Enerji Günlüğü - BM İklim Değişikliği Zirvesi (COP29), bugün Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de başlıyor. İki hafta sürecek zirveye dünyanın en büyük kirleticileri arasında yer alan ülkelerin liderlerinin katılmaması dikkat çekerken en önemli gündem başlıklarından biri gelişmekte olan ülkelerin iklim değişikliğine uyum sağlamasına yardım edecek maddi desteğin sağlanması olacak.
Azerbaycan ve Brezilya ile birlikte Birleşik Krallık’ın da COP’un ilk günlerinde yeni iklim planlarını açıklamaları bekleniyor.
Karbon emisyonları ve Paris Anlaşması hedeflerine yönelik ilerleme ölçümü için yıllık Küresel Karbon Bütçesi, geçen yılın küresel bir görüntüsü ve 2024 projeksiyonları ile 13 Kasım’da açıklanacak.
EN ÖNEMLİ BAŞLIK: İKLİM FİNANSMANI
Bu yıl zirvenin gündeminin en önemli başlıklarından biri, gelişmekte olan ülkelerin iklim değişikliğine uyum sağlamasına yardımcı olacak maddi imkanların oluşturulması olacak. Zira düşük gelirli ülkeler, temiz enerji kaynaklarına geçişte daha çok zorluk çekiyor. Bunun için 2025 yılından sonra “İklim Finansmanı Yeni Kolektif Niceliksel Hedefi” (NCQG) isimli yeni bir inisiyatifin yürürlüğe girmesi gerekiyor. Üç yıldır tartışılan bu hedefin, Bakü’deki COP29 zirvesinin gündemindeki başlıca konulardan biri olması bekleniyor.
Gelişmekte olan ülkeler 1,1-1,3 trilyon dolar arasında ödeneğe ihtiyaçları olduğunu açıklarken gelişmiş ülkeler bu miktarın 100 milyar dolar ile sınırlı kalmasını istiyor.
LİDERLERİN KATILIMI DÜŞÜK
Bu yılki zirveye liderlerin katılımı oldukça zayıf. En büyük kirleticilerden ABD’nin yeni başkanı Donald Trump zirvede bulunmayacak. Bir analize göre, Trump’ın tekrar seçilmesi ABD'de 4 milyar ton ek emisyona yol açarak, küresel iklime 900 milyar dolardan fazla zarar verebilir.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Almanya Başbakanı Olaf Scholz da zirveye katılmayacaklarını bildirdi.
AZERBAYCAN’IN TARTIŞMALI EV SAHİPLİĞİ
Azerbaycan'ın Zirve'ye ev sahipliği yapması da tartışmalı konulardan. Petrol ve doğalgaz sektörlerinin gayrisafi yurt içi hasılasının üçte birinden fazlasını oluşturduğu, ülke bütçesinin yarısından fazlasının bu sektörlere ayrıldığı, ihracatın %90'ından fazlası petrol ve doğalgaz ürünlerinden oluşan Azerbaycan'ın iklim hedefleri, Zirve boyunca yakından takip edilecek. Ancak dile getirilen endişeler yalnızca iklim hedefleriyle ilgili değil, insan haklarına dair endişeler de konuşuluyor. Ülkede 400’den fazla siyasi tutsak olduğu bildirilirken Azerbaycan hükümeti görüşlerinden dolayı hiç kimsenin alıkonulmadığını söylüyor.
COP29 Günlük Programı
1. Hafta
11 Kasım: COP29 Açılışı
12 Kasım: Dünya Liderleri İklim Eylem Zirvesi, 1. gün, Yenilenebilir Enerji Bakanları Diyaloğu, Birleşik Krallık NDC duyurusu
13 Kasım: Dünya Liderleri İklim Eylem Zirvesi, 2. gün, Troyka Üst Düzey Diyaloğu
14 Kasım: Finans, Yatırımlar ve Ticaret, Uyum Fonu Diyaloğu, İklim Eylemi için Maliye Bakanları Koalisyonu Bakanlar Toplantısı
15 Kasım: Enerji / Barış, Yardım ve İyileşme
16 Kasım: Bilim, Teknoloji ve İnovasyon / Dijitalleşme
17 Kasım: Dinlenme günü.
2. Hafta
18 Kasım: Beşeri Sermaye, Çocuklar / Gençler, Sağlık / Eğitim
18-19 Kasım: G20 Devlet Başkanları Zirvesi, Rio
19 Kasım: Gıda, Tarım, Su
20 Kasım Kentleşme / Ulaşım / Turizm
21 Kasım: Doğa / Biyoçeşitlilik / Yerli Halk / Toplumsal Cinsiyet Eşitliği / Okyanuslar / Kıyı Bölgeleri
22 Kasım: Kapanış Genel Kurulu