Enerji Günlüğü - Bankwatch, Güneydoğu Avrupa’da yeni kurulacaklarla birlikte kömürlü termik santrallerin söylenildiği gibi istihdam yaratmayacağını, aksine 5 bin kişilik istihdamı ortadan kaldıracağını açıkladı.
Orta ve Doğu Avrupa'da çevre ve insan hakları çalışmaları yürüten sivil toplum kuruluşu Bankwatch’un yeni analizine göre, kömür istihdamı hakkında gerçekçi olmayan iddialar Güneydoğu Avrupa’daki kömür madeni topluluklarını yanıltıyor ve sürdürülebilir enerjiye adil bir geçişi yavaşlatıyor. Kömür savunucuları Güneydoğu Avrupa’da yeni kömürlü termik santraller yapılırsa, var olanlarla birlikte yaklaşık 30 bin kişiye istihdam sağlayacağını söylüyor. Ancak Bankwatch’un yeni analizi bu bilginin aksine 5 bin kişilik istihdam ortadan kalkacağını ortaya koyuyor.
SEKİZ ÜLKE İNCELENDİ
Sekiz Güneydoğu Avrupa ülkesinin (Bosna Hersek, Bulgaristan, Yunanistan, Kosova, Makedonya, Karadağ, Romanya ve Sırbistan) incelendiği analizde, kömür endüstrisinin yeni kömürlü termik santral kurabilmek ve eskilerinin yaşam sürelerinin uzatılabilmesi için kullandığı 10 binlerce iş gücü yaratılacağına dair iddialarının fazlasıyla abartıldığı belirtiliyor.
Bankwatch çalışmasına göre, kömür endüstrisi tarafından öne sürülen 10.030 kişilik istihdamın korunacağı ve 17.600 yeni istihdam yaratılacağı bilgisinin aksine, 5.170 kişilik istihdamın yok olacağı tahmin ediliyor. İstihdam rakamlarındaki bu düşüş; Avrupa Birliği işgücü üretkenliğine uyum, teknoloji değişimi, linyit-taş kömürü madenciliği/ithalatındaki farklılaşma ve santrallerin elektrik piyasasında rekabetini artırma olarak özetlenebilir.
KOSOVA’DAKİ TERMİK SANTRALDE SAYILAR ARASI UÇURUM VAR
Analizde örnek olarak verilen iş gücünün artacağının öne sürüldüğü güç santrallerinden biri olan 500 MW’lık Kosova e Re kömürlü termik santralinde sayılar arasındaki en büyük uçurum göze çarpıyor. Temsilcilerin santrale dair basın açıklamaları, inşaat aşamasında 10 bin, işletme sırasında ise 500 yeni iş gücünün yaratılacağı yönündeyken; Bankwatch analizi, inşaat aşamasında 1.200 işçiden, işletme aşamasında ise 190 işçiden fazlasının görevlendirilemeyeceğini ortaya koyuyor. Üstelik bu sayıların çoğunun yurtdışından getirilecek uzmanlar olduğunun da altı çiziliyor.
Ayrıca analize göre, gerekenden çok işçinin çalıştığı bölgedeki kömür madenlerinin işçi sayılarında yeni santral yapılsın yapılmasın ciddi bir düşüş yaşanacağı öngörülüyor.
KÖMÜR ENDÜSTRİSİ ÖLÜYOR
Bankwatch Enerji Koordinatörü ve analizin yazarlarından Ioana Ciuta, kömür endüstrisi ayakta kalabilecekmiş gibi davranan bölgedeki hükümetlerin insanları yanılttığını söylüyor ve “Endüstri ölüyor ve istihdam için verilen sözler, işçileri ve toplulukları yanlış yönlendiriyor. Buna karşın sadece Avrupa Birliği’ndeki yenilenebilir enerji pazarında istihdam 1,5 milyona ulaştı ve büyümeye devam ediyor. Ancak hükümetler kömürü korumaya harcadıkları çabayı yenilenebilir enerji için sarfederlerse, insanlar için daha iyi alternatifler ortaya çıkabilir” diyor.
YATIRIMLAR KÖMÜRDEN UZAK BİR DÖNÜŞÜME YAPILMALI
Bankwatch Araştırma Koordinatörü ve analizin yazarlarından Pippa Gallop ise şöyle diyor: “Kömür dönemi artık sona yaklaşırken Güneydoğu Avrupa bu eğilime duyarsız kalıyor. Hükümetlerin ölmekte olan bir iş kolunu desteklemek için bu bölgelerde harcadıkları kaynakların - özellikle birçok madenin yıllardır işçileri işten çıkardığı göz önüne alındığında- kömürden uzak bir dönüşüme yatırım için kullanılması gerekiyor”.