Enerji Günlüğü – Türkiye Doğal Gaz Dağıtıcıları Birliği (GAZBİR) tarafından 2017 yılı Doğalgaz Dağıtım Sektör Raporu açıklandı. Buna göre, 2017 yılında toplam 500 milyon TL’lik yatırım yapılırken, doğalgaz kullanımı sayesinde 30 milyon ton karbon salımı tasarrufu sağlandı.
GAZBİR 2017 yılı doğalgaz dağıtım sektör raporunu açıkladı. Rapora göre, 2017 yılında toplam 500 milyon TL’lik yatırım yapılırken, doğalgaz kullanımı sayesinde 30 milyon ton karbon salımı tasarrufu sağlandı. Şebeke uzunluğu yüzde 10 büyüdü. Serbest tüketici sayısı son 5 yılda yüzde 33 arttı. Doğalgaz kullanan nüfus oranı yüzde 9,7 arttı.
ŞEBEKE UZUNLUĞU YÜZDE 10 BÜYÜDÜ
Rapora göre, doğalgaz dağıtım sektöründe 2017 yıl sonu itibariyle 72 doğal gaz dağıtım şirketi tarafından toplam 21,5 milyar TL şebeke yatırımı yapıldı. Türkiye doğalgaz dağıtım şebekesi 130.585 kilometreye ulaştı ve 2016 yılına göre dağıtım şebekesi uzunluğu yüzde 10 büyüdü. 2017 yılında dağıtım şirketleri toplam 1,75 milyar TL tutarında şebeke yatırımı gerçekleştirdi. 2017 yılında toplamda 11.778 kilometre şebeke inşa edildi. Geçtiğimiz yıl servis hattı sayısı 245.571 adet artarak toplamda 3.307.520’ye yükseldi.
Son 4 yılda toplam 38.846 kilometre şebeke yatırımı yapılarak toplam şebeke uzunluğu 2013 yılına göre yüzde 42,4 büyüdü. Söz konusu şebeke yatırımlarının yüzde 30’u 2017 yılında gerçekleşti. 2014-2017 yılları arasında en az şebeke yatırımı 2014 yılında gerçekleşirken, en çok şebeke yatırımının gerçekleştiği yıl 2017 oldu. Son 4 yılda abone sayısı yüzde 44, doğal gaz arzı sağlanan ilçe sayısı ise yüzde 48 büyüdü.
2017 YILINDA 500 MİLYON TL’LİK YATIRIM
Son 10 yılda toplam 210 ilçeye doğalgaz arzı sağlanırken, 2017 yılında 101 ilçe ve beldeye doğalgaz arzı sağlandı. 2017 yıl sonu itibariyle Türkiye’de 78 il, 426 ilçe ve beldede doğalgaz kullanılıyor.
Genişleme çalışmaları kapsamında yer alan ilçe ve beldelere 2017 yılında yaklaşık 500 milyon TL’lik yatırım yapıldı. Bu yatırım sonucu, 2.3 milyon vatandaşa doğalgaz dağıtım şebekesi ulaştı. 2018 yılı genişleme yatırımları takviminde 98 ilçe ve belde yer alıyor. 2018 yılında yaklaşık 700 milyon TL tutarında yatırım öngörüsü bulunurken, dağıtım şebekesinin 2,5 milyon vatandaşa daha ulaşarak toplamda 64,5 milyon kişiye ulaşması bekleniyor.
Son 10 yıllık dönemde Türkiye’de yılda ortalama 21 ilçeye doğal gaz arzı sağlanırken, 2017 yılında ortalamanın 4,5 katı ilçe ve beldeye doğalgaz arzı sağlandı. Genişleme yatırımları tamamlandığında Türkiye’de 81 il, 554 ilçe ve beldede doğalgaz kullanılıyor olacak.
SERBEST TÜKETİCİ SAYISI SON 5 YILDA YÜZDE 33 BÜYÜDÜ
2017 yıl sonu itibariyle toplam doğal gaz abone sayısı 14.162.930’a ulaştı. Konut abone sayısı 13.610.325, serbest tüketici sayısı 552.605’e yükseldi. 2017 yılında Türkiye doğal gaz dağıtım sistemine 1.162.691 yeni abone dahil oldu.
2013-2017 yılları arasında abone sayısı farkı: 4.306.606, büyüme: yüzde 44 oldu. Serbest tüketici sayısı son 5 yılda yüzde 33 büyüdü. 2007-2017 yılları arasında ortalama 677.181 abone alımı gerçekleşirken, son 4 yıllık dönemde Türkiye ortalamasının üzerinde abone alımı gerçekleştirdi. 2017 yılında Türkiye ortalamasının yüzde 72 üzerinde abone alımı gerçekleşti.
İSTANBUL YENİ ABONE ALIMINDA İLK SIRADA
2017 yılında en çok abonenin alındığı ay olan Kasım ayında doğal gaz dağıtım sistemine 182.250 (2017 yılı abone alımının yüzde 16’sı) abone dahil oldu. Abone alımlarının yüzde 33’ü 2017 yılının ilk yarısında, geriye kalan yüzde 67’lik kısım yılın ikinci yarısında gerçekleşti. İstanbul, 212.250 yeni abone ile en fazla abone alımı gerçekleşen il olurken, ikinci sırada İzmir, üçüncü sırada ise Bursa yer aldı.
DOĞALGAZ KULLANAN NÜFUS ORANI YÜZDE 9,7 ARTTI
Türkiye’nin nüfusu 2017 yılında bir önceki yıla göre 995.654 kişi (yüzde 1,25) artarak 80.810.525’e yükseldi. Dağıtım şirketleri 2017 yılı sonu itibariyle yaptıkları yatırımlar ile 61.901.502 vatandaşa doğal gaz dağıtım şebekesini ulaştırdı. 2016 yılına kıyasla dağıtım şebekesinin ulaştığı kişi sayısı 2.394.246 (yüzde 4) arttı. Dağıtım şebekesi ulaştığı halde doğalgaz dağıtım hizmetinden yaralanmayan kişi sayısı 2017 yılında yüzde 13,8 azalarak 12.294.220 kişiye geriledi. Doğalgaz kullanan nüfus 2017 yılı sonu itibariyle yüzde 9,7 artarak 49.607.282 kişiye ulaştı.
DOĞALGAZ TÜKETİMİ YÜZDE 16 ARTTI
2017 yılında Türkiye’de toplam 53,3 milyar m3 doğalgaz tüketildi. 2016 yılına göre doğal gaz tüketimi yüzde 16 artış gösterdi. Bu artışın sebepleri; abone sayısındaki artışlar, yılın ilk 4 ayının 2016 yılına göre soğuk geçmesi ve doğal gazın diğer enerji kaynaklarına göre avantajlı olması şeklinde sıralanabilir.
KONUTLARDA DOĞALGAZ TÜKETİMİ
2017 yılında konutlarda doğal gaz tüketimi 2016 yılına göre yüzde 14,5 artarak 13,3 milyar m3 olarak gerçekleşti. Konutlarda tüketim artışının sebepleri; yılın ilk 4 ayında sıcaklıkların mevsim normallerinin altında seyretmesi ve konut abone sayısındaki artışlar. Konut tüketiminde meydana gelen artışın büyük bir kısmı 2017 yılının ilk 4 ayında gerçekleşti.
HANE BAŞI TÜKETİM YÜZDE 10 ARTTI
2017 yılı Türkiye hane başı ortalama tüketimi 1032 m3’tür. 2016 yılına kıyasla hane başı tüketim yüzde 10,5 artış (2016 yılı hane başı ortalama tüketim 934 m3 ) gösterdi. En fazla hane başı ortalama tüketim Ardahan (1636 m3 ) ilinde görülürken en az hane başı ortalama tüketimin olduğu il Antalya (820 m3 ) oldu.
SANAYİ TÜKETİMİ YÜZDE 22,5 ARTTI
2017 yılında elektrik santrallerinde tüketilen doğal gaz miktarı 2016 yılına göre %22,5 artış göstererek 20,4 milyar m3 oldu. Artışın sebepleri; doğal gazın fiyat avantajı, 2017 yılının kurak bir yıl olması, soğuk geçen kış sebebiyle talepte meydana gelen artış.
Sanayi sektöründe 2017 yılında 15,1 milyar m3 doğal gaz tüketildi. 2017 yılı sanayi tüketimi 2016 yılına göre yüzde 7 arttı. Neredeyse tüm illeri Türkiye’nin en büyük 25 sanayi şehri listesinde yer alan Marmara Bölgesi’nde sanayi tesislerinde 2017 yılında 7 milyar m3 doğal gaz tüketildi. Marmara Bölgesi 2017 yılı sanayi sektörü tüketiminde yüzde 46 paya sahip. Sanayileşmenin geliştiği diğer bir bölge olan Ege Bölgesi’nde 2017 yılında 3,2 milyar m3 doğalgaz tüketildi. 2017 yılında Ege Bölgesi’nde sanayi sektöründe tüketilen doğalgazın toplam tüketimdeki payı yüzde 21 oldu.
EN FAZLA TÜKETİM YAPAN 3 İL
İl bazlı sanayi tüketimi sıralamasında 1,65 milyar m3 tüketim ile Kocaeli yer aldı. Kocaeli’nin ardından 1,36 milyar m3 tüketim değeri ile İstanbul ikinci sırada, İzmir (1,33 milyar m3) ise sanayi sektöründe en fazla tüketim değerine sahip üçüncü il oldu.
DOĞALGAZ YÜZDE 42 DAHA UCUZ
2017 yılında bir hanenin ortalama yıllık doğal gaz gideri 1.220 TL oldu. Doğalgaz diğer yakıt kaynakları ile karşılaştırıldığında kendisine en yakın kaynaktan yüzde 42 daha ucuz.
KONUT KAYNAKLI KARBON SALIMI 66,3 MİLYON YON
2017 yılında Türkiye’de 13.610.325 konut abonesi tarafından 13,3 milyar m3 doğalgaz tüketildi. Doğalgaz olmayan hanelerde kömür ve diğer yakıtlar tercih edildiği kabul edilerek yapılan hesaplamalara göre 2017 yılında Türkiye konut kaynaklı karbon salımı 66,3 milyon ton oldu. 2017 yılında doğalgaz kullanan bir hanenin ortalama karbon salımı değeri 2,2 ton oldu. Doğalgaz yerine kömür ve diğer yakıtlar tercih edilseydi hane başı karbon salımı ortalama 4,3 ton civarında olacaktı. Doğalgaz kullanımı ile hane başı yüzde 50 daha az karbon salımı sağlandı. 2017 yılında konutlarda 30.4 milyon karbon salımı tasarrufu oldu. Bu da,7.700 rüzgar türbininin, 8 adet termik santralinin 1 yıl boyunca çalışması ve 1,8 milyon hektar ormanın temizleyebileceği karbon miktarına eşit.
2018 YILI HEDEFLERİ
2018 yılında dağıtım şirketleri tarafından yaklaşık 1,7 milyar TL tutarında yatırım yapılacağı öngörülüyor. Bu tutarın, yaklaşık 700 milyon TL’lik kısmı genişleme çalışmaları kapsamında kullanılacak.
2018 yılı itibariyle Hakkari, Şırnak ve Artvin’e doğal gaz arzı sağlanması ile Türkiye’nin 81 ilinde 524 ilçe ve beldesinde doğalgaz hizmeti vatandaşlara ulaşmış olacak.
Genişleme yatırımları kapsamında 98 yeni ilçe ve beldeye doğal gaz arzı sağlanması hedefleniyor. 2018 yılında 2,5 milyon yeni vatandaşa dağıtım şebekesi ulaşacak olup, 64.5 milyon vatandaş bu hizmetten yararlanır hale gelecek. 2018 yılı Türkiye toplam doğalgaz talebi yaklaşık 51,9 milyar m3 olarak hesaplandı.
Toplam abone sayısının 15 milyonun üzerine çıkması beklenirken, konutlarda 13 milyar m3 civarında bir tüketim öngörüsü yapıldı.
Enerji Günlüğü