Enerji Günlüğü - Geçmişte arazisine elektrik direği dikilmiş ya da trafo kurulmuş, ancak kamulaştırma bedeli almamış vatandaşlara hak ettikleri paraları ödenecek. TEDAŞ Genel Müdürü Mükremin Çepni, ödemeleri tamamlamayı planladıklarını söyledi.
DÜNYA'da yer alan habere göre, Türkiye Elektrik Dağıtım Anonim Şirketi (TEDAŞ) Genel Müdürü Mükremin Çepni, Mehmet Kara'nın dağıtım özelleştirmeleri sonrası TEDAŞ'ın sektördeki faaliyetleri ile yeni fonksiyonu ve görevleri konusundaki sorularını cevapladı. Çepni, dağıtım hizmetleri tamamen özelleştirilirken, geçmişte 33 bine yakın personeli bulunan TEDAŞ'ın halen 1327 kişilik personelle hizmet verdiğini, bu rakama merkezdekilerin yanı sıra 21 bölgedeki koordinatörlüklerde çalışanların da dahil olduğunu anlattı.
TEDAŞ'ın özel sektöre devredilen dağıtım bölgelerindeki şebekelerin maliki sıfatıyla, şirketlerin dağıtım şebekesini uygun şekilde genişletip işletmediklerini, vatandaşa uygun şekilde hizmet verip vermediklerini denetlediğini kaydeden Çepni, "6446 sayılı yasayla EPDK'dan Enerji Bakanlığı'na devredilen dağıtım şirketlerinin denetim görevi de bizde. Bir üçüncü de parası Enerji Bakanlığı'nca ödenen cadde sokak ve genel aydınlatma tüketimlerine ilişkin dağıtım şirketlerinin çıkardığı faturaların doğruluğunun denetimi. Kurulacak bir bilişim altyapısıyla dağıtım şirketlerinin teknik ve mali verilerini online izleyip senede birkaç gün birkaç kişiyle yerindelik kontrolünü yapacak şekilde bir denetim mekanizması kurmak üzere bu üç denetimi de tek çatı altında toparlamayı düşünüyoruz" dedi.
KAMULAŞTIRMA İŞLEMLERİ DE TEDAŞ'TA
Teknik altyapının kurulup denetimin tek çatı altında toplanması halinde personel sayısının azalmayacağını, belirten Mükremin Çepni şunları ifade etti:"Çünkü TEDAŞ'ın denetimlerin yanı sıra halihazırda yaptığı başka görevler de var. Şebekenin maliki TEDAŞ olduğu için, ihtiyaç duyulan kamulaştırma işlemleri de yine TEDAŞ'ın üzerinde. Dağıtım şirketleri yeni enerji tesisleri yaparken, kamulaştırma kararını EPDK'dan alıp başvuracak, resmi olarak kamulaştırma işlemlerini ve tescilini biz yapacağız. Eğer yapılan kamulaştırma işlemleri devir tarihinden sonra ise kamulaştırma bedellerini ilgili dağıtım şirketi yatıracak ve tarife kanalıyla geri alacak. Ancak devir tarihinden önce ise kamulaştırma işlemleri, bedelin ödenmesi de dahil olmak üzere TEDAŞ tarafından gerçekleştirilecek."
ESKİ KAMULAŞTIRMA BEDELLERİ ÖDENECEK
Eskiden bir bölgeye hizmet götürülürken yer yer Hazine arazilerinde yer yer vatandaşın taşınmazları üzerine trafolar yapıldığını, direkler dikildiğini ancak bu taşınmazların bazılarının kamulaştırma işlemlerinin yapılmadığını kaydeden Mükremin Çepni, bu konuda son zamanlarda vatandaşlardan ya yazılı başvuruyla ya da mahkeme kanalıyla yoğun şekilde talep gelmeye başladığını aktardı. "TEDAŞ'ı önümüzdeki dönemde uğraştıracak konulardan biri bu" diyen Mükremin Çepni, şöyle devam etti: "Bunun parasal boyutuna baktığımız zaman yaklaşık 5 milyar liralık bir kamulaştırma yükünün olduğu görülüyor. Hem zaman hem de parasal büyüklüğü birlikte düşündüğünüzde bunu bir çırpıda yapmak pek mümkün değil. TEDAŞ'a ayrılacak kaynak doğrultusunda bu kamulaştırma işlemlerini vatandaşımızla mahkemelik olmadan, orta ve uzun vadeye yayarak çözmeyi hedefliyoruz. Çünkü mahkeme kanalıyla geldiğinde icra masrafları vs. bindiğinde bu bedel katlanıyor. Vatandaşla siz anlaşıp uzlaştığınızda farklı bir bedel çıkıyor, mahkemede birkaç katına çıktığı da oluyor. 2013 yılında aşağı yukarı 20 milyon liralık dava sonucu ödememiz oldu."
TEDAŞ KAMULAŞTIRMASINI İŞ EDİNMİŞ AVUKATLAR
TEDAŞ Genel Müdürü Mükremin Çepni, taşınmazı üzerinde elektrik direği ya da trafo merkezi bulunanlardan gelen başvuruların neden bir anda arttığı sorusu üzerine şunları söyledi:"Bunu kendisine iş edinmiş avukatlar var. Yüzde 50'si sizin yüzde 50'si benim anlayışıyla çalışanlar. Bu bizi zora sokuyor. Aynı bölgede birçok dava ile karşılaştığımız oluyor. Bu konuyu sağlıklı bir çözüme kavuşturmak istiyoruz. Vatandaşın bizi mahkemeye vermesindense, biz kendimize bir program yapacağız, o program dahilinde tek tek bütün kamulaştırma işlemlerini temizleyip çıkacağız. Vatandaş gönül rızasıyla açmış tarlasını bağını bahçesini. Parasını alması hakkı diye düşünüyoruz."
ŞEBEKE YATIRIMLARI İLE LİSANSSIZDA DA YETKİLİ
Genel Müdür Çepni'nin verdiği bilgiye göre dağıtım şirketlerinin yaptığı şebeke yatırım projelerinde 630 kVA ve üzerinde ya da 5 kilometreden uzun hatların geçici kabul ve onay yetkileri de TEDAŞ'ta. Aydınlatma kontrolü de TEDAŞ'ta olduğu için yeni yapılacak aydınlatma tesislerinin proje onay ve kontrol yetkilerinin de TEDAŞ'ta bulunduğunu kaydeden Mükremin Çepni, "Bu arada 1 MW'ye kadar kurulu güçte elektrik üretimi lisanssız yapılabiliyor. Bu tip tesisler için dağıtım şirketlerinden bağlantı görüşü alınıyor ama proje onay ve kabul yetkileri bizde" dedi.
EĞİTİM MERKEZLERİNİ ÇOĞALTACAK
Gelinen noktada TEDAŞ'ın kendisine edindiği yeni bir misyon olduğunu belirten Mükremin Çepni, bunların eğitim, yetki belgesi verme, danışmanlık hizmetleri sunma, koordinasyon-yönlendirme ve denetim başlıkları altında toplandığını ifade etti. Sektörde sahada çalışanların tamamının Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri'nde çalışma belgesi sahibi olması gerektiğini kaydeden Çepni, bunu verme yetkisinin de TEDAŞ'ta olduğunu belirtti. Bunun yanı sıra mühendis eğitimleri, idari personel eğitimleri de verdiklerini aktaran Çepni, halen beş eğitim merkeziyle faaliyet gösterdiklerini ancak özellikle dağıtım şirketlerindeki personel sirkülasyonu nedeniyle yaşanan yüksek talebi karşılamak üzere yenilerini de açacaklarını söyledi.
YURTDIŞINDA DA DANIŞMANLIK VERECEK
TEDAŞ'ın mevcut tecrübeli çekirdek kadrosuyla, yetişmiş kadro sıkıntısı yaşayan dağıtım şirketlerinden gelen danışmanlık taleplerini karşıladıklarını anlatan Mükremin Çepni, "Bu hizmetleri yurtdışına da açmayı planlıyoruz. Geçtiğimiz günlerde Kuzey Irak heyeti ile görüştük. Yakında Libya'dan bir heyet geliyor, onlarla görüşeceğiz. Yurt içi ve yurtdışı danışmanlık işlerimiz büyüyecek" dedi.
STANDARDİSAZYON, KOORDİNASYON, YÖNLENDİRME
TEDAŞ, koordinasyon ve yönlendirme misyonu ile de 21 dağıtım şirketihin bazı hassas konularda koordinasyon içinde hareket etmesini sağlamak üzere faaliyet gösterecek. Çepni, "Malzeme standardından tutun da müşteriye hizmet konusuna kadar genişletebilirsiniz bunu. Malzeme konusunda standardizasyon merkezi gibi çalışacağız. Şartnameleri güncelleyip dağıtım şirketlerinin belli standartta malzemeleri yine belli standartlarda monte etmelerini sağlamak üzere standartlar getireceğiz. TEDAŞ eskiden bunu bir yazı gönderirdi, dağıtım şirketleri de uymak zorundaydı. Ama son zamanlarda şirketlerinfarklı malzeme kullanımı eğilimleri göze çarpıyor, onları belli standarda almak gerekecek" diye konuştu.
AMAÇ BAĞCIYI DÖVMEK DEĞİL ÜZÜM YEMEK
TEDAŞ Genel Müdürü Mükremin Çepni, Kurum'un eğitim, danışmanlık, yönlendirme, standardizasyon, koordinasyon misyonlarına ek olarak, tüm bunlarla ilgili çalışmaların kontrol ve denetimini de yürüteceğini anlattı. Çepni şöyle dedi: "Bu saydığımız görev ve misyonlar doğrultusunda dağıtım şirketlerinin kontrolünü sağlamak, onları sürekli izlemek... Denetimi en sona koyduk ki, önce eğitelim, danışmanlık verelim, standardı oluşturalım, sonra da kontrol edelim… Burada amacımız demoklesin kılıcını tepelerinde sallamak değil, işlerin iyi yapılmasını sağlamak. Amaç bağcıyı dövmek değil üzüm yemek."