Enerji Günlüğü - Küresel pazara sıvı helyum nakliyatını organize edecek helyum terminali Amur JES, 03 Eylül günü törenle devreye alındı.
Rusya Federasyonu’nun Amur Bölgesi'ndeki Svobodny kasabası yakınlarında inşa ettiği Amur Gaz İşleme Tesisi (Amur JES) Projesinin 3 adet helyum ayırma, sıvılaştırma ve paketleme ünitesinden birincisi, 03 Eylül 2021 günü düzenlenen törenle devreye alındı. Ünitenin yıllık 20 milyon metreküp helyum üretim kapasitesi bulunuyor.
Tesis, Yakutya’daki Chayandinskoye sahasından Sibirya'nın Gücü adı verilen doğalgaz boru hattı üzerinden çok bileşenli gaz alıyor. İnşaat ilerledikçe, Irkutsk’taki Kovyktinskoye sahasından da gaz alınacak ve tesis, yılda 42 milyar metreküp gaz işleme kapasitesine ulaşacak.
Enerji alanında dünyanın en büyük lojistik merkezi olarak tanımlanan Amur JES, yılda 4.000 operasyon gerçekleştirebilecek. Bugün dünyada sıvı helyum taşıyabilecek termal ısı yalıtımlı araçların sayısı 2.000 adetle sınırlı.
Tesis tam kapasiteyle çalıştığında yılda 2,4 milyon ton etan; 1,5 milyon ton sıvılaştırılmış petrol gazı (LPG) ve 200.000 ton pentan-heksan üretebilecek. Tesiste üretilen etan ve LPG'nin öncelikli tüketicisi, Çinli Sinopec ile Rusya merkezli petrokimya şirketi SİBUR’un ortak girişimi Amur Gaz Kimyasal Kompleksi olacak.
Yüksek teknoloji endüstrilerinde güçlü bir talep gören helyum, özellikle Asya-Pasifik bölgesinde giderek daha çok ilgi görüyor.
Amur JES, termal yalıtımlı konteynırlarla taşınacak helyumun gemilerle daha verimli taşınabilmesi için yükleme kabul, ağırlık kontrolü ve teknik hazırlıklarını gerçekleştirecek. Sıcaklığı eksi 269 santigrat derece tutacak şekilde tasarlanan termal yalıtımlı konteynırlar, helyumu sıvı halde tutmaya yarıyor. Konteyner taşımacılığı hizmetleri ise helyum hub operatörü Gazprom Helyum Service'in kendi bünyesindeki araç filosu tarafından sağlanıyor.
Gazprom için özel olarak tasarlanan ve sıvılaştırılmış doğal gazla çalışan Kamaz-5490 Neo yük kamyonları, helyumu güvenli bir şekilde taşımak için havalı süspansiyon kullanıyor.
Amur JES, kalan 2 helyum ünitesi de devreye girdikten sonra 2025 yılında tam kapasiteye ulaşacak ve yılda 60 milyon metreküp helyum üretebilecek. Böylece tesis dünyanın en büyük helyum üreticisi olacak.