H. ZAFER ARIKAN
Değerli okuyucular,
Bu yazıda üç farklı konuyu ele alarak sizi kısa bir dünya turuna çıkarmak istiyorum. Birincisi güneş enerjisinin depolama sistemiyle birlikte uygulanmasına ilişkin Amerikan ordusunda gerçekleştirilen bir çalışma. İkincisi Afrika’nın sürdürülebilir kalkınma hedefleri açısından bugünkü durumu. Bir diğeri ise önümüzdeki yılları domine edeceği düşünülen güneş hücre teknolojisi PERC’in geldiği nokta.
ABD ORDUSUNDAN DEVASA ENERJİ DEPOLAMA SİSTEMİ
Ağustos ayı sonlarında, Amerikan Ordusunun Colorado Springs’te bulunan Fort Carson üssünde, bugüne kadarki en büyük bağımsız (stand-alone) enerji depolama projesini hayata geçirmekte olduğuna dair bazı bilgiler çeşitli internet sitelerinde yayınlanmış bulunuyor (1).
4,25 MW/8,5 MWh kapasiteli lityum bataryalı enerji depolama sisteminin, talebin en yüksek olduğu saatlerde devreye girerek üssün enerji maliyetlerini düşürmesi bekleniyor. Söz konusu depolama tesisi üssün fotovoltaik (PV) güneş enerji santralını optimize edecek ve üssün mikro-grid desteği için kullanılacak.
Açıklamalara göre, enerji depolamanın sağlamış olduğu imkanlar, bir başka ifadeyle çok yönlülüğü, askeriyenin enerji esnekliğini sağlama hedefleri açısından kilit bir rol oynayacak. Ayrıca depolama sistemi “öngörülebilir mantıksal çözüm yazılımı” ile de entegre edilecek. Bu sayede gerçek zamanlı işlemler ile izleme ve yönetim faaliyetleri de sağlanmış olacak.
BM SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA HEDEFLERİ İÇİN AFRİKA NE YAPIYOR?
Sürdürülebilir kalkınma hedefleri (SDG) on yedi amaçtan/hedeften oluşuyor. Söz konusu hedefleri belirlemede kullanılan yüz altmış dokuz indikatör de buna eşlik ediyor. Bu hedefler aslında 2000 yılında ortaya konmuş bulunan milenyum hedeflerinin türevi ya da devamı niteliğinde. Bunlar içerisinde özellikle yedinci SDG amacının/hedefinin (affordable and clean energy), 2030 yılına kadar başarılması gerekiyor (2).
Bu amaç (SDG7) daha sonra üçe bölünerek aşağıdaki hedefler belirlendi:
Birincisi, temin edilebilir, güvenilir ve modern enerji hizmetlerinin, 2030 yılına kadar herkesin ulaşabileceği hizmetler haline gelmesi.
İkincisi, 2030 yılına kadar küresel enerji içerisinde yenilenebilir enerji payının sürekli olarak artırılması.
Ve üçüncüsü de, küresel ölçekte enerji verimliliğinin 2030’a kadar iki katına çıkartılması.
Peki, bu hedeflere ulaşmak için Afrika’da neler yapılıyor sorusunun cevabına gelirsek... Gerçek bazı ülkelerin diğerlerine göre bir miktar daha başarılı olmasından öte bir şey değil. Örneğin Sahra altı Afrika ülkelerinin neredeyse tamamı bu hedeflerin çok uzağında. Bu durum, daha alınacak çok yolun olduğu anlamına geliyor.
PERC PİYASASI 2022’YE KADAR 158 GW’A ULAŞACAK.
Tayvanlı analiz şirketi WisolPro’nun açıklamalarına göre küresel ölçekte PERC (passivated emitter rear contact) güneş hücreleri pazarı hızlı bir şekilde artmakta. Keza, HJT, ince-film ve n-tipi PERT teknolojileri de yükselişte. Habere göre, 2018’de 52 GW olan PERC hücrelere yönelik küresel talep, 2022’de 158 GW’a ulaşmış olacak (3).
WisolPro ilgilileri, analizlerine göre 2022’de PERC tipi multi-kristal hücrelerin çok büyük bir ihtimalle standart p-tipi mülti-kristal hücrelerin yerini alarak piyasadan silmiş olacağını söylüyor. Heterojunction (HJT) ve n-tipi PERT gibi diğer güneş hücreleri teknolojilerinin ise bu durumdan pek etkilenmeyeceğini düşünüyorlar.
Bu gelişmelerde Çin kökenli imalatçıların başı çekeceği değerlendiriliyor. Analistlerin açıklamalarına göre bir Çin firması olan Tongwei, 2017’de 300 MW olan PERC üretimini 2020’de 16 GW’a çıkarmayı hedefliyor. Bu ise 2017’de JinkoSolar firmasının 2,5 GW ve Hanwha QCells’in 4 GW’lık PERC üretiminin toplamından daha büyük bir rakamı ifade ediyor.
Ayrıca, BIFACIAL (çift yüzlü) uygulamalar da önemli bir ilerleme kaydederek 2022’de, bugün 16 GW olan seviyelerinden 68 GW seviyelerine çıkacak. Üreticiler ise BIFACIAL üretim için yine muhtemelen düşük imalat maliyetleri ve üretimdeki makine ve teçhizatın önemli bir yenilenme ihtiyacı göstermemesi nedeniyle PERC teknolojisini kullanacaklar. Tahminlere göre üretilen PERC hücrelerin yaklaşık yüzde 10’u BIFACIAL uygulamalarda kullanılacak.
İyi günler dileğiyle,
H. Zafer ARIKAN – İSTANBUL
(1) POWERGRID International/Electric Light&Power: “www.elp.com/articles/2018/08/ “
(2) Renewable Energy World
(3) PV Magazine