Enerji Günlüğü - Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) Başkanı Fatih Birol, Sabancı Üniversitesi İstanbul Uluslararası Enerji ve İklim Merkezi IICEC tarafından düzenlenen İş Dünyası ve Sürdürülebilir Enerji konulu toplantının açılışında konuştu. Bu yıl petrol talebinin oldukça zayıf seyrettiğin belirten Fatih Birol, “Bunun iki ana nedeni var. Birincisi Çin Ekonomisi’nin zayıflaması. İkincisi elektrikli araçların sayısının artması” dedi.

ÜRETİM ABD’DE ARTTI, S. ARABİSTAN’DA AZALDI

Amerika kıtasından çok ciddi bir üretim artışı gelmesine rağmen hampetrol fiyatlarının 90 dolarlarda bulunmasının iki nedene bağlayan Birol şöyle dedi:

“En önemlisi başta Suudi Arabistan, OPEC+ ülkelerinin kendi üretimlerini kısmaları. Bu bir politika. Atıl üretim kapasitesi tarihi seviyelere ulaştı. 6 milyona varili geçen bir atıl kapasite var. Bunun ülkelere bir maliyeti var. Bir başka nedeni ise Ortadoğu’daki gerginlikler. Füzelerin gidip geldiği bir yerde 90 dolarlar makul seviye diye düşünülebilir. Bu da petrol piyasasının içinde bulunduğu durumu gösteriyor.”

ÜÇ YILDA 30 YILIN YARISI KADAR LNG ARZI

Fatih Birol, Avrupa piyasalarında Ukrayna savaşı öncesi 5 dolar civarındaki doğalgaz fiyatlarının savaş sırasında 40 dolarlara yükseldiğini, şu sıralarda ise 10 doların altına gerilediğini hatırlattı. Avrupa’daki gaz fiyatlarını “Makul seviyelerde” diye nitelendiren Fatih Birol, “Yani doğal gaz fiyatlarında ciddi bir düşüş yaşadık. Daha da önemlisi şu, - ki Türkiye için çok iyi bir haber bu ve elimizdeki kartları iyi kullanabilirsek çok iyi olur - 2025, 2026 yıllarından itibaren yeni ve çok büyük bir LNG dediğimiz, sıvılaştırılmış doğalgaz arzı piyasaya gelecek. Bazıları 5-6 yıl önce başlayan pek çok proje tamamlanıyor. Özellikle ABD ve Katar’dan gelecek çok ciddi anlamda doğalgaz, piyasalara sevk edilecek.”

2025, 26, 27’de arz edilecek ilave LNG miktarının geçmiş 30 senede tesis edilenin yarısına ulaşacağını kaydeden Fatih Birol, bunun da önemli değişikliklere yol açacağını kaydetti. İlave gaz arzının enerjide ve uluslararası ekonomide birçok dengeyi değiştireceğini ifade eden Fatih Birol “Çok basit olarak satıcıların elinin güçlü olduğu piyasadan alıcıların güçlü olduğu bir piyasaya gideceğiz. Yani deyim yerindeyse alıcıların eli çok güçlenecek. Bu durum fiyatlar üzerinde baskı oluşturacak” ifadesini kullandı.

KÖMÜR ÇİN VE HİNDİSTAN’DA DA YAVAŞLADI

Fatih Birol, dünyada kömür üretiminin Çin ve Hindistan dışında tamamen azaldığını belirten Fatih Birol, bunun esas nedeninin çevre değil, kömürün daha ucuz alternatiflerinin bulunması olduğunu vurguladı. Fatih Birol, Çin ve Hindistan hala yeni kömür tesisleri kursa da bunların büyümesinin de geçmişe göre son derece yavaş seyrettiğini kaydetti.

Mehmet KARA - Enerji Günlüğü