Enerji Günlüğü - PETDER Başkanı Ahmet Erdem, kaçak ve standartlara aykırı akaryakıt satışıyla mücadelenin, kayıtlı motorin satışlarını artırdığını söyledi.
PETDER Yönetim Kurulu Başkanı ve Shell Türkiye Ülke Başkanı Ahmet Erdem, kayıtdışı, kaçak ve standartlara aykırı akaryakıt satışlarıyla mücadelenin olumlu sonuçlar vermeye başladığını söyledi. Erdem, motorin satışlarında yaşanan yüzde 6’lık artışın en az 2 puanlık bölümünün buradan kaynaklandığını belirtti. Kaçakçılık ve kayıtdışılıkla mücadelenin gündemlerinde hâlâ önemli bir yer tuttuğunu anlatan Erdem, Petrol Piyasası Kanunu değişiklik hazırlıklarına katkı anlamında da ciddi çalışmalar içinde olduklarını belirtti. Ahmet Erdem, Enerji Günlüğü’nün sorularını cevapladı:
PETDER’in bugün ve önümüzdeki dönem için gündeminde neler var?
Gündemimizde ağırlıklı olarak birkaç madde var. Birincisi kaçakçılıkla mücadeleyle ilgili çalışmalar çerçevesinde, akaryakıtla ilgili mevzuat değişiklikleri. Bunların uygulanması, hayata geçirilmesiyle ilgili ikincil mevzuatta ne tür katkılarımız olabilir, onunla ilgili çalışıyoruz. İkincisi 5015 Sayılı Petrol Piyasası Kanunu'nun revizyonuyla ilgili çalışmalar var. Onlara da katkı verme manasında hazırlıklarımız var. Onun ötesinde halen devam etmekte olan kaçak akaryakıt ve kayıtdışılıkla mücadeleyi, 10 numara yağı vs. gündemimizde tutuyoruz. Bunların yanında akaryakıt ve madeni yağ ürünleriyle ilgili teknik spesifikasyonlarla ilgili görüşler de veriyoruz.
Kaçakçılıkla ilgili gelinen nokta nedir?
Buradaki öncelikle belirtmemiz gereken şey son dönemde bu konunun üzerine tam bir iradeyle kararlılılıkla gidiliyor olması. Bu son derece sevindirici. Bunun olumlu etkileri de görülmeye başlandı. Piyasadaki kayıtlı büyümenin bir kısmının buradan kaynaklandığını düşünüyoruz. Mesela motorindeki büyümenin yüzde 1-2'lik kısmı oradan geliyor olabilir. Böyle bir tahminimiz var. Bunun piyasaya yönelik olumlu katkısı, düzgün iş yapan tüccara, düzgün iş yapan dağıtım şirketine katkısından öte ülke ekonomisine yaptığı katkı da son derece önemli. Artı bunun yanında özellikle birtakım maddelerin karıştırılmasıyla vs. yapılan 10 numara benzeri yakıtların yol açtığı güvenlik endişelerinin azılıyor olması da sevindirici. Bunu, şu anda sektördeki en önemli konulardan biri olarak değerlendiriyoruz. Bu işin boyutu nasıl gidiyor, sahada neler yaşanıyor, ithalat rakamlarında ne tür farklılıklar oluyor gibi konuların takibini ve gerekli bilgilendirmeleri yapıyoruz.
Kaçakçılıkla mücadele konusundaki çalışmaların benzin üzerinde de benzeri bir etkisi var mı?
Benzinde o boyutta değil. Malum, benzin zaten tüketim olarak da çok azaldı ülkemizde. Tüketimin çok büyük kısmı motorin. Ve Şu anda hacimsel olarak baktığımızda, Oto LPG benzinin iki mislinden daha fazla bir boyuta ulaştı. Dolayısıyla benzin o manada önemini kaybetmiş durumda.
Yeni petrol mevzuatında değişiklik hazırlıkları meselesi var bir de...
Arama ve üretimle ilgili Petrol Kanunu'ndan bahsediyorsak, onun pazarlama tarafını, bizim üyelerimizi ilgilendiren bir yanı yok. Ama 5015 sayılı Akaryakıt Piyasası Kanunu ile ilgili de ayrı bir değişiklik tasarısı var. PETDER olarak bunu da dağerlendiriyoruz. Şu anda PETDER'in görüşü, özellikle kayıtsız ve kaçakla ilgili sorunun çözülmesi. Dolayısıyla daha önce konuştuğumuz, Kaçakçılık Kanunu'nda yapılan değişiklikler ve birtakım maddelerin Petrol Piyasası Kanunu'ndan oraya geçmesinden sonraki uygulamaların, öncellikle oraya odaklanılıp bu sorundan hakkaten memleketimizin kurtarılması. 5015 Petrol Piyasası Kanunu'nun diğer tarafındaki değişikliklerin, bu aşamaların geçirilmesinden sonra gündeme getirilmesi olumlu olur diye düşünüyoruz. Petrol piyasası zaten oldukça hareketli rekabetçi açık bir piyasa 60'ın üzerinde şirket faaliyet gösteriyor piyasamızda. Bence memleket açısından öbür tarafa odaklanıp o işleri bitirmekte fayda var.
Oyuncu sayısı arttı son zamanlarda. Bunun etkileri?
Oyuncu sayısının fazla olması, rekabetin fazla olması, sektörü dinç tutan, müşteriye sunulan hizmetin kalitesini, ürünün kalitesini artıran, değişik kanallarda rekabetin önünü açan bir şey. Dolayısıyla Türkiye'ye hakikaten bugün baktığınız zaman, mesela 20 senelik bir şirket son 10 senede yaptığı hamlelerle ilk 3 şirketin içinde yer alabiliyorsa, zaten akaryakıt sektörünü oldukça sağlıklı ve açık bir pazar olarak görmemiz gerekir...
Oyuncu sayısının artması rekabetin de birebir artması anlamına gelmeyebilir ama...
Bence şöyle. Tabii doğru, bunların bir kısmı bölgesel de olabiliyor, daha küçük çapta da olabiliyor. Ama Türkiye piyasası oldukça rekabetçi bir piyasa. Oyuncu sayısının sınırlanması, azaltılması çoğaltılması gibi müdahaleler bence sağlıklı değil. Bunun açık olması lazım. Ama burada olması gereken şey, sektördeki rekabetin hakkaten düz bir sahada yapılması. Eşit bir rekabet sağlanması lazım. Oyuncuların kanunlara, kurallara, düzenlemelere uygun hareket ettiğinin denetlenmesi ve görülmesi lazım. Bunlar olduktan sonra haklı ve adil bir rekabet en güzel şeydir, özellikle pazarlama işlerinde...
Son yıllardaki değişiklikler sektördeki pazar payı sıralamalarına nasıl yansıdı?
Şirketler yaptıkları yatırımlar ve pazarlama politikaları çerçevesinde daha aşağıya düşebilirler, daha yükseğe çıkabilirler. Ama bu, şirketlerin kendi stratejileri ve kendi verimlilikleri çerçevesinde değerlendirilmesi gereken bir şey.