Enerji Günlüğü - HT Solar Türkiye, Avrupa, Ortadoğu ve Afrika (EMEA) Satış Direktörü Emre Kulaç, Enerji Günlüğü’ne şirketin faaliyet ve hedefleri hakkında açıklamalarda bulundu. Kulaç’ın verdiği bilgiye göre HT Solar (HT-SAAE), Türkiye’de üç fabrikada 1000 çalışan ile güneş hücresi ve güneş paneli üretiyor. Çin’den getirilen ve wafer (veyfır) denilen, silisyum plakaları işleyerek hücreye dönüştüren HT Solar Türkiye, daha sonra bu hücreleri de kullanarak güneş paneli üretip hem yurt içine satıyor hem de üçüncü ülkelere ihraç ediyor.
HT Solar Türkiye halen cirosunun ağırlıklı kısmını ABD ve Avrupa ülkeleri başta olmak üzere çeşitli pazarları yaptığı ihracattan elde ediyor. 2022 yılında 230 milyon dolarlık ihracat gerçekleştiren HT Solar Türkiye, yıllık veriler henüz kesinleşmemekle birlikte 2023’te bu tutarı 350-400 milyon dolar aralığına yükseltmiş durumda.
DAHA VERİMLİ PANELLER
HT Solar Türkiye’nin ürettiği güneş panelleri, topcon olarak bilinen, halen piyasadaki en verimli ürünler konumunda. Topcon panellerin, yaklaşık 550 Watt’lık bir önceki jenerasyon panellere göre 575-580 Watt ile daha yüksek güce sahip olduğunu kaydeden Emre Kulaç şunları söyledi:
“Topcon paneller güneş santrali yatırım maliyetlerini yaklaşık yüzde 3-4 oranında düşürüyor. Çünkü daha verimli oldukları için birim başına kullanılacak alan ihtiyacını azaltıyor. Ayrıca topcon panellerin yıllar içinde yaşanan performans kaybı, bir önceki jenerasyon panellere göre daha düşük. Halen Türkiye’deki yaklaşık 80’e yakın güneş paneli üreticisinden sadece 7-8’i topcon teknolojisine geçti. Büyük ölçekli güneş santrali yatırımcıları da yeni teknolojileri, dolayısıyla topcon panelleri tercih ediyor.”
PANELCİLER ÜRETİMİ KISACAK
Geçen yıl dünyada 430 GW güneş santrali kurulumu gerçekleştiği bilgisini paylaşan Emre Kulaç, “Oysa sadece Tier One dediğimiz panel üreticilerinin toplam kapasitesi 800 gigawatt (GW) düzeyinde. Diğerleri ile birlikte toplam üretim kapasitesi çok daha yüksek. Bu yıl dünyada 1000 GW’lik yeni güneş santrali yatırımı yapamazsınız, dolayısıyla panel üreticileri üretimi kısacak” diye konuştu.
KONSOLİDASYON BEKLENTİSİ
HT Solar Satış Direktörü Emre Kulaç, Türkiye’nin güneş paneli üretim kapasitesinde dünya üçüncüsü olduğu halde yeni santral kurulumunda ilk 10’a bile giremediğine dikkat çekti. Bu dengesizliğin sektördeki oyuncular üzerinde bazı sonuçları olacağına değinen Kulaç şöyle konuştu:
“2017’de şebeke kullanım bedeli dört katına çıkacak diye herkes güneş santralini bir an önce kurmaya yönelmiş, panel talebi tavan yapmış, panel üreticisi sayısı bir anda 40’ın üzerine çıkmıştı. Ama kapasite fazlası nedeniyle 2018’de panel üreticilerinin yarıdan fazlası kepenk kapatmıştı. Şimdi de benzeri bir durumla karşı karşıyayız. 2022 başında elektrik fiyatlarına gelen yüklü zamlar sanayicileri kendi elektriğini üretmeye yöneltti. Panel talebindeki patlama üzerine çok sayıda girişimci güneş paneli üretimi işine girdi. Ama 2024, sadece iç pazara çalışanlar için zor bir yıl olacak. Çünkü yeni santral kurulumları, panel üretim kapasitesinin çok çok altında. Üreticilerden bir kısmının elenmesi kaçınılmaz hale gelecek. Brezilya bir yılda 12-13 bin MW’lik GES kurmuş, Türkiye’de bugüne kadar kurulanların tamamı 12 bin MW civarında.”
ABD’NİN VERGİSİ TRAKYA’YA YATIRIM GETİRDİ
ABD’nin Çin menşeili güneş panellerine yüzde 250’ye yakın vergi uyguladığını hatırlatan Emre Kulaç, “ABD büyük olasılıkla Haziran 2024 itibariyle bu vergiyi Vietnam, Malezya, Tayland gibi Çin’in çeperinde yer alan diğer Asya ülkelerine de yayacak. Aslında bu daha önce bekleniyordu ama büyük ölçekli yatırımcıların baskısıyla yapılamadı, yani aslında ertelenmiş bir uygulama devreye girecek. Biz de o yüzden Trakya’da 2 GW’lık yeni bir hücre üretim tesisi kuracağız” dedi.
HÜCRE İTHALATINA VERGİ ARTIŞI YOLDA
Türkiye açısından solar hücre üretebilmenin önemini vurgulayan Emre Kulaç “Türkiye’de şu anda Kalyon PV ve HT Solar dışında hücre üreten yok. Yeni yerli hücre yatırımlarının devreye girmesinden sonra hücre ithalatına uygulanan gözetim vergi de artacak. Halen kilogram başına 60 dolar olarak uygulanan solar hücresi ithalat gözetim vergisi çok daha yüksek seviyelere çıkabilir” dedi.
“HT SOLAR TÜRKİYE PAZARINDA KALICI”
Emre Kulaç, Türkiye’deki toplam gücü 12 bin MW’nin üzerindeki güneş santrallerinin yaklaşık 2000 MW’lik kısmında HT Solar panellerinin kullanıldığını belirtirken “HT Solar’ın ABD’den sonraki ikinci pazarı burası. İthalata ek vergi, yaptırım vs. gelse de HT Solar için sorun değil. Türkiye’yi kalıcı pazar olarak görüyoruz” dedi.
YENİ YATIRIMLAR KONUSUNDA İSTEKLİ
Türkiye pazarını yakından izleyen Çinliler’in burayı sadece bir geçiş noktası ya da üs gibi görmediklerini anlatan Emre Kulaç “İç pazarda birinci olalım, güçlenelim istiyoruz. Bugün hücre ile ilgili ithalat vergisi var, yarın öbür gün yurt içinde ingot üretilir, sonra ona da vergi gelir. Türkiye’de bu alanda yeni yatırımlar konusunda çok istekliyiz” ifadelerini kullandı.
EMRE KULAÇ KİMDİR?
34 yaşında bir Türk Çinli şirketin tepe yönetiminde: Bahçeşehir Üniversitesi Enerji Mühendisliği Bölümü’nü bitiren Emre Kulaç, üniversite döneminde değişim programı ile İskoçya Aberdeen’de Petrol Mühendisliği Bölümü’nde de eğitim aldı. 2014 yılında, Türkiye’deki yabancı sermayeli bir panel üreticisi şirkette işe başlayarak solar sektörüne adım attı. Haziran 2016’da HT Solar Türkiye’de satış mühendisi olarak görev aldı. İlerleyen yıllarda şirket içindeki yetki ve sorumlulukları artan Emre Kulaç halen HT Solar Türkiye, Avrupa, Ortadoğu ve Afrika (EMEA) Satış Direktörü. Emre Kulaç henüz 34 yaşında.
Mehmet KARA - Enerji Günlüğü
