Değerli Okurlarım,
Bayramınız kutlu olsun. Amerikalı yazar Ernest Hemingway`in yazdığı "Kilimanjaro`nun Karları" isimli kitabını herhalde okumuşsunuzdur. Afrika`da çoğu 1930`larda Safari`lerde geçen olayların anlatıldığı bir kısa hikayeler derlemesidir. En çok sevdiği hikayeyi de kitabın ismi olarak kullanmış.

Kilimanjaro, Afrika`nın en yüksek dağıdır, deniz seviyesinden 5895 metre yüksekliktedir. 1840`larda Batılılarca yeri belirlenmiş, 19. yüzyılın sonlarında en üst noktaya çıkılmış. Bugün Tanzanya devletinin sınırları içinde kalan bir tabiat harikası mekan. İlk görüldüğünde tepeden aşağıya sarkan buzullar varmış. Bugün artan küresel ısınma yüzünden bu buzullar erimiş, yukarlarda çok az bir bölgede kalmış.

1970`lerde kamu kurumlarında yabancı dil bilen mühendis azdı. Yurtdışından gelen konferans, eğitim, toplantı davetlerine bizden çok az sayıda personel gidebiliyordu. Ulaşım, barınma, otel masrafları daveti yapan uluslararası kurum tarafından ödeniyordu. Bu kurumların bazıları gelişmiş ülkelerin, gelişmekte olan ülke kamu personeline kendi teknolojilerini tanıtmak için kurdukları yardım organizasyonları idi. Ayrıca Birleşmiş Milletlerin kalkınma teşkilatı da benzer toplantılar düzenliyorlardı.

1970`lerde uluslararası seyahatlerin riskleri konusunda çok fazla bilgi yoktu. Bulaşıcı hastalıklar sadece kolera, sarı humma, sıtma ve cinsel hastalıklardı. Onlar da birkaç kutu antibiyotik veya penisilin dozu ile geçer sanılıyordu. Kimsenin AIDS/HIV, Ebola, SARS gibi hastalıklardan haberi yoktu.

1978 yılında UNIDO Birleşmiş Milletler Uluslararası Kalkınma Örgütünün, gelişmekte olan ülkelerin genç mühendislerine sağladığı bir kısa 3-haftalık eğitimine davet edildim. Eğitime gidebilmek için yabancı dil sınavından geçtim. Eğitim için seçilen ülke bizim gibi gelişmekte olan bir Afrika ülkesi Tanzanya oldu.

Bizler gelişmekte olan ülkelerden seçilmiş 50`ye yakın genç mühendis idik. Aramızda Afrika ülkelerinden, Uzak Doğu`dan, Güney Afrika`dan gelenler vardı. Kuzey Amerika ve Avrupa ülkelerinden kimse yoktu. Biz hem evsahibi ülke Tanzanya`yı görmek, hem de gelecekteki gelişmeler için gerekli beyin fırtınası yapmak için bir araya getirilmiştik.

Ankara`dan kalkan uçakla önce İstanbul, sonra sırasıyla Roma ve AdisAbaba`da aktarma yaptım. sonra Tanzanya`nın ikinci büyük kenti Arusha yakınlarındaki Kilimanjaro havalimanına indim. Bir dönem Kenya, Tanzanya ve Uganda birleşme konularını gündeme almışlar. Üç ülkenin başkenti olarak Arusha seçilmiş. Bir büyük ortak merkezi yönetim binası inşaa etmişler. Sonra bu düşünceden vazgeçmişler, herkes kendi yoluna dönmüş. Koca bir bina boş kalmış. Birleşmiş Milletler burada ortak konferanslar düzenlemeye başlamış.

Arusha aynı zamanda Afrika`da yaban hayatının gözlendiği parklara çok yakın bir kentti. Safari kelimesi Arapça "Seferi" kelimesinin batı dillerine aktarımından ortaya çıkmış. Yaban hayatını gözlemek inin yapılan gezilere verilen ad olmuş. 19. yüzyılda yaban hayvanlarını avlamak için yapılırmış. Sonradan avlanmak çoğu yerde yasaklanmış, sadece bazı fazla üreyenler için hükümetlerin av başına para istedikleri bir zengin sporu olmuş.

Ünlü safari bölgeleri, Ngorongoro ve Serengeti doğal parkları, Manyara gölü Arusha kentine çok yakındı. Ortak toplantıları yaptık. Gelişmekte olan ülkelerin sorunları üstüne beyin fırtınalarını yazıya döktük, sonuçları dökümante ettik. Sonra gün aşırı doğal parklarda Safari`ye çıktık. Avlanmak söz konusu değildi. Yaban hayvanlarını gözledik. Bolca fotoğraflarını çektik.

Bu parklar Kenya, Tanzanya ve Uganda tarafından paylaşılır. Parklar her üç ülkenin ortasında kalır, herbirinin parklarda payı vardır. Parklarda sınır yoktur, yaban hayvanları serbestçe ülkeler arasında dolaşırlar. Her üç ülkeden bu Safari parklarını ziyaret edebilirsiniz. Kenya pazar ekonomisi ile, Tanzanya sosyalist düzenle, Uganda otokratik düzenle idare edilir.

Aynı parka Uganda`dan girmek pek akıllıca değildir. Kenya safari programları çok pahalıdır. Tanzanya ise göreceli olarak çok ucuzdur, ancak programlarda devlet kontrolü aksamalara sebep olabilir.

Çoğu kişi reklamlar dolayısıyla sanki Tanzanya opsiyonu hiç yokmuş gibi Kenya`yı seçer ve servet harcarlar. Halbuki Tanzanya daha iyidir, daha ucuzdur, göreceğiniz yaban hayvanları hepsinde aynıdır, mekan zaten aynı yerdir. Üstelik Afrika`nın en yüksek yeri meşhur Kilimanjaro dağı Tanzanya sınırları içindedir.

Parkların yakınlarında içlerinde her türlü konforun olduğu "Lodge" kulübe dağ evlerinden oluşan barınma yerleri vardır. Günümüzde buralarda gecelemenin fiyatı Kenya`da 100-200 dolar iken Tanzanya`da aynı mekan motel odasının geceleme fiyatı 50-60 Dolar olmaktadır.

Arusha`dan otobüslerle akşam üstü bu motellere geldik. Odalara dağıldık. Sabahları açık büfe kahvaltı sonrasında üstü açık 4x4 off-road LandRover ciplere bindik. Tüm gün açık arazide araba sürdük. Yanımızda sadece fotoğraf kamerası, bol renkli negatif film ve dürbünler vardı.

Ngorongoro kraterinin merkezine götürdüler. Aile olarak yaşayan aslanları izledik. Flamingo gölünde kuşları gördük. Maymunlar, gergedanlar, zürafalar, Afrika`nın vahşi ve gizemli hayatını kayda aldık. Uçsuz bucaksız uzanan yeşil vadilerden, yaban hayatının yoğun olduğu göl kıyılarından geçtik.

Geceleri ortak sosyal mekanlarda akşam yemeği yedik. Odalarda rahat yatak, duş tuvalet, telefon, modern hayatın tüm konforu sağlanmıştı.

Motellerin barında her yaşta, her renkte, her türlü profesyonel servisi vermeye hazır güzel Afrikalı kadınlar vardı. Benzer durumları gelişmekte olan diğer ülkelerin otel lobilerinde de görmüştüm. Grubumuzun Afrika, Asya ve Güney Amerika`dan gelen üyeleri ile derhal iletişime girdiler. O zamanlar her türlü sağlık probleminin penisilin ile geçeceği inancı yaygındı.
Akşamları odamda toplantı notları yazdım, getirdiğim kalın kitabı okudum. Çoğu akşam kulübemin kapısını açamadım, çünkü her seferinde bir yaban mandası önüne yatıp sabaha kadar uyuyordu. Bize "geceleri odanızdan çıkmayın, serbest gezinen aslanlar var, ne olur ne olmaz, gereksiz onlara yem olmayın" dediler.

Sabahları kapı önünde uyuyan manda gitmiş oluyordu. Ancak yattığı yere günlük dışkısını bırakıyordu. Sabahları kesif bir doğal gübre kokusuyla uyanıyordum. Çalışanlar dışkıyı temizlemeden kapıyı açıp dışarı çıkmak mümkün olmuyordu.

Dönüşte Kilimanjaro havalimanından KLM uçağına bindim. Kaptan pilot bizi Kilimanjaro dağı etrafında uzunca süre dolaştırdı, aşağıda dağa çıkan trekking konvoylarını gördük. Sonra yola devam ettik. Aynı AdisAbaba ve Roma havalimanları uçak aktarmaları sonrası, Nil nehri vadisi boyunca uçarak memlekete döndüm.

Eve döndükten sonra ilk bir hafta içinde bende yüksek ateş, halsizlik başladı. Ateşim 39-40 derece Celsius devam etti. Kurum aile doktorumuz antibiyogram yapmadan bana standart bir antibiyotik verdi. Ateş geçmedi. Hacettepe hastanesine yatırdılar.

Hacettepe hastanesinde hastalık geçmişimde, çok yeni Afrika seyahatinden döndüğümü söylemek durumunda kaldım. Olay orada patladı. Hacettepe Üniversitesi uzmanları yeni bir salgın olayını duymuşlardı. AIDS/HIV olayını biliyorlardı, ancak ellerinde bir hasta vakası yoktu.

Benim olayım tam üstüne gelmişti, aldığım ilaçları kestiler, çok sık aralıkla kan idrar gaita örnekleri aldılar. Genç intern`ler hiç durmadan odama geliyor beni muayene ediyorlardı. Her tarafımı kontrol ettiler. Hiç durmadan tahliller yaptılar.

Sonunda memlekete dönüşte içtiğim kontrolsüz bir içme suyu veya yemekten "Tifo" (Sarmonella-B) olduğum anlaşıldı. O korkulu şüpheler kalktı. Bir haftalık doz "Bactrim" antibiyotik konuyu bitirdi.

Tanzanya muhteşem bir ülke. Safari parkları harika. Kilimanjaro dağı gizemli güzel ve eşsiz. Harcayacak paranız varsa mutlaka gidin, gezin görün, anlatacak çok şeyiniz olacak. Ernst Hemingway`in kitabını yanınıza alın. Zaten çok kolay okunan bir kitap. Adam boşuna Nobel edebiyat ödülü almamış.

Bu yazının sonucu ne? Yazar ne anlatıyor? Yurtdışı seyahatlerinde heyecan aramayın. Gereksiz ilişkilere, gereksiz risklere girmeyin. Kapalı şişede satılan sulardan için. Uçağa girmeden tuvalet ihtiyacınızı görün, uçakta çok gerekmedikçe tuvalete gitmeyin.

Online check-in yaparken en önlerde ve koridor yer arayın. Uçaktan inince ilk fırsatta ellerinizi yıkayın. Banyo yapın, giydiğiniz tüm elbiseleri çamaşır makinesine atın. Benzer iş seyahati tecrübelerinizi yazarınıza anlatın, iş alemi, enerji piyasaları okusun, bilsin.