SABİHA KÖTEK
Türkiye bu hafta içinde ilk kez denizlerinde petrol ve doğalgaz arama çalışmalarını başlattı. Son teknoloji ile yenilenen Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı’nın (TPAO) Fatih Sondaj Gemisi ilk derin deniz sondaj kuyusunu Antalya açıklarında açacak.
Bir grup gazeteci arkadaşla birlikte Türkiye açısından son derece önemli olan bu gelişmeye tanıklık ettik. Ekim ayına rağmen yazdan kalma bir gün yaşayan Antalya’nın güneşi altında Fatih gemisini ilk sondajı için uğurladık. Burada değerlendirmelerde bulunan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, ikinci sondaj gemisinin de alınacağını belirtti. Ayrıca sadece denizlerimizin derinliklerinde değil, yüzeye yakın yerlerinde de hidrokarbon kaynağı aranacağını kaydedip yakın zamanda Mersin’de bir sığ deniz sondaj çalışmasının başlayacağını açıkladı.
Alanya 1 sondaj kuyusu ile Türkiye şu ana kadar siyasi ve diplomatik polemiklerle sınırlı kalan karasularındaki enerji kaynakları için somut bir adım attı. Bu adımlar ne kadar süre içinde meyvesini verir bilinmez. Bakan Dönmez’in bu konuda verdiği örnek bize fikir vermesi açısından son derece ilginç; Enerji Bakanı, İngiltere’nin Kuzey Denizi’nde petrole ancak 150’inci kuyudan sonra ulaştığını hatırlattı. Yılda iki kuyu açması öngörülen Fatih gemisinin ilk kuyularında hidrokarbon kaynaklarına ulaşması ümit ediliyor. Anlayacağınız bu işler epey zaman istiyor.
Ayrıca açıkçası iklim değişikliği ve maliyet kaygılarıyla dünya genelinde yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelimin hızlandığı bir dönemde böylesi bir adım ekonomi ve çevre anlamında ne kadar fizibıl? Bu ayrıca tartışılması gereken bir konu…
Bununla birlikte Türkiye’nin bu somut adımı kıyılarımızın bulunduğu Akdeniz’de ‘Artık ben de varım’ mesajı vermesi açısından son derece önemli. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti karasuları için de benzer bir durum geçerli. Yunanistan’ın son günlerde karasularını kademeli olarak genişletilme planlarına da bir yanıt niteliğinde…
Önümüzdeki dönemde zaten son derece çetrefil sorunlarla sarılı olan Doğu Akdeniz biraz daha ısınacak gibi. Bakan Dönmez’in ifadesiyle ‘Türkiye’nin kimsenin kaynağında gözü yok.’ Ama ‘kendi hâkimiyet alanındaki her bir karışın zenginliğini kullanmaya’ da kararlı. Bununla birlikte Doğu Akdeniz’deki diğer ülke ve uluslararası enerji şirketlerinin pastadan pay kapma iştahları son derece kabarık.
Önümüzdeki süreçte yaşanacakları hep beraber yaşayıp göreceğiz…