Enerji Günlüğü– Dünyanın en büyük kamu emeklilik fonu olan Norveç Hükümet Emeklilik Fonu, kömür sektörüne yaptığı yatırımlardan çekiliyor.
Norveç Parlamentosu Finans Komisyonu 27 Mayıs 2015 tarihinde, Parlamento’daki iki büyük partinin aldığı ortak kararla, fonun yatırımlarının %30’undan fazlası kömür alanında olan veya gelirlerinden %30’undan fazlasını kömür faaliyetlerinden elde eden şirketlerdeki yatırımlarını satmasını öneren tasarıyı kabul etti. Bu kararın şartları doğrultusunda kömür alanında yapılan 11 milyar dolarlık yatırımın yarısının çekileceği potansiyeli bulunuyor.
FONUN TÜRKİYE'DE DE YATIRIMLARI VAR
Fonun Türkiye’de de 2014 sonu itibariyle 3,40 milyar dolarlık devlet tahvili ve 1,68 milyar dolarlık öz kaynak yatırımı bulunduğunu ve öz kaynak yatırımlarından bir kısmının enerji şirketlerinde olduğunu belirten Greenpeace Akdeniz Sürdürülebilir Finans Kampanyası Sorumlusu İbrahim Çiftçi, “Fonun kararı beklediğimiz bir karardı. Ülkeler, uluslararası finansal kuruluşlar, özel bankalar ve yatırım fonları birer birer kömür yatırımlarından uzaklaşıyorlar. Geçtiğimiz hafta iki banka: Fransız Credit Agricole kömür madenciliğini finanse etmeyeceğini, Hollanda’lı ING kömür finansmanını kısıtlayacağını ve bir diğer dev emeklilik fonu olan Fransız Axa kömür yatırımlarından çekileceğini açıkladı. Yine geçen hafta Enerji Ekonomisi ve Finansal Analiz Enstitüsü (IEEFA) tarafından Norveç Emeklilik Fonu hakkında yayınlanan rapora göre kömür şirketlerinin hisse senedi fiyatları dip seviyelerde ve bu düşüş devam edecek. Bu sebeple, Norveç Emeklilik Fonu’nun kararı ekonomik temellerle alınmış bir karardır. Son 5 yılda Stowe Küresel Kömür İndeksi yüzde 72 değer kaybetti ve kömür endüstrisi zarar etmeye devam edecek.” dedi.
5 Haziran 2015’te Parlamento’da oylanacak tasarının, komisyondaki iki büyük parti tarafından ortak kabul edilerek geçmesi nedeniyle yasalaşmasına kesin gözüyle bakılıyor.
KÖMÜR YATIRIMLARI DÜŞÜYOR
IEEFA adına açıklama yapan Finans Direktörü Tom Sanzillo, “Bu karar aslında giderek daha fazla mali kayıplar veren kömür madenciliği ve kömürlü termik santral yatırımlarından, fonun kendini koruması adına atılmış bir adımdır. Kömür yatırımları küresel düzeyde yapısal düşüş eğiliminde. Bu yüzden, dünyada hiçbir yatırım fonu – üniversite fonu, emeklilik ya da kurumsal fon –kömür yatırımlarını portföylerinde tutmak için inandırıcı bir sebebe sahip değil” dedi.
Kömürün, ortaya çıkan yeni vergiler, santrallerde dizayn değişiklikleri ve küresel finansal trendlerde yaşanan değişimler nedeniyle ekonomik olmayan bir yakıt haline geldiğini vurgulayan Çiftçi, “Bu karar hem Türkiye’deki yatırımcılara kömür yatırımlarının ne denli büyük riskler taşıdığını, hem de 84 yeni kömürlü termik santral kurmayı planlayan Türkiye’nin planlarını gözden geçirmesi gerektiğini göstermesi açısından oldukça önemli bir gelişme” dedi.
Birkaç hafta önce Enerji Ekonomisi ve Finansal Analiz Enstitüsü, Norveç Parlementosu’na Norveç Emeklilik Fonu'nun kömür şirketlerindeki yatırımlarından vazgeçerek fosil yakıtlardan kaynaklanan riskleri azaltma çağrısında bulunmuştu.