Enerji Günlüğü - OECD, Türkiye’nin seragazı emisyonunun son yıllardaki sürekli artışını önlemek için enerji verimliliğini artırmaya ve yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımını artırmaya dönük yatırımları arttırması gerektiği uyarısında bulundu.
OECD’nin üçüncü Türkiye Çevresel Performans İncelemesi’ne göre, ülkenin kömür, petrol ve gaza ağırlıkla bağımlı kalmayı sürdürüyor. Yatırım teşviklerinin yenilenebilir enerji kullanımını on yıl içerisinde ikiye katlamaya yardımcı olduğuna dikkat çekilen inceleme, ekonomik büyümeden ve gelir artışından dolayı enerji talebinin hızla yükselmesinin enerji karışımının %88 fosil yakıtları ve %12 yenilenebilenler olarak sabit kalması anlamına geldiğine işaret ediyor.
OECD Çevre Direktörü Rodolfo Lacy, “Türkiye, daha temiz enerjiye geçiş için iyi bir başlangıç yaptı fakat çabalarını yoğunlaştırması ve jeotermal, güneş ve rüzgar enerjisine yatırımını artırması gerekiyor. Enerji verimliliğine dönük hedefler koymak da öncelik olmalı” dedi.
ÇEVRE UYGULAMALARI GELİŞTİRİLMELİ
İncelemede Türkiye’nin çevre mevzuatını AB standartlarıyla daha da fazla uyumlaştırdığı fakat bunların uygulanmasını ve icrasını geliştirmesi gerektiğine dikkat çekiliyor. İnceleme Türkiye'nin çevre vergilerini kullanmasından, bilhassa petrole dönük yüksek vergi oranlarından övgüyle bahsediyor, ancak sistemin tüketicilerin daha eski ve daha yüksek emisyonlu olabilecek kullanılmış araçlar satın alması için teşvikler içerdiğine işaret ediyor. Ayrıca daha temiz enerjiyi ve taşımacılık seçeneklerini teşvik etmek için fosil yakıt sübvansiyonlarının kademeli olarak kaldırılması çağrısında bulunuyor.
KÖMÜRLÜ SANTRALLER HAVA KALİTESİNİ DÜŞÜRÜYOR
Daha temiz enerji ve taşımacılık aynı zamanda hava kirliliğini azaltmaya da yardımcı olacaktır. Türkiye'nin kömürle çalışan elektrik santrallerine bağlı olması, büyük şehirlerdeki ve sanayileşmiş bölgelerdeki hava kalitesinin Dünya Sağlık Örgütü kılavuz kurallarının altında kaldığı anlamına geliyor.
İnceleme, diğer çevre baskıları itibarıyla Türkiye'nin yüzey suyu kalitesinin düşüklüğüyle mücadele ederken atık su arıtma tesislerinin artırılmasında iyi bir ilerleme kaydettiğini ancak %42'lik OECD ortalamasına karşılık hala %90'ı toprak dolgusu olan belediye atıklarında zorlukların bulunduğunu görüyor.
İncelemedeki tavsiyeler, Türkiye hakkında şunları içeriyor:
· Paris Anlaşması'nı onaylayarak iklim ve enerji hedeflerini bütünleştiren bir uzun vadeli düşük emisyon stratejisini benimsemesi.
· Fosil yakıtların özellikle kömürün, enerji karışımındaki payını azaltması ve jeotermal, güneş ve rüzgar enerjisinin payını artırması.
· Enerji, konut ve taşımacılık sektörlerinde ölçülebilir verimlilik hedefleri belirlemesi. Binalarda enerji verimliliği yatırımları için daha ekonomik teşvikler sağlaması.
· Hava kirliliğini azaltmak için ülke genelinde bir strateji geliştirmesi.
· Araç ve yakıt vergilendirme sisteminde reform yaparak muafiyetleri kaldırması ve emisyon kriterlerini entegre etmesi. Fosil yakıtı tüketimine dönük vergi muafiyetlerini aşamalı olarak kaldırarak düşük gelirli ailelere yönelik kömür yardımlarını kademeli olarak daha temiz alternatiflere geçişe destekle değiştirmesi.