Başlığa bakıp da, son günlerde Antalya başta olmak üzere Türkiye’nin tarımsal üretim merkezlerinde sebze ve meyvelerin çöpe atılması benzeri bir durumdan söz edeceğimi sanmayın lütfen. Başlıktaki ifade de sizi korkutmasın, olumsuz bir durumdan söz etmeyeceğiz bu yazıda.

İçinizi ferahlatabildiysek devam edebiliriz, şöyle buyrun...

Türkiye’de milyonlarca insanın hayatına değmesine rağmen, çok fazla öne çıkmayan devasa bir enerji oyuncusu var. İstanbul Gaz Dağıtım AŞ’den, kısa adıyla İGDAŞ’tan söz ediyorum.

35 yılını deviren bu büyük şirket, tam 22 yıldan bu yana bilfiil benim de hayatımda. İlk doğalgaz aboneliğimi Kiptaş’tan alıp taksitlerini ödemekte zorlandığım Başakşehir’deki evimde yaptırdım. Onu satıp tekrar kiracılığa terfi ettiğim sonraki yıllarda tam 10 kez ev değiştirdim. 

Şubat 1999’da İlk doğalgaz aboneliğimi yaptırırken ağzım açık kalmıştı. İşler o kadar hızlı ve engelsiz yürüyordu ki... Yani o tarihlerde İGDAŞ ne İSKİ’ye benziyordu, ne de elektrik idaresine. 

İGDAŞ personeli, bırakın ‘bugün git yarın gel’ ya da ‘şu belge eksik onu da tamamla gel’ demeyi, fotokopi çektirmeye bile göndermiyordu vatandaşı. Gerekirse kendisi çekip dosyaya koyuyor, orijinal belgeyi de vatandaşa iade ediyordu. 

Bu söylediklerimi o tarihten bu yana her fırsatta ve her ortamda hep anlatmışımdır. Acaba su ve elektrik aboneliği ne zaman bu kadar kolay halledilebilecek diye de sormuşumdur. 

Çok bekledik ama yavaş yavaş diğer kurumlar da İGDAŞ’taki anlayışa doğru yaklaştılar. Elektrik aboneliği işlemleri, bu hizmet özel sektöre geçmesine rağmen, eskisine oranla epey kolaylaşsa da hâlâ İGDAŞ seviyesini yakalayabilmiş değildi, son abonelik işlemlerimi yaparken. Hatta sanırım belediye iştiraki İSKİ bile onlara göre çok daha hızlı mesafe kat etti demek mümkün. 

Her neyse, İGDAŞ’a dönelim. Vatandaş/müşteri/tüketici odaklı yaklaşım zannediyorum İGDAŞ’ın mayasında vardı. Demek ki en başından beri sağlam bir kurumsal yapı öngörülmüş. Hatta şunu söyleyeyim: Dedim ya İGDAŞ’taki kurumsallık hep dikkatimi çekmiştir, vakti zamanında bu kurumda Planlama Müdürlüğü yapmış, geçmişte Enerji Günlüğü’ne yazılarıyla katkıda bulunmuş, rahmetli Gökmen Çöloğlu’na da sormuştum konuyu. Bu vesileyle kendisini saygı ile anıyorum. 

Bugüne dönersek...

İGDAŞ’ın yöneticileri çok fazla öne çıkmazlar. Son yerel seçimlere kadar, özellikle son 18 yılda hem hükümetin hem de belediye yönetiminin aynı partiden olması bunu iyice pekiştirmiştir, kim bilir? Çünkü seçilmiş sayısı çok fazla olunca atanmışların çok fazla öne çıkması beklenemez doğal olarak. 

Peki muhalefet partilerinde yok mu çok sayıda seçilmiş? Var elbette. İlk kural hâlâ geçerli olsa da, Başkan Ekrem İmamoğlu başta olmak üzere şimdiki İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Yönetiminin atama/atanma yaklaşımı oldukça farklı. 

Bunu İGDAŞ Genel Müdürü Mithat Bülent Özmen ile konuşunca anlıyorsunuz. Kendisi ile geçtiğimiz günlerde görüşme şansı buldum. Sağ olsun, İGDAŞ’ın faaliyetleri ve hedeflerinin yanında, kendisinin göreve geliş sürecinde yaşananları da açık yüreklilikle anlattı. 

Yıllardır enerji sektörünü yakından izleyen bir gazeteci olarak diğer belediye iştiraklerinden çok İGDAŞ’ın genel müdürlüğüne kimin atanacağı benim için iyi bir gösterge olurdu haliyle. Benim kriterlerimi bir yana bırakıp, duyduklarımı aktarmaya çalışayım. 

Mithat Bülent Özmen’e İGDAŞ Genel Müdürlüğü görevini teklif eden belediye yönetimi değil, "beyin avcısı" da denilen danışmanlık şirketlerinden biri olmuş. Anlıyoruz ki İBB, İGDAŞ’a diğer iştirakler için de takip ettiği bir yöntemi kullanarak genel müdür aramış. Yani profesyonellik ve liyakate verilen önemi, günümüz management prensipleri çerçevesinde bundan daha iyi ne anlatabilirdi ki? 

Önce muhtemel adaylar belirlenmiş. Sonra da görüşmeler başlamış. Diğer adaylarda olduğu gibi Mithat Bülent Özmen de ilk görüşmeye, kendisine teklif edilecek görevin ne olduğu net şekilde aktarılmadan çağırılmış. Teklif edilen görevin ne olduğuna dair ayrıntılar görüşmede aktarılmış kendisine. 

Ardından dört görüşme daha yapılmış. En sonunda İGDAŞ Genel Müdürlüğü görevi için kendisinde karar kılındığı ifade edilerek göreve davet edilmiş, anlaşmalar imzalanmış. Başkan Ekrem İmamoğlu ile son aşamada görüşmüş.  

İGDAŞ, sayıları 7 milyona yaklaşan abonesiyle bir hizmet şirketi. Ancak Türkiye enerji sektörü açısından önemi büyük. Bu önem, sadece büyüklüğünden gelmiyor. Bu kurum, Türkiye doğalgaz sektörüne yönetici yetiştiren bir okul aynı zamanda. Halen sektörde görev yapan üst düzey yöneticilerin bir çoğu İGDAŞ kökenli. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez’in de yolu İGDAŞ’tan geçenler arasında yer aldığını belirtelim bu arada.

İGDAŞ’ın ‘kâr değil hizmet merkezi’ olduğunu söyleyen Genel Müdür Mithat Bülent Özmen, kurumun diğer özelliklerinin de farkında ve bunlara da büyük önem verdiğini vurguluyor. İGDAŞ’ın sadece Türkiye’de değil, uluslararası ölçekte de referans alınan bazı çalışmaları bulunduğunu hatırlatıp bunların derinleştirilmesini hedeflediklerini aktarıyor. 

İGDAŞ’ı bir Ar-Ge Merkezi haline getirmek istediklerini anlatan Özmen, bu yönde hazırlıkların devam ettiğini, dünyadaki ve Türkiye’deki örneklerin incelendiğini söylüyor. Ve Genel Müdür’ün aklında “en iyi Ar-Ge merkezi nasıl kurulur” sorusuna cevap vermek için belli kriterler olduğu da anlaşılıyor. Buna göre İGDAŞ Ar-Ge Merkezi bütçesinin en fazla yüzde 1-2’sini personel gideri oluşturacak. “Bütçenin büyük kısmını çöpe atacağız” diyor Özmen, çünkü denemelere harcama yapmadan icat çıkarılamayacağının farkında. 

Hedef, yeni ürün, icat ve faydalı modeller geliştirmek, bunları patentli hale getirmek. Sadece bununla kalmayıp ticarileştirmek. Yani alınıp iyi bir talip çıkıncaya kadar dolaplarda kilitli tutulmak üzere alınmayacak patentler, mutlaka ticari anlamda üretime dönüştürmek işin esasını oluşturacak. 

Yeni Genel Müdür’e biraz gecikmeli de olsa ‘hoşgeldiniz’ derken, Ar-Ge konusundaki çalışmaların yakın takipçisi olacağımızı da aktarmak isterim.