Enerji Günlüğü – Nejla Arıca, İsveç’te 9 Eylül tarihinde yapılacak seçimlerde Yeşiller Partisi’nden milletvekili adayı oldu. Kazanması halinde Arıca, Yeşiller Partisi’nden parlamentoya giren Türkiye kökenli ilk kadın milletvekili olacak. 

İsveç’te 9 Eylül tarihinde yapılacak seçimlerde aday olan Nejla Arıca, Türkiye kökenli seçmenlerden yaklaşık 700 tercihli oy alması halinde, Yeşiller Partisi’nden parlamentoya giren Türkiye kökenli ilk kadın milletvekili olacak. Nejla Arıca seçime katılma nedenleri hakkında Enerji Günlüğü Genel Yayın Yönetmeni Mehmet Kara’nın sorularını yanıtladı.

Eğitiminiz nedir? Üniversite, lisans, yüksek lisans? 

Marmara Üniversitesi Uluslararası İliskiler Bölümü 1993 mezunuyum. Daha sonra Marmara Üniversitesi Avrupa Birligi Enstitüsü’nde Avrupa Birliği Yüksek Lisans Programı’nı tamamladım ve araştırma görevlisi olarak çalıştım. 

Aslen nerelisiniz? 

Kastamonu Araç doğumluyum. Ama Karabük’te büyüdüm ve lise eğitimimi Karabük Demir-Çelik Lisesi’nde tamamladım. 

Antalya ile bağınız nereden geliyor? 

1997 yılında Antalya’ya yerleştim. İsveç’e göç edene, yani 2007 yılına kadar burada yaşadım. 2007 yılından bu yana da her fırsatta tatilimi burada geçirmeye çalışıyorum. 

Neden Antalya’ya taşınmıştınız?  

Akdeniz Üniversitesi’nde araştırma görevlisi olarak başlamıştım.

Türkiye’de aktif siyasetle ilgilenmiş miydiniz? Hangi partide? 

Türkiye'de aktif siyasetle ilgilenmemiştim. Ama her zaman siyaseti yakından takip ederdim. Belki de aktif olmama sebeplerimden birisi ya da en önemlisi, Türkiye'de kadın adayların seçim listelerine girmesi çok zordu eskiden. Gerçi son yıllarda partilerde bu durum biraz değişmeye başladı. Bence bu son derece sevindirici bir gelişme Türk siyaseti açısından. Ama İsveç’te özellikle bizim partimizde seçim listeleri oluşturulurken mümkün olduğunca bir kadın bir erkek aday şeklinde listeler hazırlanmaya çalışılıyor. 

Niye aday oldunuz? 

Çünkü yabancı kökenliyim. Yıllardır kendimi ifade etmeye çalışıyorum. Entegrasyonla ilgili ciddi sorunlar var. Ben eğitimli birisiyim. İki master diplomam var. Buna rağmen bu ülkede mesleğimi tam olarak yapamıyorum. Daha etkin ve hızlı bir entegrasyon konusunda çalışmalıyız. İsveç dışından göç eden doktorlar, mühendisler yanlış, eksik veya yavaş uyum politikaları nedeniyle mesleklerini icra edene kadar başka işlerde çalışıyorlar. Bundan sonra gelen insanlara yardımcı olmak istiyorum. İstatistiklere göre yabancı kökenli kişilerin topluma entegre olması (dil, eğitim, iş vb) ortalama 7-8 yılı buluyor. Yabancı kökenliler İsveç toplumunun yaklaşık yüzde 20’sini oluşturuyor. 

Neden Yeşiller Partisi? 

Doğa, çevre, iklim, insan hakları, azınlık hakları, kadın hakları gibi hümanist politikalarını beğeniyorum. Daha yakın hissettiğim bir parti… 

Ne zamandan beri Yeşiller Partisi ile bağlantınız var? 

2014 yılından bu yana Yeşiller Partisi’nde aktif olarak çalışıyorum. 2013 yılında üye oldum. 2014 seçimlerinde belediye ve bölge meclisine adaydım. Halihazırda Partimizden Halmstad Belediyesi Meclis Üyesiyim ve partimiz dolayısıyla birkaç politik görevim daha var. İsveç’te her dört yılda bir belediye, bölge meclisi ve parlamento secimleri bir arada yapılıyor. 9 Eylul’de yapılacak seçimlerde yalnızca milletvekili adayıyım, diğer secim listelerinde yer almadım. 

Kaç yıldır İsveç’tesiniz? 

11 yıldır buradayım. 

Neden oraya gitmiştiniz? 

Eski eşimle tanıştığım için geldim. Beş yıl önce ayrıldık. Ben de zamanımı ve enerjimi politikaya yönlendirdim. Gelecek nesiller için bir şeyler yapmak istedim.

Seçilebilmek için kaç oya ihtiyacınız var? 

İsveç’te tercihli oy sistemi mevcut. Yani şöyle ki, seçim pusulalarında milletvekili adayı olan kişi, aday olduğu bölgede, partisinin aldığı oyların yüzde 5’ini ve daha fazlasını alarak birinci sıradaki adayı tercihli oy sayısı açısından geçerse milletvekili seçilebiliyor. 

Peki siz kaç oy alırsanız seçilebilirsiniz? 

Şu anda kaç oya ihtiyacım olduğunu söylemek biraz zor. Katılım oranlarına ve genel oy oranlarına bağlı. Ama Yeşiller olarak kendi seçim bölgemizde, yani Halland Bölgesi’nde 2014 yılında olduğu gibi 12 bin civarı seçmen partimize oy verirse, seçilebilmek için en az 600-700 tercihli oya ihtiyacım olacak. 

Tercihli oy sizin seçilmenizi kolaylaştırır ya da garantiler mi? Nasıl? 

Kolaylaştırmaktan öte seçilebilmem şu an itibariyle sadece tercihli oylara bağlı. Çünkü partimizin Halland Bölgesinde dördüncü sıra milletvekili adayıyım. Partimiz bu bölgede, önceki seçimlerdekiyle aynı oranda oy alırsa sadece bir milletvekili çıkarabiliyor. Dolayısıyla Türkiye’den İsveç’e yerleşmiş vatandaşlarımız bana tercihli oy kullanırlarsa seçilebilme şansım oldukça yüksek. Tercihli oy kullanmak için yapmaları gereken şey ise milletvekili listesinde ismimin başında bulunan küçük kutucuğa çarpı atmaları.

Bölgenizdeki seçmen sayısı nedir? 

Bu seçimlerde Halland bölgesinde 300 bine yakın seçmen oy kullanacak. 2014 parlamento seçimlerinde Yeşiller Partisi bu bölgede 12 bin oy aldı. Oy oranı yüzde 5.9 idi. Seçim barajı ise yüzde 4.   

Daha önce Yeşiller Partisi’nden seçilmiş bir Türk kadın milletvekili oldu mu? 

Bildiğim kadarıyla Hayır. Bugüne kadar diğer Avrupa ülkelerinde olduğu gibi İsveç’te de Türkiye kökenli milletvekilleri oldu. Ama seçilirsem Yeşiller Partisi’nden ilk Türkiye kökenli kadın milletvekili ben olacağım.