Enerji Günlüğü - GÜNDER, güneş enerjisi yatırımlarında 2018 yılı ortalarından itibaren bir yavaşlamaya dikkat çekerek, lisanslı mini YEKA’ların yapılması önerisinde bulundu.
Uluslararası Güneş Enerjisi Topluluğu Türkiye Bölümü (GÜNDER) güneş enerjisi sektöründe yeni yatırımların önünün açılması amacıyla mini YEKA projelerinin ihale modeli için hazırlamış olduğu bilgi ve önerileri Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’na sundu. GÜNDER Yönetim Kurulu adında Başkan Kutay Kaleli imzasıyla gönderilen yazıda, minimum 10 MW’lık sahalar, Max 50 MW’lık sahalar olacak şekilde ihalelerin yapılması, trafoların müsaade etmesi ile 13-14 MW vb. ara kapasitelerin de ihale edilebilmesi önerildi.
SEKTÖRDE YAVAŞLAMA AŞILMALI
Mart 2018 sonu itibari ile ülkemiz Güneş Enerjisi Santrali yatırımları 4500 MW üzerine çıktığını belirten GÜNDER, 2018 yılı ortalarından itibaren yavaşlayan yeni yatırımların 2019 ve sonrasında da devam etmesinin beklendiğini kaydetti.
Güneşte bu yavaşlamanın önünü alabilmek için GÜNDER, tüm sektörel endüstriyel oyuncuların ortak talebi ve beklentilerinin birden fazla firmanın kazanabileceği, dağıtık ve küçük ve orta ölçekli yeni saha uygulamalarının önünün kamu tarafından açılması olduğunu belirtiyor. GÜNDER, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’ndan yeni kapasitelerin açıklanmasını, bu kapasitelerin dağıtık olarak yer almasını, ihalelerin YEKDEM tarifesi ile değil, YEKA modelinde olduğu gibi açık eksiltme usulü ile yapılmasını talep ediyor. Böylelikle hem YEKDEM katkısı nedeni ile ( 13,3 USDCent ) artan Enerji Maliyetlerinin azalacağını, kamu üzerindeki baskının kalkacağını ve bununla birlikte yeni yatırımların önünün açılacağını; yeni yatırımların önünün açılmasının da Güneş Enerjisi Sanayisi ve Endüstrisi üzerinde oluşan kapasite olmayışından kaynaklı baskıyı da büyük ölçüde azaltacağını kaydediyor.
HER YIL 1000 MW KAPASİTE İHALE EDİLSİN
Her yıl 1000 MW kapasitenin ETKB tarafından bu model ile ihale edilmesini öneren GÜNDER, pazarda yeni oyuncuların oluşumu ve liberal piyasa şartlarının korunabilmesi adına hangi yıl ne kadar ihale yapılacağının 5 yıllık kalkınma ve gelişme planı olarak mutlaka önceden ilan edilmesi gerektiğini kaydetti.
YERLİLİK ORANI ZORUNLU TUTULMALI
Yalnızca panel yerlilik oranı değil, tüm santrali yerlilik oranı dikkate alınmasını da talep eden GÜNDER, Yerli Malı Kullanım Karşılığı Tahsis (YMKT) önerdi. Santrallerde Yatırım Tutarları üzerinden yerlilik oranlarının belirlenmesi, Yerli Malı Kullanımının belirli oranlarda zorunlu tutulması gerektiğini kaydederek, Yerli Hücre Üretimi Başlayıncaya Kadar min. %60 Santral Yerlilik Oranı, Yerli Hücre Üretiminin en az 2 firma tarafından TR’de başlanması sonrasında min. %75 Santral Yerlilik Oranı olması gerektiğini kaydetti.
GÜNDER bazı diğer önemli noktaları şöyle sıraladı:
a) Monopol oluşumu : Monopolistik oluşumların önüne geçilmesi
adına 5. Madde öneri dokümanda yer almış olup, özellikle bu maddenin 3. Madde ile birlikte çalıştırılması gerekmektedir. Bu maddeden vazgeçilmesi durumunda, ya da değerlendirilmemesi durumunda monopol oluşumu önüne geçmek adına başka bir mekanizma ya da metodoloji önerilmelidir.
b) Yönetmelik Değişikliği: Kapasitelerin düzeltilmesi adına YEKA Yönetmeliğinin EPDK tarafından değiştirilmesi gerekmektedir.
c) Özel Sektöre YEKA Geliştirme İmkanı Verilmesi: Özel Sektör firmalarına da aynı Rüzgar YEKA projesinde yapıldığı gibi sadece kapasite üzerinden TM bazlı tahsis ihalesi yapılabilir, ihale sonrasında ya da öncesinde firmalar kendi geliştirecekleri sahalar üzerinde GES kurulumunu yapabilirler.