Dünya Enerji Kongresi’nden notlar

Mehmet KARA

MEHMET KARA 

23. Dünya Enerji Kongresi (WEC 2016) sona erdi. Başkanlığını Murat Mercan’ın üstlendiği Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi (DEK-TMK) tarafından organize edilen Kongre Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın himayesinde 9-13 Ekim 2016 tarihleri arasında İstanbul Lütfü Kırdar Kongre Merkezi’nde gerçekleştirildi.

DÜNYANIN GÖZÜ İSTANBUL’DAYDI

3000 delegenin ağırlandığı kongreye 250 konuşmacı katıldı. Zirveyi yerli ve yabancı 1200 medya mensubu takip etti. 23. Dünya Enerji Kongresi’nin konuşmacı ve katılımcı profili ile çeşitli uluslararası anlaşmalara ev sahipliği yapması, Kongre süresince dünya medyasının gözünün İstanbul’a çevrilmesine yol açtı. 

OYUN KURUCU LİDERLER BOY GÖSTERDİ 

Dünyanın en köklü ve en kapsamlı uluslararası enerji etkinliği olarak bilinen Dünya Enerji Kongresi’ne Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin başta olmak üzere 80’den fazla ülkenin devlet ve hükümet başkanları ile çeşitli bakanları da katıldı. 

ENERJİ DEVLERİ SAHNE ALDI 

23. Dünya Enerji Kongresi’nin sponsorları arasında BP, SOCAR, Shell, EDF, Total gibi uluslararası enerji devleri de yer aldı. BOTAŞ, TPAO, TEİAŞ, TETAŞ, TKİ ve MTA gibi kamu tarafındaki enerji kurumları ile Enerjisa, CLK, Aksa Enerji, Zorlu Enerji, Tüpraş, Aygaz, Opet gibi Türkiye’nin önde gelen özel sektör oyuncuları da etkinliğe katkı sunan markalar olarak öne çıktı. 

1 MİLYAR KİŞİYE DAHA ELEKTRİK

23. Dünya Enerji Kongresi’nde petrolden doğalgaza, kömürden biyokütleye, güneşten rüzgara, tüm enerji kaynakları ile enerji saklama teknolojileri konuşuldu. İklim değişikliğine karşı neler yapılabileceği konusu ile dünyada henüz elektrik alamayan Afrika kıtasındaki 1 milyarı aşkın nüfusun enerjiyle buluşturulması meselesine de çözümler arandı. Afrika ülkelerinin elektriğe kavuşturulması konusunda yenilenebilir enerji teknolojilerindeki gelişimin büyük katkıda bulunacağına dikkat çekildi. Kara Kıta’nın bu anlamda bir nevi laboratuvar işlevi görebileceğinin de altı çizildi. 

OPEC DE BOĞAZİÇİ’NE TAŞINDI

Dünya enerji arenasının oyun kurucuları ile önde gelen aktörlerinin İstanbul’da buluşması, diğer önde gelen uluslararası enerji organizasyonlarının tepe yöneticilerini de İstanbul’a taşıdı. Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) Başkanı Fatih Birol da WEC 2016’da sahne alan isimler arasında yer aldı. OPEC üyesi petrol ihracatçısı ülkelerin ilgili bakanları da WEC 2016 vesilesiyle Kongre Merkezi yakınlarındaki Hilton İstanbul Boshporus’ta mini bir zirve gerçekleştirdiler. Hatta Rusya gibi OPEC dışı diğer petrol ihracatçısı oyuncuların temscilcileri de bu zirvede yer aldılar. Zirve’den, petrol fiyatları üzerinde belirleyici etkide bulunması beklenen üretim kısıtlaması konusunda kesin bir karar çıkmasa da, önümüzdeki haftalarda Viyana’da yapılacak OPEC Zirvesi’nden ne tür sonuçlar çıkabileceğinin ipuçları geldi. OPEC üyeleri ile OPEC dışı petrol ihracatçılarının birlikte davranma konusuna daha sıcak baktıkları mesajı, İstanbul’dan tüm dünyaya verilen mesajlardan biri oldu.  

AÇILIŞA TÜRK AKIMI DAMGASI

WEC 2016 İstanbul, pek çok ikili ve çok taraflı görüşmeye de sahne oldu. Kimi önemli anlaşmalara da imza atıldı. Ancak evsahibi Türkiye ile dünyanın en büyük doğalgaz ihracatçılarından Rusya arasında imzalanan Türk Akımı Gaz Boru Hattı Anlaşması, bu anlamda Kongre’ye damgasını vurdu. Enerji stratejistlerine göre, Rus gazını Karadeniz’in altından Türkiye’ye (Trakya) ve oradan da Avrupa’ya taşıması öngörülen Türk Akımı Gaz Boru Hattı Projesi’nin hayata geçirilmesi Avrasya Bölgesi’ndeki enerji denkleminde kartların yeniden karılması anlamına geliyor.  

ENERJİDE İSRAİL-TÜRKİYE HATTI  

WEC 2016, Mavi Marmara krizinden sonra bozulan İsrail-Türkiye ilişkilerinin yeniden düzelmesi sürecinde kritik bir görüşmeye de sahne oldu. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak ile İsrailli meslektaşı …. WEC 2016’nin yapıldığı İstanbul Kongre Merkezi’nde bir araya geldiler. Görüşme sadece İsrail-Türkiye ilişkileri açısından değil, bölgesel enerji denklemi açısından da önemli bulunuyor. Bunun nedeni, İsrail gazının uluslararası pazarlara açılıp açılmayacağı sorusuna cevap arayanlar açısından görüşmenin kritik öneme sahip olması. 

KIBRIS’I ELEKTRİKLENDİRMEK 

23. Dünya Enerji Kongresi’ndeki dikkat çekici bir başka anlaşma ise yine Türkiye ile Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti arasında imzalandı. Anlaşmaya göre KKTC ile Türkiye arasında deniz altından bir elektrik iletim hattı bağlantısı kurulacak. Böylece halen elektrik sıkıntısı yaşanan Kıbrıs’ın daha istikrarlı bir şebekeye ve kesintisiz enerjiye kavuşturulması sağlanmış olacak. Stratejistlere göre söz konusu bağlantı, Ada’da Rum ve Türk toplumları arasında devam eden kalıcı barış görüşmelerinin geleceğine de olumlu etkide bulunma potansiyeline sahip. 

DÜNYA PETROL KONGRESİ’NE GERİ SAYIM

WEC 2016 İstanbul, başka uluslararası etkinliklerin tanıtımına da ev sahipliği yaptı. Bunlardan biri, yine Türkiye’nin ev sahipliğinde Temmuz 2017’de gerçekleştirilecek 22. Dünya Petrol Kongresi oldu. Etkinliğin organizasyonunu üstlenen Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı’nın CEO’su Besim Şişman, Dünya Petrol Kongre’sine katılım başvurularının WEC sırasında kabul edilmeye başlandığını duyurdu. Şişman, 22. Dünya Petrol Kongresi’ne bilimsel makale sunumu için başvuru süresinin yılbaşına kadar uzatıldığını da belirtti. 

SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK VE ÜÇLÜ AÇMAZ

Dünya Enerji Kongresi’ne damga vuran başlıklardan biri de, sürdürülebilir enerji oldu. Enerjide sürdürülebilir gelişimin teşviki ve izlenmesi amacıyla hazırlanan Enerji Trilemması Raporu 2016 da Kongre çerçevesinde duyuruldu. Türkiye’nin 46. sırada yer bulduğu listede Danimarka, İsviçre ve İsveç ilk üç sırayı aldılar. Enerji Trilemması (Üçlü Enerji Açmazı), Kongre çerçevesindeki iklim değişikliği ve çevre sorunları konularını da içeren pek çok oturumda ele alınan temel konuların başında geldi. 

BOSPHORUS ENERGY CLUB 

WEC İstanbul kasamında, Başkanlığı’nı Mehmet Öğütçü’nün üstlendiği Bosphorus Energy Club’ın bir etkinliği de İstanbul Kongre Merkezi’nde gerçekleştirildi. Toplantıda bölgesel enerji denkleminde geleceğin belirlenmesi konusunda fırsatlar ve tehditler ele alındı.