Enerji Günlüğü - Enerjisa Üretim AŞ CEO’su İhsan Erbil Bayçöl, vadeli elektrik piyasalarını geliştirmenin sağlıklı fiyat oluşumuna ciddi katkı sağlayacağını belirtti. Bayçöl, Akkuyu NGS’nin devreye girmesinin elektrik fiyatlarını aşağı çekeceğini söyledi.
Enerjisa Üretim Santralleri AŞ, CEO’su İhsan Erbil Bayçöl, enerji sektörüne ilişkin değerlendirmelerini ve şirketin faaliyetlerini Enerji Günlüğü’ne anlattı. Türkiye’nin farklı lokasyonlarına dağılmış toplam 3607 MW’lik kurulu güce sahip 12 hidroelektrik santrali, üç rüzgar enerjisi santrali, üç doğalgaz, bir yerli linyit ve iki güneş enerjisi santrali ile elektrik ürettiklerini söyledi.
YENİLENEBİLİR KAYNAKLAR AĞIRLIKTA
Üretim portföylerinde yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklarının yaklaşık yüzde 56 paya sahip olduğunu anlatan İhsan Erbil Bayçöl, “Bu oran, portföyümüzün rekabetçiliğinin yanı sıra, ülkemizin enerji arz güvenliğine ve cari işlemler dengesinin iyileştirilmesi hedeflerine de önemli katkı sağlıyor. Ayrıca stratejik hedeflerimizden biri de portföyümüzdeki yenilenebilir enerji santrallerinin kapasitesini arttırmak” dedi.
“SANAL SANTRAL İLE DEĞER YARATIYORUZ”
Elektrik üretiminin yanı sıra, enerji ticaretinin de lider oyuncusu olduklarının altını çizen İhsar Erbil Bayçöl “Çeşitlendirilmiş üretim portföyünü vadeli piyasalar, gün öncesi, gün içi ve dengeleme güç piyasasında değerlendiriyoruz. Sanal santral, kapasite kiralama ve dengeleme hizmetleri gibi yapılandırılmış ürünlerle de iş ortaklarımıza değer yaratıyoruz” diye konuştu. Bayçöl, Enerjisa Üretim AŞ’nin 1570 MW’lik kurulu güce sahip tesislerde yenilenebilir enerji kaynaklarından ürettiği enerjinin, yenilenebilir enerji kaynaklarını destekleme mekanizması (YEKDEM) kapsamında değerlendirildiğini söyledi.
YEK DESTEKLERİ DEVAM ETMELİ
Yenilenebilir enerji kaynaklı santral yatırımlarının geri ödeme sürelerinin ortalama 7-12 sene arasında değiştiğini anlatan Enerjisa Üretim CEO’su İhsan Erbil Bayçöl, bu yüzden söz konusu yatırımların hayata geçebilmesi için uzun dönemli finansmana ihtiyaç duyulduğunu vurguladı. Bu ihtiyacın bankalarca karşılanabilmesi için, söz konusu santrallerin üreteceği elektrik için belli bir baz alım garantisi tanımlanmasının kritik önem taşıdığının altını çizen Bayçöl “Aksi halde doğası gereği üretim belirsizliği taşıyan bu santrallerin gelir hesaplamalarına bir de elektrik fiyatı belirsizliği dahil olduğunda bankalar tarafından uzun dönemli finansman sağlanabilmesi son derece güçleşiyor. Dolayısıyla kaynak türünü bağlı hesaplanacak belirli baz alım garantileri her türlü yenilenebilir enerji yatırımı için devam etmeli” diye konuştu.
SAĞLIKLI FİYATI İÇİN SERBEST GAZ PİYASASI
Enerjisa Üretim CEO’su İhsan Erbil Bayçöl, kurulu güçleri ve referans oluşturmalarından mütevellit gazdan elektrik üreten santrallerin elektrik fiyatı oluşumunda ciddi bir önemi olduğunu söyledi. Bu nedenle sağlıklı elektrik fiyatı elde etmek için öncelikle liberal ve kaynak çokluğuna sahip bir gaz piyasasına sahip olmak gerektiğini vurgulayan Erbil “EPİAŞ altında kurulan spot gaz piyasası ile bu yönde ilk adımlar atıldı ve bu çok değerli. Ayrıca yapılan boru gazı, LNG terminali ve FSRU yatırımları ile beraber kaynak çeşitliliği ve arz güvenliği konusunda çok ciddi ilerlemeler sağlandı. Bu gelişmeler doğrultusunda özel sektörün karar mekanizmalarına daha çok dahil edilmesi sürecin gelişimini hızlandıracak ve kolaylaştıracaktır” ifadelerini kullandı.
RİSK YÖNETİMİ İÇİN VADELİ ELEKTRİK ŞART
Vadeli fiyatların da en az spot elektrik fiyatı kadar önem taşıdığını ifade eden İhsan Erbil Bayçöl, “Öncelikle vadeli elektrik fiyatları üretici ve tüketicilerin risklerini yönetmesi için en değerli araçtır. Vadeli piyasalarda sağlıklı fiyat oluşumu için de öncelikle spot elektrik fiyatlarının sağlıklı şekilde oluşması şarttır. Ayrıca bu piyasalarda sağlıklı fiyat oluşması için likidite de kritik önemdedir. Likiditeyi arttırmak için üretici ve tüketicilerin bu piyasaları kullanmasını teşvik edecek adımlar atılmasında büyük fayda görüyorum.”
Türkiye’de büyük ölçekli elektrik tüketicilerinin çoğunlukla spot piyasa endeksli fiyatlarla elektrik satın aldıklarını gözlemlediklerini anlatan Bayçöl “Bu durum risk yönetimi açısından üreticilere de tüketicilere de orta ve uzun vadede zarar verebilir. Dilerim ki hem EPİAŞ’ın altında kurulacak organize vadeli elektrik piyasası (VEP) hem de çeşitli regülatif destekler ile bu piyasada da likiditenin arttırılması sağlanır” ifadelerini kullandı.
565 MW’LİK RÜZGÂR YATIRIMI GÜNDEMDE
Enerjisa Üretim CEO’su İhsan Erbil Bayçöl, YEKA Rüzgar 2 ihalesinde Aydın ve Çanakkale bölgelerinde kazandıkları 500 MW’lık kapasiteyi hayata geçirmek için yer belirleme, saha analizleri ve diğer proje geliştirme faaliyetlerine devam ettiklerini belirtti. Bayçöl, “2017 rüzgar lisans ihalelerinde 65 MW bağlantı hakkı kazandığımız Kayseri’deki Erciyes RES’in izin süreçleri de tamamlanmak üzere. Ayrıca, olası ön lisans başvuruları için Türkiye’de birçok lokasyonda rüzgar ve güneş ölçümlerimiz ve ön proje geliştirme çalışmalarımız devam ediyor” diye konuştu.
AKKUYU NGS PİYASAYI NASIL ETKİLER?
Enerjisa Üretim CEO’su İhsan Erbil Bayçöl, Akkuyu Nükleer Santrali’nin devreye alınmasını Türkiye arz güvenliği açısından değerlendirilmek gerektiğini ifade ederek şöyle dedi: “Akkuyu’nun devreye alınmasının piyasada elektrik fiyatını düşürücü bir etkisi olacağını öngörüyoruz. Bunun sonucu olarak piyasa fiyatlarına maruz kalan elektrik üreticilerini, risk yönetimini daha planlı ve aktif yapmaları gereken bir dönem bekliyor.”
TABLO:
Enerjisa’nın elektrik üretim portföyü