Enerji Günlüğü - İran’ın nükleer programının kısmen saf dışı bırakılmasını öngören anlaşma 20 Ocak’ta yürürlüğe girecek.
BBC’nin haberine göre, üst düzey ABD’li yetkililer, uzlaşmaya engel olan ve daha ziyade nükleer denetçilerin İran’ın nükleer tesislerine ziyareti ile ilgili bazı maddelerin geçtiğimiz altı haftalık dönemde çözüme kavuştuğunu belirttiler.
Anlaşmaya varılan maddeler uyarınca İran, 20 Ocak’tan itibaren İran zenginleştirilmiş uranyum stokunun yüzde 20’sinin etkisini azaltmaya başlayacak. Yüzde 20’lik uranyum stokunun tamamı altı aylık dönemde tamamen etkisiz hale gelecek. Kum kentindeki uranyum zenginleştirme tesisi Frodo’ya günlük ziyaret düzenlenmesine ve Arak ağırsu üretim reaktörlerinin her ay denetlenmesine izin verecek.
Bunun karşılığında da uluslararası güçler, İran’ın altın ve değerli metal ticareti, İran’ın otomotiv sektörü ve petro-kimya ihracatına yönelik yaptırımların bir kısmını askıya alacak.
İRAN YALNIZCA TESİSLERDEKİ ARTIŞI DURDURACAK
İran’ın üst düzey müzakerecisi Abbas Arakçi, İran TV’ye yaptığı açıklamada yeni anlaşma uyarında İran’ın araştırma ve geliştirme çalışmalarını sınırlandırmayacağını yalnızca tesislerindeki artışı durduracaklarını belirterek,“Örneğin, yeni bir santrifüj eklemeyeceğiz, yeni bir santrifüj üretmeyeceğiz ve Arak’ta yeni bir tesis kurmayacağız. Programımızın niceliğini artırmayacağız ama kaliteyi genişleteceğiz” dedi.
Arakçi ayrıca, uluslararası müzakerecilerin petrol gelirlerinin 4.2 milyar dolarlık kısmını gelecek altı ay içinde transfer etmeyi kabul ettiklerini aktardı.
OBAMA AÇIKLAMA YAPTI
ABD Başkanı Obama yazılı açıklama yaparak, “İran, 20 Ocak’tan başlayarak ilk kez, daha yüksek seviyelerde zenginleştirilmiş uranyum stokunu saf dışı bırakmaya ve bu türden zenginleştirmeyi mümkün kılan altyapının bazılarını sökmeye başlayacak” dedi.
Obama Tahran’ın bu adımı karşılığında gelecek altı aylık dönemde ABD ve BM Güvenlik Konseyi’nin beş daimi üyesinin ‘İran yükümlülüklerini yerine getirdiği sürece ‘ılımlı bir rahatlamayı’ hayata geçireceklerini söyledi.
Obama ayrıca eğer İran yükümlülüklerini yerine getirmezse yaptırımları artıracaklarını belirtti ve daha fazla yaptırım uygulanmasını isteyen ABD Kongresi’ne uyarıda bulunarak, müzakereler boyunca yeni yaptırım uygulanması yönünde çıkarılacak herhangi bir yasayı veto edeceğini söyledi