Enerji Günlüğü - (Mehmet KARA) SOCAR Türkiye Doğalgaz İş Birimi Başkanı Gunter Seymus, sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) sağladığı esneklikle önemli bir tedarik kanalı haline gelse de boru gazının gelecek beş yılda hâlâ pazarda hakim konumda olacağı öngörüsünde bulundu.
Petkim ve STAR Rafineri başta olmak üzere, kritik önemdeki projeleriyle Türkiye’deki en büyük doğrudan yabancı yatırımcısı unvanına sahip SOCAR Türkiye, geçtiğimiz yıl Kayseri ve Bursa’daki doğalgaz dağıtım ve satış operasyonlarını da satın almıştı. SOCAR Türkiye Doğalgaz İş Birimi Başkanı Gunter Seymus, sektördeki gelişmeleri, şirketin doğalgaz faaliyetlerini ve bu alandaki hedeflerini Enerji Günlüğü ve DÜNYA’ya anlattı.
Türkiye’nin gelecek beş yıldaki doğalgaz tüketimine dair tahminleriniz nedir?
Doğalgaz, Türkiye’deki enerji kaynakları açısından önemli bir yere sahip. Teknolojik gelişme, sanayileşme ve düşük karbon ekonomisine geçişin de etkisiyle, önümüzdeki yıllarda küresel doğalgaz tüketiminde artışın devam edeceği öngörülüyor. Özellikle Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerin enerji talebinin, yüksek büyüme oranlarının etkisiyle önümüzdeki beş yılda artış göstermeye devam edeceğini düşünüyorum. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) 2020 yılı ulusal doğalgaz tüketim tahminini 52,1 milyar metreküp olarak açıklamıştı. Kovid-19 salgınının ardından sanayideki gaz kullanımı bir miktar düştü. Bu nedenle belirsizlik ortamında bir rakam öngörmek yanıltıcı olabilir. Enerji Bakanlığı’nın Türkiye’nin her yerine doğalgaz götürme hedefi devam ediyor. Biz de dağıtım şirketlerimiz aracılığı ile yatırımlarımızla Türkiye’nin hedeflerine destek olmaya çalışıyoruz.
Gelecek 5 yılda Türkiye’nin birim başına doğalgaz ithalat faturası nasıl bir seyir izler?
Doğalgaz fiyatlarını petrol fiyatı belirliyor. Son dönemde petrol fiyatlarında ciddi düşüşler yaşandı. Buna bağlı olarak doğalgaz fiyatları da bir miktar düştü. Ancak orta vadede petrol fiyatlarının 45-55 dolar bandına geleceğini düşünüyoruz. Buna bağlı olarak doğalgaz fiyatlarında da eskiye dönüş olacaktır diye düşünüyorum.
SOCAR’ın Türkiye doğalgaz pazarındaki konumu nedir?
SOCAR, Türkiye’de doğalgazın toptan satışının yanı sıra ticaretini, iletimini ve dağıtımını da yapıyor. Yani sektörün her alanında varız. 2007 yılından beri Türkiye’ye doğalgaz getiriyoruz. 2013 yılından bu yana da doğalgazın toptan satışını yapıyoruz. Aynı zamanda ciddi bir doğalgaz tüketicisiyiz. Aliağa’daki tesislerimizin ihtiyaçlarını da göz önünde bulundurduğumuzda Türkiye’deki doğalgazın yüzde 6’sının SOCAR Türkiye tarafından kullanıldığını söyleyebilirim.
Doğalgaz dağıtımında yeni sayılırsınız değil mi?
Evet, Türkiye’de doğalgaz dağıtımı faaliyetlerinde görece yeniyiz ama tecrübeliyiz. Çünkü Azerbaycan Devlet Petrol Şirketi olan SOCAR’ın tecrübesi, doğalgaz dağıtım faaliyetlerimizde bizim için yol gösterici oluyor. SOCAR yıllardır Azerbaycan’ın ve Gürcistan’ın Tiflis dışındaki tüm kentlerinin doğalgaz dağıtımını gerçekleştiriyor. Dolayısıyla şirket olarak bu konuda da Azerbaycan’dan gelen çok önemli bir bilgi birikimine sahibiz. SOCAR Türkiye Doğalgaz İş Birimi, geçtiğimiz yıl yaptığımız, Bursagaz ve Kayserigaz’ın da aralarında bulunduğu satın almayla birlikte kuruldu. Bu satın almayla birlikte dağıtım faaliyetine başladık. Bizim için abonelerimizin memnuniyeti ve güvenli doğalgaz kullanımı çok önemli. Bu nedenle tüm enerjimizle bunu sağlamak için çalışıyoruz. Yıl boyu doğalgaz kullanıcılarını bilgilendirmek üzere çalışmalar ve kampanyalar yürütüyoruz.
Bursagaz ve Kayserigaz’ın hedeflerinden söz etsek?
Bursagaz’ın 1 milyondan fazla abonesi 2020’nin ilk altı ayında toplam 652 milyon 675 bin 793 standart metreküp doğalgaz tüketti. Kayserigaz’ın 550 bini aşkın abonesi ise aynı dönemde toplam 368 milyon 469 bin 846 standart metreküp tüketti. Bursagaz bu yılın tamamında toplam 991 milyon standart metreküp gaz satmayı, abone sayısını ise 1 milyon 70 bine yükseltmeyi hedefliyor. Kayserigaz’da ise yine 751 milyon standart metreküp gaz dağıtımı ile 566 bin bağımsız tüketim sayısına ulaşmayı öngörüyoruz.
Son kullanıcıya LNG ve CNG tedarikine nasıl bakıyorsunuz?
SOCAR Türkiye’nin önceliğini petrokimya, rafinaj ve doğalgaz oluşturuyor. Bu dönemde LNG ve CNG dağıtım faaliyetlerine yeteri kadar yoğunlaşamayacağımızı düşünerek, söz konusu operasyonumuzla ilgili satış sürecini başlattık. SOCAR LNG’nin tüm hisselerini devrederek Türkiye’de bu alandan çıkmış olduk.
Gaz ithalatınızı LNG yoluyla arttırmayı planlıyor musunuz?
SOCAR Türkiye olarak Türkiye’de doğalgazın ticaretine ilişkin oluşabilecek her türlü fırsatı değerlendiriyoruz. Ancak burada mevzuatın ve piyasa koşullarının uygunluğu önemli bir ön koşul. LNG ticareti ile ilgili piyasanın düzenlenmesi gerekiyor. Ancak ondan sonra ticaret yapmayı değerlendirebiliriz.
Türkiye’de gelecek beş yılda nasıl bir LNG-boru gazı dengesi oluşmasını bekliyorsunuz?
LNG piyasası özellikle spotta küresel enerji talebindeki ve fiyatlarındaki değişimlere hızlı tepki verebiliyor. Fiyat ve talebin düştüğü dönemlerde kısa vadeli ciddi avantaj ve esneklik sağladığı için LNG günümüzde önemli bir tedarik kanalı olarak gözüküyor. Ancak arz güvenliği ve sürdürülebilir bir tedarik için boru gazı ithalatı kaçınılmazdır. Bu sebeple önümüzdeki beş yıl içerisinde boru gazının hâlâ pazarda hakim konumda olacağını öngörüyoruz.
SOCAR Türkiye’nin doğalgaz operasyonları nasıl bir çalışan profiline sahip?
SOCAR Türkiye Doğalgaz İş Birimi’ndeki her bir çalışma arkadaşımızın, şirketi geleceğe taşıyacak etki ve öneme sahip olduğuna inanıyoruz. İnsan kaynakları politikamız çerçevesinde adil ve sağlıklı bir çalışma ortamı sunmaya özen gösterdiğimiz, etik değerlere gönülden bağlı, nitelikli ve motivasyonu yüksek bir çalışan profilimiz var. Doğalgaz İş Birimi’nde toplam 786 kişi çalışıyor. Çalışanlarımızın yüzde 65’i yüksekokul ve üzeri mezunu. Ekibimizin yaş ortalaması 35. Toplam çalışanların yaklaşık yüzde 20’sini kadınlar oluşturuyor.
-------
KAYSERİGAZ EN MODERN, BURSAGAZ 3. BÜYÜK DAĞITICI
SOCAR Türkiye Doğalgaz İş Birimi Başkanı Gunter Seymus’un verdiği bilgiye göre Bursagaz, 1 milyondan fazla abonesiyle Türkiye’nin doğalgaz dağıtım alanındaki en büyük üçüncü şirketi konumunda. Kayserigaz ise 550 bin abonesiyle Türkiye’deki en modern doğalgaz dağıtım şebekelerinden birine sahip ve bu açıdan sektöre öncülük eden bir şirket. İleri teknolojiye sahip altyapısı ve Ar-Ge’ye verdiği önem ile kesintisiz ve kaliteli hizmet sunuyor.
BURSA'YA 266 KM İLAVE BORU YATIRIMI
Gunter Seymus, Bursagaz’ın 2019 yılında yaklaşık 125 milyon TL’lik şebeke yatırımı gerçekleştirdiğini belirterek “2020 yılında da salgına rağmen yatırımlarına devam ediyor. Bursa’nın dağ ilçelerini doğalgaz ile buluşturma çalışmaları kapsamında, 2020’nin sonuna kadar 140 milyon TL şebeke yatırımı planlanıyor. 2019 sonu itibarıyla 6.651 kilometreye ulaşan şebeke yatırımımızın 2020 yılı sonunda 6.917 kilometre olmasını planlıyoruz” dedi.
KAYSERİ'YE 182 KM'LİK EK BORU HATTI
Kayserigaz, daha fazla ilçeyi doğalgaza kavuşturmaya yönelik yatırımlarına devam ediyor. SOCAR Türkiye Doğalgaz İş Birimi Başkanı Gunter Seymus, “2020 sonuna kadar 33,5 milyon TL’lik yatırımla, 182 kilometre yeni hat yapımı planlıyoruz” dedi. Geçtiğimiz ekim ayında Tomarza ilçesini doğalgaza kavuşturan Kayserigaz, Talas ilçesine bağlı Kuruköprü’ye ve ayrıca Ebiç Köyüne de yıl sonuna kadar doğalgaz ulaştırmayı hedefliyor. Sarız, Sarıoğlan, Pınarbaşı, Özvatan, Akkışla ve Felahiye ilçelerini de kapsam içine alma çalışmaları sürüyor.
Mehmet KARA - Enerji Günlüğü