Enerji Günlüğü - Sakarya Gaz Sahası’ndaki Türkali-7 kuyusunda da sondaj çalışmalarına başlanacağını açıklayan Enerji Bakanı Fatih Dönmez, yapılan büyük doğalgaz rezervi keşfi sayesinde “fosil yakıt fakiri Türkiye” algısını yıktıklarını söyledi.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, PETFORM tarafından gerçekleştirilen 13. Hidrokarbon Arama-Üretim İstişare Toplantısı’na katıldı. Buradaki konuşmasında Türkiye’nin öteden beri fosil yakıtlar fakiri olarak bilindiğini hatırlatan Dönmez, “Aslında petrol hakkında kullandığımız kaynak zengini olmadığımız cümlesini şimdiye kadar doğal gaz için de kullanıyorduk. Fakat 2020 yılı Temmuz ayında Karadeniz’de keşfettiğimiz doğal gaz ve bu bölgeden beklediğimiz yeni müjdeli haberlerle birlikte ülkemizin bu konudaki makûs talihinin değiştiğini ve bu cümleyi bundan sonra kullanmayacağımızı büyük bir sevinçle belirtmek istiyorum. Biz aramaya, üretmeye devam edeceğiz. Her arayan bulamaz ama bulanlar arayanlardır. Çalışmalarımızı bu yönde hassasiyetle devam ettiriyoruz. Her zaman şunu söylüyoruz varsa mutlaka bulacağız.”
GÜÇLENDİRİLMİŞ ARAŞTIRMA VE SONDAJ FİLOSU
Oruç Reis ve Barbaros Hayrettin Paşa Sismik Araştırma gemileri ile Fatih, Kanuni ve Yavuz Sondaj gemileri ile arama ve sondaj gemisi filosunu güçlendirdiklerini anlatan Fatih Dönmez şöyle dedi:
“Mevcut sondaj filomuza geçtiğimiz günlerde bir yenisini daha ekledik. Yedinci nesil, son teknolojiyle donatılmış yeni sondaj gemimizin alımını tamamladık. Dünyada bu gemiden sadece 5 tane var. Bunlardan birinin de bizde olması hepimizi gururlandırıyor ve heyecanlandırıyor. Bu gemiyle çok önemli çalışmalar yapacağız. 2022 yılının bahar aylarında bu gemimiz de ekibe dâhil olacak ve Haziran ayı gibi sondaj faaliyetlerine başlayacak inşallah.”
ENERJİDE KENDİNE YETEN ÜLKE OLMAK
Sondaj ve araştırma gemilerini güçlü irade ve kararlılık sayesinde Türkiye’ye kazandırdıklarını vurgulayan Fatih Dönmez şöyle devam etti:
“Enerjide bağımsız bir Türkiye pek çok dengenin de yeniden oluşmasını sağlayacaktır. Petrol ve doğal gaz bugün enerji ithalatımızın büyük bir kısmını oluşturuyor. Bu durumu tersine çevirmenin en önemli yollarından biri enerjide kendi kendine yeten bir ülke olmaktan geçiyor. Çünkü biliyoruz ki petrol ve gaz sektörü, dünyada meydana gelen tüm ekonomik krizlerden, ülkeler arası sorunlardan etkilenen bir yapıya sahip ve dışa bağımlılık bu etkinin daha fazla hissedilmesine sebep olan unsurların en başında geliyor.”
KONTROL EDİLEBİLİR DIŞA BAĞIMLILIK
Türkiye’yi, dışa bağımlı olduğu kaynaklarda durumu kontrol altında tutabilir bir seviyeye getirmek istediklerini anlatan Enerji Bakanı Dönmez şöyle dedi:
“Yerli üretimi artırmak yönündeki çalışmalarımız devam ediyor. Milli Enerji ve Maden Politikamız bu düşüncelerle ortaya çıktı. Daha fazla arama ve sondaj yapacağız. Daha fazla yerli ve yenilenebilir enerji alanında çalışma yapacağız. Madenlerimizi daha fazla ortaya çıkaracağız. Madenlerimizi işleyerek daha fazla uç ürün olarak ihraç edeceğiz.”
ESKİ KUYULARA YENİ TEKNOLOJİ
Fatih Dönmez, daha önce açılıp (petrol yok) denilerek kapatılan kuyulardan bazılarının, yeni elde edilen veriler ışığında yeniden değerlendirildiğini söyledi. Dönmez, “Eski sahalarımızı yeni bir anlayışla, yeni metot ve yöntemlerle yeniden ele alıyoruz. 1982 yılında kapatılan Varınca-1 kuyumuzu, bugün yeni teknolojilerle yeniden değerlendirdik ve günlük 3 bin varilin üzerinde bir üretimle devreye aldık. Yatay sondajlarla da özellikle çatlak rezervuara sahip alanlarda üretimlerimizi artırıyoruz. Adıyaman’daki Karakuş sahamızda 1995 yılında üretimi sona eren kuyularımızdandı. Ancak yeni bir yöntemle kuyumuzu yeniden açtık ve bugünkü üretimimiz daha öncekinin neredeyse 2 katına çıktı.”
CUDİ DAĞINDA KALİTELİ PETROL
Enerji Bakanı Dönmez, daha önce arama-üretim yapılmayan Cudi’de bugün 35 API kalitesinde günlük 700 varillik bir petrol üretimi seviyesine ulaşıldığı bilgisini paylaştı. Karadeniz’deki aramalarda ülke ekonomisine büyük sıçrama yaptıracak düzeyde rezerv keşfi yapıldığını ifade eden Bakan Fatih Dönmez, “Diğer taraftan ülkemiz üzerinde oluşturulmuş olumsuz psikolojinin ortadan kalkması açısından bir terapi niteliğinde oldu. Tüm bu olumlu sonuçlar hiçbir şey yapmayarak olmuyor. Bakanlığımız bütün birimleriyle gecesini gündüzüne katarak çalışıyor” dedi
KARADENİZDEKİ BAŞARI HİKAYELERİ
Hidrokarbon kaynaklar aramaya yönelik Karadeniz’de yürütülen çalışmaların her birinin ayrı bir başarı hikayesi olduğunu ifade eden Enerji Bakanı Fatih Dönmez, bu konudaki son gelişmelere de değindi:
“Halen çalışmalarımız devam ediyor. Sakarya Gaz Sahası Geliştirme Projesi kapsamında şu ana kadar açılan 7 kuyuya ek olarak, Fatih çalışmalarını şu an Türkali-6 kuyusunda sürdürüyor. Gerekli hazırlıkların tamamlanmasını müteakip Türkali-7 lokasyonunda da sondaj çalışmalarına başlayacağız. Türkali-2 kuyusunda planlanmış olan uzun süreli akış testleri üç farklı seviyede Kanuni Sondaj Gemisi tarafından başarıyla yürütüldü.
Bu testler esnasında elde edilen verilerin değerlendirilmesi ve üretim planlamasına temel teşkil edecek modelleme çalışmalarımız devam ediyor. Gerekli hazırlıkların ardından Türkali-1 kuyusundaki testlere başlayacak.”
SAKARYA’DA İLK FAZ GAZ ÜRETİMİ 2023’TE
Enerji Bakanı Fatih Dönmez, dördüncü sondaj gemisi Yavuz’un kule montajı ve gerekli bağlantı çalışmaları ile kontrollerinin Filyos limanında devam ettiği bilgisini paylaştı. Bu hazırlıkların tamamlanmasının ardından Yavuz Sondaj Gemisi’nin de mevcut ekibe destek vermeye başlayacağını kaydeden Dönmez, yeni çalışmalar hakkında da şu açıklamalarda bulundu:
“2022 yılı ilk çeyreğinde Fatih Sondaj Gemimizle bir arama kuyusu daha kazmayı planlıyoruz. 2022 yılı içerisinde tüm kuyularda üretim öncesi tamamlama operasyonlarını bitirmeyi planlıyoruz. Bir taraftan da, deniz tabanı üretim sistemleriyle kara tesislerinin malzeme temini ve inşaat çalışmaları tüm hızıyla devam ediyor. Dağıtım hattının deniz tabanına yerleştirilmesi çalışmalarına da 2022 yılının ilk yarısında başlayacağız inşallah. Tüm bu çalışmaların tamamlanmasını takip eden süreçte 2023 yılında Sakarya Gaz Sahası’ndan ilk faz üretime geçmeyi hedefliyoruz.”
SİSMİK VERİLER TOPLAMAYA DEVAM
Enerji Bakanı Fatih Dönmez, arama çalışmaları yürütülen sahanın potansiyelini daha net ortaya koyabilmek için üç boyutlu sismik veri toplamaya önümüzdeki süreçte de devam edileceğini anlattı. Dönmez şöyle dedi:
“Amasra-1 kuyusu ile keşfini gerçekleştirdiğimiz Kuzey Sakarya Sahasını, hali hazırda üretim yatırımı yaptığımız Sakarya Sahasından ayrı değerlendiriyoruz. Sakarya Gaz Sahası’nda, ilk fazda 10 kuyudan günlük 10 milyon metreküp üretim yapacağız. İkinci fazın tamamlanması sonrasında açılacak kuyu sayısına bağlı olarak bu rakam 40 milyon metreküpe kadar çıkacak. Kuzey Sakarya Gaz Sahasının da bir an evvel ekonomimize kazandırılmasını sağlayacak yatırımların planlaması ancak bu alanda açılacak tespit kuyuları ve yine bu kuyular üzerinde yapılacak testlerle ortaya çıkacak.”
BİR YILDA 236 KİLOMETRE SONDAJ
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, 2020 yılının petrol ve doğal gaz faaliyetleri açısından başarılı işler ortaya koydukları bir yıl olduğunu ifade ederken, şunları ekledi:
“2020 yılında Güneydoğu Anadolu Bölgemiz ağırlıklı olmak üzere toplam 106 kuyu açtık. 106 kuyunun; 48’i üretim, 39’u arama, 19’u ise tespit kuyusu. Bu kuyularda toplam 236 bin 477 metre sondaj yaptık. Arama kuyularımızın 6’sı petrol, 7’si doğal gaz, tespit kuyularımızın 12’si petrol, 1’i doğal gaz ve üretim kuyularımızın ise 45’i petrol açısından olumlu sonuçlandı.”
PETROL VE GAZ ÜRETİMİNDEN BÜTÇEYE 0.9 MİLYAR TL
Türkiye’nin 2020 yılında; 22 milyon 269 bin 326 varil ham petrol, 457 milyon 826 bin 359 metreküp doğal gaz üretimi gerçekleştirdiğini kaydetti. Bu çalışmalar sonucunda toplamda 880 milyon 713 bin 398 TL’lik devlet hissesini bütçeye gelir kalemi olarak yazdırdıklarını anlatan Enerji Bakanı, 2021 yılı verilerine dair ise şunları söyledi:
“Bu yıl Ekim sonu itibariyle 19,8 milyon varil ham petrol ürettik. Bunun yüzde 76’sını TPAO kalan yüzde 24’ünü ise özel sektör eliyle ekonomimize kazandırdık. Doğalgaz üretiminde ise toplam 347,3 milyon metreküp üretimi gerçekleştirdik. Bunun da yüzde 80’ini TPAO kalan yüzde 20’sini ise diğer şirketler üretti. Günlük ham petrol üretim ortalamamız ise 65.328 varil olarak gerçekleşirken, 1.15 milyon metreküplük de doğalgaz üretimimiz oldu.”
TEKNOLOJİDE DE YERLİLİĞE AĞIRLIK
Yerli kaynak üretimi yerli teknoloji üretimine de büyük önem verdiklerini hatırlatan Enerji Bakanı Fatih Dönmez, “Daha önce ithal ettiğimiz Deniz Altı Robotu, Kuyu Başı Ekipmanları, Hidrolik Çatlatma Ünitesi, Yerli Kara Sondaj Kulesi, Sondaj Muhafaza Borusu gibi pek çok ürün artık yerli sanayimiz tarafından imal ediliyor” diye konuştu. Bakan Fatih Dönmez, alanında kamu-özel sektör sinerjisini daha ileri boyuta çıkarmak gerektiğini vurgularken. Özel sektörün bu alana daha fazla yatırım yapmasını bekliyoruz. Biz her zaman sizin yanınızdayız. Aslında hepimiz aynı gemideyiz. Hepimiz aynı hedefe yürüyoruz” dedi.
ENERJİNİN YARISI 2040’A KADAR PETROL VE GAZDAN
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, tüm dünyada trend haline gelen yenilenebilir kaynaklara yönelik yatırımlar hızla artmaya devam etse de yapılan projeksiyonlara göre 2040 yılına kadar küresel enerjinin yarısınının petrol ve doğal gazdan karşılanacağı tahminine yer verdi. “Bu gerçeği göz ardı edemeyiz” diyen Bakan Dönmez, sözlerini şöyle sürdürdü:
Biz kararlı bir şekilde üzerimize düşeni yapmaya azami gayret gösteriyor ve kendi kendine yeten ülke olma yolundaki çalışmalarımızı büyük bir gayretle yürütüyoruz. Şimdiye kadar ortaya koyduğumuz bütün çalışmalar ülkemizin dünyada üst lige çıkması yönünde oldu. Bu işin ekip işi, bu iş birlik, beraberlik, dayanışma işi. Biz hep birlikte daha güçlüyüz.
İlkyaz YENİDOĞAN - Enerji Günlüğü / ANKARA