Enerji Günlüğü - 2022 itibarıyla Türkiye’de kurulacak yeni yenilenebilir enerji santrallerinin yeni kömürlü termik santrallerden daha ucuza elektrik üreteceği kaydedildi.
Finans düşünce kuruluşu Carbon Tracker tarafından hazırlanan rapora göre, Türkiye’de halihazırda toplam elektrik üretiminin üçte biri kömürle yapılırken, planlanan 42 GW ek kömürlü termik santral kurulu gücü elektrik üretiminde kömürün payını yaklaşık olarak %150 artıracak.
Türkiye’nin kömür kapasitesini önemli ölçüde arttırma planlarının ülkenin yenilenebilir enerji potansiyeliyle ters düştüğüne dikkat çekilen rapora göre, 2022 itibarıyla yeni yenilenebilir enerji santralleri yeni kömürlü termik santrallerden daha ucuza elektrik üretecek. Ayrıca 2030 itibarıyla, Türkiye’de yeni yenilenebilir enerji santrallerinin kurulması mevcut kömürlü termik santral kurulu gücünün tamamını işletmede tutmaktan daha ucuz olacak.
BNEF’e (Bloomberg New Energy Finance) göre, 2010 yılından bu yana hemen hemen iki misli artan güneş ve rüzgâr enerjisi kurulu gücünün 2050 itibarıyla toplam kurulu gücün %70’ini teşkil etmesi bekleniyor. Güneş ve rüzgâr enerjisinde yaşanan hızlı büyümeye bakıldığında, Türkiye’de yenilenebilir enerjiye yapılacak yatırımların kömüre dayalı elektrik üretiminin artırılmasından daha az finansal risk taşıdığı görülüyor.
KÖMÜRDE ISRAR EKONOMİK OLARAK SÜRDÜRÜLEBİLİR DEĞİL
Konuya ilişkin açıklamalarda bulunan Greenpeace Akdeniz İklim ve Enerji Proje Sorumlusu Onur Akgül, ”Uluslararası finans kurumları, sigorta şirketleri ve ülkelerin karar vericileri kömürden vazgeçiyor. Çünkü kömür, bugün yıkıcı etkileri ile iklim değişikliğinin en büyük sebebi olmasının yanı sıra insan sağlığını ve doğayı tehdit ediyor. Carbon Tracker'in raporundaki 2022 ve 2030 Türkiye projeksiyonları, kömürde ısrarın ekonomik olarak sürdürülebilir olmadığını bir kez daha ortaya koyuyor. Buna rağmen Türkiye, şirketlere kömürlü termik santrallerden üretecekleri elektrik için alım garantisi teşvikleri veriyor. Bu teşvikler, kamu bütçesine ciddi bir yük getirecek. Greenpeace Akdeniz’in raporuna göre ihalesi 5 kez ertelenen Eskişehir Alpu Termik Santral projesine devletin vereceği 15 yıllık alım garantisiyle Türkiye'nin mevcut güneş kurulu gücü 2 kat artırılabilir. Türkiye bir an önce Paris Anlaşması'nı onaylayıp kömürden tamamen vazgeçmeli ve yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelmeli” dedi.
KÖMÜRLÜ TERMİK SANTRALLERİ KURULU GÜCÜ 19 GW
Türkiye’nin 2018’de işletmede olan kömürlü termik santral kurulu gücünün 19 GW, inşaat aşamasındaki kömürlü termik santral kurulu gücünün ise 1,3 GW olduğu bilgisi paylaşılan raporda, Türk Hükümeti’nin kömüre dayalı elektrik üretimini arttırmayı ve Rus doğalgazına olan bağımlılığı azaltmak için yerli linyit kaynakların kullanımına öncelik vermeyi planladığı kaydedildi.
Yeni kömürlü termik santral planlarının büyük kısmı özel şirketler tarafından sunuldu ve bu santrallerin ithal kömür kullanması bekleniyor. Türkiye elektrik sektöründe iddialı bir serbestleştirme ve özelleştirme başlatarak, özel şirketlerin ikili elektrik üretim ve dağıtımı sözleşmeleri yapmalarını sağladı.