Enerji Günlüğü - Türkiye’nin önde gelen rüzgar enerji santrali (RES) yatırımcılarından Polat Holding Yönetim Kurulu Başkanı Adnan Polat, RES yatırımlarında gelinen durumu, enerjideki ana trendleri, öneri ve beklentilerini Enerji Günlüğü’ne anlattı.

Türkiye’de rüzgâr alanındaki ilk yatırımlarına başlarken ilginç tepkiler aldıklarını anlatan Polat “İlk beş sene alay konusuyduk. Rüzgârdan güneşten elektrik üretecekmiş diye herkes bizimle alay ediyordu, dalga geçiyordu” dedi.

Mevzuatı çıkartmanın 10 sene sürdüğünü belirten Adnan Polat, “Biz kanun taslağını hazırlamıştık, Tayyip Bey (Cumhurbaşkanı Erdoğan) 2004’te başbakandı, anlattık, ikna oldu ve kanunun çıkma talimatını verdi. Ondan sonra da hızla başladık, iyi de yol aldık. Yatırımcılar, sektörün diğer tedarikçileri çoğalmaya başladı. Üreticileri çoğalmaya başladı. Hatta buradan üretilen bazı cihazlar, kanatlar vs. ihracata başladı” dedi.

“RÜZGAR HIZLI BAŞLADI, SONRA YAVAŞLADI”

Bundan yaklaşık 8 yıl kadar önce bir anda politika değişikliği yaşandığını ifade eden Adnan Polat, “Bizim kapasite artışlarımız verilmedi. Yatırımlarımızı yapmıştık, ikinci kısma geçiyorduk. Bir durma yaşadık ve epey bir zaman kaybettik” diye konuştu.

Bu yavaşlamanın sonuçlarını da değerlendiren Polat şöyle devam etti:

“Biz Almanya ile aynı anda başladık. Onlarda da bizde de yenilenebilir enerji yatırımları sıfırdı. Şu anda onlarda güneş ve rüzgâr 100 bin MW civarında, bizde güneş ve rüzgâr 20 bin MW civarında. Biz de 60 bin MW’a falan çıksaydık, Türkiye gaz için dışarıya yılda 10 milyar dolar ödemeyecekti.”

“HERKES YENİLENEBİLİR ENERJİYE YÖNELDİ”

Ukrayna Savaşı ile birlikte ortaya çıkan doğalgaz ve enerji krizi yüzünden Avrupa’da ve Türkiye’de herkesin bir anda tekrar yenilenebilir enerjiye odaklanmaya başladığını anlatan Polat “Tekrar yeni bir heyecan başladı. Ben bunu yeni bir başlangıç olarak adlandırdım” dedi. Güneşin her zaman ışımadığını, rüzgârın da kesildiği, gücünü kaybettiği zamanlar olduğunu hatırlatan Adnan Polat, bunun da etkisiyle son 5-6 senedir kullanılmaya başlayan elektrik depolama sisteminin şimdi iyice gelişmeye başladığını vurguladı.

EKİPMAN ÜRETİMİ İŞİNE GİRMEYECEK

Adnan Polat, rüzgar santralleri kurup işletmenin yanında ekipman üretmeyi düşünüp düşünmedikleri sorusu üzerine şöyle konuştu:

“Yok, elektrik üreticisi olarak kaldık. Bence herkes ihtisas sahibi olduğu konuya konsantre olursa daha iyi olur. Çünkü hedefleri çoğalttığınız vakit hepsini ıskalayabiliyorsunuz. Hedefe odaklanmak lazım. Depolama ise ayrı. O apayrı bir teknoloji gerektiriyor. Bizim de bununla ilgili çalışmamız var.”

HİDROJEN ÜZERİNDE ÇALIŞMALAR YAPIYOR

“Alternatif enerjilerle de ilgileniyoruz” diyen Adnan Polat şöyle devam etti:

“Mesela hidrojen üzerinde de çalışıyoruz. Hidrojenin üretilmesi çok zor değil de stoklanması zor. Çünkü çok patlayıcı bir malzeme. O kontrolü çok sağlama almanız lazım. Bunun gibi başka diğer alternatifler de var. Ama bizim esas işimiz elektriği üretmek ve bunu iletim hattına vermek şeklinde. Bunların dışına çok çıkmak istemiyoruz açıkçası.”

ENERJİ İŞİNE YENİ GİRENLERE TAVSİYELER

Enerji sektörüne yeni girmeyi düşünenlere birçok öneride bulunabileceğini ifade eden Adnan Polat, şöyle konuştu:

“Bu çok uzun soluklu bir iş. Akşamdan sabaha olmuyor. Lisansını alıp yapılma aşamasına getirene kadar, ÇED raporundan başlayarak birçok bürokratik merdivenlerden çıkıyorsunuz. Bunun finansmanı var, bunun realizasyonu var. Adım adım gidilmesi gerektiğini bilmeleri lazım. Ama bu işe girdilerse de doğru yoldalar derim.”

“KONSANTRASYONUNUZU BOZMAYIN”

Adnan Polat, öztüketim amaçlı elektrik üretimine yönelen sanayicilerin zaman zaman esas faaliyetlerinden daha büyük lisanssız elektrik üretim yatırımına kalkıştığının hatırlatılması üzerine şöyle konuştu:

“Enerjinin o kadar değişik kolu var ki. Birden fazla kolda büyümek bir tercihtir. Ama ben şahsen ihtisaslaşma, konsantrasyonu bozmama, hedefe odaklanma önemli diye düşünüyorum. Başkaları farklı düşünebilir ama ben o yaklaşımı çok da sağlıklı bulmuyorum açıkçası.”

ADNAN POLAT’A GÖRE RÜZGARA NEDEN YATIRIM YAPMALI?

Geçmişte RES yatırımlarında ısrarcı olmalarının arkasında öncelikle çevre ve iklim kaygılarının yattığını anlatan Polat “Fosil yakıtların havayı, karayı, suyu kirlettiği malum. Bir kere bunun önüne geçmek istedik biz. Çevreyle ilgili belli bir reaksiyon gösterdik” dedi.

Yaptıkları rüzgar yatırımlarındaki ikinci ana motivasyon kaynağının “dışa bağımlılıkla mücadele” olduğunu ifade eden Adnan Polat şöyle dedi:

“Bizim milli güvenliğimizle ilgili bir konu. Nitekim şu anda Avrupa’nın halini (Rus gazının kesilmesinin yol açtığı enerji arz yetersizliğini kastediyor) görüyoruz. Enerji Türkiye’de enflasyonun önemli unsurlarından biri olarak da karşımıza çıkıyor. Hayatımızı çok olumsuz etkiliyor. Eğer gelişmek istiyorsak kendi kendimize yetmemiz gerektiğini düşünüyoruz.”

Rüzgar yatırımları için ihtiyaç duyulan ekipmanları yerli imkanlarla üretmenin de yeni istihdam alanları açıp ihracat imkanı sağladığına işaret eden Adnan Polat, “Bu konudaki sanayi kuruluşlarının ortaya çıkması, Ar-Ge ile teknolojinin gelişmesi gibi birçok artıları öne çıkıyor” diye konuştu.

Mehmet KARA - Enerji Günlüğü