Enerji Günlüğü - Başbakanlık Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı (Başbakanlık Yatırım Ajansı) Başkanı İlker Aycı’nın Baş Danışmanı Hasan Pehlivan Kanada’da gerçekleşen PDAC 2013’te madenler için uluslararası yatırımcılara çağrıda bulundu. Madenciliği öncelikli sektör olarak gördüklerini söyleyen Pehlivan, “Bu bakımdan, yatırımcılara sektörel bilgi ve piyasa analizleri sağlıyor, lisans ve teşvik uygulamalarını kolaylaştırıyoruz. Yeni teşvik rejimleri ve mevzuatı konusunda bilgilendirme dahil olmak üzere, özel olarak madencilik şirketleri için tasarlanmış tanıtım faaliyetleri gerçekleştiriyoruz. PDAC 2013’te Toronto’da Türkiye’de çalışan şirketlerle birlikte ilgili resmi birimlerin katıldığı bir “Türkiye Günü” için ev sahipliği yapıyoruz. Yeni arama projeleri ile ülkemizin maden rezervlerini ortaya çıkarmak, düşük kaliteli mineral rezervlerini işleyebilecek teknolojiye sahip yatırımcıları ülkemize çekmek ve atıl durumdaki kaynaklarımızı gün yüzüne çıkararak özellikle hammadde üretimimizi artırmak istiyoruz. Uluslararası yatırımcılara mesajımız: Asıl maden Türkiye” diye konuştu.
Hasan Pehlivan, amaçlarının Türkiye’yi dünya madencilik topluluğunun gündemine koyacak, yeni projelerde odağı Türkiye’de var olan ve potansiyel rezervlere kaydıracak ve bunun sonucunda madencilik endüstrisinde oluşturulan üretimi ve refahı artıracak bir ağ oluşturmak olduğunu belirtti. Pehlivan, sözlerini şöyle sürdürdü: “Türkiye’nin son yıllarda madencilik mevzuatında yaptığı yatırımı kolaylaştırıcı ve rezervlerin efektif kullanımına dönük değişiklikler ile Ajansımız ve madencilikle ilgili kurumlarımızın yaptığı tanıtım çalışmaları sonucunda, ülkemiz madencilik yatırımları konusunda bir atlama noktasına ulaşmıştır. Hükümetimizin özel sektörle işbirliği halinde gerçekleştirdiği madencilik endüstrisini kalkındırma hamlesi ve tanıtım faaliyetlerimiz neticesinde madencilik sektöründen 2011’de elde edilen toplam gelir 11.3 milyar dolara ulaşmıştır. Bu değer 2003 yılında yalnızca 2.6 milyar dolardı. Ekonomik gerileme yılı olan 2008 ve 2011 arasında Türkiye, madencilik endüstrisine ortalama 144 milyar dolar düzeyinde doğrudan uluslararası yatırım çekmeyi başarırken, uluslararası yatırımların küresel olarak yüzde 18 daraldığı 2012 yılında sektörümüze 214 milyon dolar doğrudan yatırım çekilerek yüzde 45 civarında bir yıllık artış sağlandı. Türkiye’de 2004 yılında 138 olan yabancı sermayeli madencilik şirketi sayısı 2012 yılında 650’yi geçmiştir. 2023 hedeflerimiz doğrultusunda ekonomimizin motoru olan otomotiv ve inşaat sektörlerinde hızlı büyümenin devamı için bu sektörlerin ihtiyacı olan ucuz, yerli ve kaliteli metalik ve endüstriyel girdilerin tedariği stratejik bir önem arz etmektedir. Dolayısıyla 2023 yılında en büyük 10 ekonomi arasına girebilmemiz için madencilik endüstrimize daha fazla yatırım çekmemiz elzem.”
Dünyanın en büyük sekizinci, AB ülkeleri kıyaslamasında da en büyük ikinci çelik üreticisi olan Türkiye’nin 2012’de 35.5 milyon tondan fazla ham çelik ürettiğine dikkat çeken Hasan Pehlivan; tüm dünyaya satılan 90 mineral türünden yalnızca 13’üne bugüne kadar Türkiye’de rastlanmadığının altını çizdi. Pehlivan; “Türkiye, 90 mineralin 27’si ile ilgili olarak yeterli ölçüde işletilmeyen atıl kaynağa sahiptir. Bu nedenle, kendi mineral rezervlerinin ortaya çıkarılması, işlenmesi ve atıl kaynaklarımızın bir değere dönüştürülmesi konusunda son derece isteklidir” dedi.
ÖZEL ŞİRKETLER ARAMA FAALİYETLERİNİ YOĞUNLAŞTIRIYOR
Son on yıl içinde Türkiye’de yatırım ortamının güçlendirilmesi için yapılan reformlara ek olarak, kısa süre önce ulusal ve uluslararası şirketlerin operasyonlarını kolaylaştırmak amacıyla ülkenin madencilik mevzuatı değiştirilmişti. Bunun ötesinde hükümet, kısa bir süre önce, madencilik sektörüne verdiği önemi sektöre yapılacak yatırımları yeni teşvik rejimi içerisinde “öncelik arz eden yatırımlar” başlığı altında uygulamaya sokarak gösterdi. En son teşvikler çerçevesinde, şirketler artık, uygun vergi indirimleri, özel yatırım bölgeleri, arazi tahsisleri, özel AR-GE ve yenilik desteği, çalışanların eğitimi ve sosyal sigorta primi destekleri vb dâhil olmak üzere birçok teşvikten yararlanabilecek. Bunun yanı sıra yeni teşvik sistemiyle başlatılan “stratejik yatırım teşvikleri” madencilik sektörü yatırımlarını da kapsayacak. Stratejik teşvik sistemi cari açığı azaltmayı, üretimi artırmayı ve ithal ara mallara bağımlılığı azaltmayı amaçlıyor. Madencilik yatırımlarını teşvik edici önlemler sonucunda son dönemde sondaj çalışmalarında somut bir artış gözlemleniyor. 2012’de kamu ve özel sektör girişimleriyle 1.5 milyon metre sondaj gerçekleştirildi. Bu miktar 2002 yılındaki sondaj miktarının 15 katına tekabül ediyor.
Kanada'nın Toronto kentinde, 150’ye yakın ülkenin katılımı ile 30 bin üzerinde ziyaretçiyi ağırlayacak olan PDAC 2013 Madencilik Fuarı’na Türkiye ilk kez katılıyor. Madencilik sektöründe mevcut en geniş kapsamlı uluslararası platform olarak bilinen PDAC’de Türkiye Günü programına ilginin yoğun olduğu gözlendi.