Enerji Günlüğü - Tüketici fiyatlarında (TÜFE) doğalgazdan kaynaklanacak yukarı yönlü asıl etkinin, tüketimin arttığı kış aylarında gözleneceği kaydedildi.
Ekonomim gazetesinde yer alan ve Alaattin Aktaş tarafından kaleme alınan analizde, kış aylarında doğal gazın enflasyonu tetikleyeceği ve kış aylarına girerken bir fiyat indirimine gidilebileceği kaydedildi. TÜİK tarafından on binde 4 olarak açıklanan Mayıs ayı enflasyonunda doğalgaz fiyatının sıfır olarak yer almasının etkisine işaret edilen analizde, doğalgazın Nisan ayı fiyatının metreküp başına 5.72 lira olduğu hatırlatılarak bundan sonraki doğal gaz hesabının nasıl yapılacağı şöyle aktarıldı:
“Bu yılın Haziran ayından gelecek yılın mayısına kadar olan dönemdeki aylık tüketimin 25 metreküpe kadarki kısmı Enerji Bakanlığı bütçesinden karşılanacak. TÜİK EPDK’dan il bazında hanelerin aylık ortalama tüketimlerini alarak hesaplamayı ona göre yapacak. Buna göre herhangi bir ilde aylık ortalama tüketim örneğin 30 metreküp ise bedava olan 25 metreküpün üstü fatura edilecek. Bu örneğe göre 25/30=0,83 formülüyle 1-0,83=0,17 katsayısı bulunacak ve bu katsayı, zam ya da indirim yapılmayacağı varsayımıyla, son fiyat olan 5.72’ye uygulanacak. 5,72x0,17=0,95 doğalgazın metreküp fiyatını verecek. Yani 30 metreküp doğalgaz, 0,95 lira fiyatla 28,60 liraya kullanılmış olacak. Oysa ki 30 metreküp doğalgaza şu anki 5.72’lik fiyatla 171.6 lira ödemek gerekiyordu,”
“YAZIN DOĞAL GAZA PEK PARA ÖDENMEYECEK”
Hanelerin yaz aylarındaki aylık ortalama tüketimlerinin bazı illerde 25 metreküpün altında, bazı illerdeyse biraz üstünde olduğu belirtilerek, “Dolayısıyla yaz ayı boyunca doğalgaza pek para ödenmeyeceğini söylemek mümkün” denildi.
“ASIL ETKİ KIŞ AYLARINDA GÖZLENECEK”
Analizde Haziran’la birlikte doğalgazın artık genel fiyat artışını aşağı çekecek bir etkisinin olmadığı, olsa olsa artış yönünde bir miktar etkisi olabileceği örneklerle açıklanarak, TÜFE’de doğalgazdan kaynaklanacak yukarı yönlü asıl etkinin kullanımın arttığı kış aylarında gözleneceği vurgulandı.
Analizde, “Fiyat şimdiki düzeyde, yani 5,72 lirada sabit kalsa bile aylık 30 metreküp kullanım durumunda birim fiyat 0,95 lira olarak dikkate alınacak. Yoğun kullanım başlayan aylara gelindiğinde aylık tüketimin bir anda 100 metreküp dolayına çıktığını düşünün, ilk ay birim fiyatta büyük bir sıçrama görülecek. Aylık 100 metreküplük kullanımda katsayı 0,75 (25/100=0,25 ve 1-0,25=0,75) olacak. Bu durumda doğalgazın metreküp fiyatı (5,72x0,75) 4,29 liraya çıkacak. Aylık 30 metreküplük kullanımda 0,95 lira olan metreküp fiyatı, aylık kullanımın 100 metreküpe çıkması halinde bir anda yüzde 351 artmış gibi işlem görecek” denildi
“SEÇİM ÖNCESİ BİR İNDİRİM ŞAŞIRTICI OLMAZ”
Bu durumun kışa girilirken TÜFE’yi yukarı yönlü çok büyük baskı altına alacağı ifade edilen analizde, “2024 yerel seçimi de yaklaşmışken kışa girerken koşullar elverdiği takdirde doğalgazda bir indirime gidilmesi hiç şaşırtıcı olmayacak” denildi.