, kimine göre yetmez. ABD’nin Teksas eyaleti de Türkiye ölçeğinde. Orada sadece üç-beş yılda bu kadar kuyu açılıyor.”
DAHA DERİNLER HENÜZ KEŞFEDİLMEDİ
Şimdiye kadar 4-5 bin metrenin altında çok az kuyu açılan Türkiye’nin Türkiye’nin bol miktarda off-shore sahası da bulunduğuna dikkat çeken Volkan Ediger şöyle devam etti: “Karadeniz’de bugüne kadar 5 derin deniz sondajı açıldı. İskenderun körfezi ile Edremit’te kuyular açıldı ama çok derin değil. Bu kadar geniş deniz alanına sahip bir ülkede 5-10 kuyu çok anlam ifade etmiyor. Dolayısıyla gerek karada ve özellikle denizde bol miktarda sondaj açılarak potansiyelin belirlenmesi lazım.”
DENİZ SAHALARINA ÖNCELİK DOĞRU
Türkiye’nin son yıllarda sismik arama ve sondaj gemileri alarak denizlerdeki potansiyele ağırlık vermesini “doğru bir strateji” olarak nitelendiren Ediger “Hatta geç bile kalınmıştır” ifadesini kullandı.
KESİNTİSİZ SONDAJ FAALİYETİ
Volkan Ediger Türkiye’nin kendi sondaj gemisine sahip olmasını şöyle değerlendirdi:
“Sondaj gemisi alınması elbette iyi bir şey. Ama ona ödediğin paranın çıkması için daha sık ve çok sayıda kuyu açılmalı ki gemi rantabl çalıştırılmış olsun. Sondaj gemileri saniye bile vakit kaybetmez. Dolayısıyla bizim geminin de bu şekilde çalışmasını gönlümüz arzu eder. Doğru olanı da budur. Beklemeden, hızlı ve koordineli bir şekilde kuyular açılması gerekiyor.”
DENEYİMLİ İNSAN KAYNAĞI İHTİYACI
Petrol ve doğalgaz aramacılığında Türkiye’nin deneyimli insan kaynağına sahip olması gerektiğini de vurgulayan Ediger şöyle dedi:
“Gerek gemi üstündeki elemanların, gerekse verileri yorumlayan elemanların yerli olması iyi olur. Bu nedenle de kendi elemanımızı yetiştirmemiz çok önemli. TPAO deneyime sahip büyük bir insan gücünü kaybetti, çünkü çok insan emekli oldu. Ama yurt dışından birkaç yüz tane canavar gibi çocuk gelmiş. Onların bir usta çırak ilişkisi içinde yönlendirilip bir deneyim sahibi olana kadar, tecrübeli ustaların yanında işbaşı eğitimden geçirilmesi, eğitilmesi gerekir.”
PETROL ARAMACILIĞI BİR GÖNÜL İŞİDİR
Ünlü bir petrol arayıcısının “Petrol aramacılığı bir bilimden çok bir sanattır” sözünü dile getiren Volkan Ediger “Bu şu demektir. Bilimde 2x2 herkes için aynıdır. Sanat, insanların duygu ve düşüncelerinin de işin içine girdiği bir iştir. O yüzden aramacılığı yapacak kişiler önemlidir. Bu kişilerin gönlünü hoş tutacaksın, keyfini hoş tutacaksın, severek, isteyerek, gönülden yapılacak bir iş. O yüzden insan kaynakları çok önemli. Hissederek, kendini vererek yapacaklar ki, başarılı olunsun” dedi.
Mehmet KARA - Enerji Günlüğü