HALUK DİRESKENELİ
Çin Halk Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Wang Yi, Türkiye'ye geldi. Protokol gereği, 14 Kasım 2016 günü Ankara'da önce Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, sonra Başbakan Binali Yıldırım ile görüştü, ardından da Cumhurbaşkanlığı külliyesine çıktı. Çin Dışişleri Bakanı asıl geliş amacını açıklamak için Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak ile görüştü.
Çin haber ajansının internet sayfasında (http://turkish.cri.cn/) ve Çin Dışişleri Bakanlığı resmi internet sayfasında (http://www.fmprc.gov.cn/) açıklanan haberlere göre Wang Yi görüşmelerde Çin-Türkiye ilişkilerinin gelişimini olumlu değerlendirdi. Konuk Bakan, ekonomi ve ticaretle güvenlik ve terörle mücadele işbirliğinin ikili ilişkilerde iki önemli alan olduğunu ifade etti. (Satır arası yorum, güvenlik ve terör konusunda Çin tarafının ciddi endişeleri var).
Çin'in, iki ülkenin cumhurbaşkanları arasında varılan mutabakat doğrultusunda ekonomi ve ticaret alanlarında işbirliğini ilerletmeye, güvenlik ve terörle mücadelede işbirliğini derinleştirmeye hazır olduğuna işaret eden Wang, Doğu Türkistan İslami Hareketi gibi terör güçlerinin kökünün kazınmasında (Çinliler diplomatik dil ile bunlara destek olmayın, demişler) Ankara'nın Pekin’e desteğini sürdürmesini istedi. (Çin tarafının endişeleri tekrar dile getirilmiş).
Enerji Bakanı Berat Albayrak ise görüşmede Türkiye-Çin ilişkilerinin yeni bir döneme girdiğini söyledi. Çin ile işbirliğine verilen büyük önemi ifade eden Bakanımız, Türkiye'nin Çin'in güvenliğine ve istikrarına zarar getiren hiç bir eyleme izin vermeyeceğini ve çeşitli alanlarda işbirliği ilişkilerinin gelişmesi için daha iyi koşullar yaratmaya devam edeceğini vurguladı. (biz onlara gerekli güvenceler vermişiz).
Bilindiği gibi füze ihalesinin ertelenmesinden sonra ilişkiler soğudu, vize almak zorlaştı, Türk ihracatçıları Çin'e girerken gereksiz sorgulamalara maruz kaldılar. Çinli firmaların termik santral yapımlarındaki finansal zorluklar, ithal kömür santrallerinin piyasa fiyatları üstünde maliyetleri yüzünden oluşturduğu riskler, Bank of China'nın Türkiye için kredibilite rating endişeleri, ikili görüşmelerde hep gündeme geldi.
Onların endişeleri var, bizim yok mu? Uzmanlara göre Çin ile ticaretimizde büyük dengesizlik var. Çin ile yapılan ticarette 2015 yılında 2 milyar dolar ihracat, 20 milyar dolar ithalat yapmışız. Çin tarafından bize yapılan ihracatın en büyük kapsamı termik santral ekipmanları oluşturuyor.
Şu anda yurdumuzda yapılan yerli-ithal kömür santrallerin büyük çoğunluğu, çok ucuz fiyat gerekçesiyle Çinli tedarikçiler tarafından inşa ediliyor. Ancak kurulan termik santrallerde emreamadelik, zamanında teslim, garantiler, performanslar, yedekler konularında ciddi sorunlar var.
Haluk Direskeneli - Enerji Günlüğü / Ankara - 2 Aralık 2016