Enerji Günlüğü - GES önlisans ve lisanssız üretim başvurularında depolama ünitesi ve yardımcı kaynak tesisiyle ilgili hususları düzenleyen değişiklikler getirildi. Depolama ünitesi ve yardımcı kaynak üniteleri santral sahası dışında olamayacak.

Güneş Enerjisine Dayalı Elektrik Üretimi Başvurularının Teknik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından yayımlanarak yürürlüğe girdi. 

Yönetmelik değişikliği, güneş enerjisi santralleri (GES) için önlisans başvurusu ve lisanssız elektrik üretim faaliyeti başvurusu ile önlisans, üretim lisansı veya lisanssız üretim faaliyeti kapsamındaki tadil talepleri yoluyla elektrik depolama tesislerinin bu santrallere entegrasyonu ve/veya bu santrallerin yardımcı kaynak tesis etmek suretiyle hibrit santrale dönüşümleriyle ilgili bazı yeni düzenlemeler getirdi. 

Değişiklikle beraber, güneş enerjisine dayalı önlisans başvurularının teknik değerlendirmesine engel olan hallerin tarifi yeniden düzenlendi. Buna göre bundan böyle aşağıdaki haller söz konusu ise güneş enerjisine dayalı önlisans başvurularının teknik değerlendirmesi yapılmayacak. 

• Verilmesi gereken bilgi ve belgelerin eksik, hatalı veya belirtilen şekilde hazırlanmamış olması. 
• Santral sahasının tarif edilen yönteme göre belirlenmemiş olması. 
• Santral sahasının kullanılamaz alan veya bağdaşmaz alan içinde bulunması ya da bu tür alanlarla kesişmesi. 
• Güneş ölçüm istasyonlarının santral sahasını temsil edecek yerde bulunmaması. 
• Azami santral sahası alanı (ASSA) değerinin, mevzuatta bildirilen değer ile bu değerin %35’i arasında olmaması. 
• Başvuruda belirtilen santral alanının potansiyel rüzgar yatırım alanı (RES-YA) içinde yer alması veya asgari %25’inin potansiyel rüzgar yatırım alanıyla kesişmesi. 
• Başvurunun, YEKA kapsamındaki güneş enerjisine dayalı yarışma ilanları kapsamında belirtilen herhangi bir bağlantı bölgesi ile kesişmesi veya çakışması ve başvurunun, yarışma ilan tarihi ile ilan sonrasında tahsis edilecek alanların YEKA olarak ilan edilmesine kadar geçen süre içerisinde yapılmış olması.

DEPOLAMALI TESİSLER İÇİN ÖLÇÜM İSTASYONU İSTİSNASI

Elektrik depolama tesisi kurmayı taahhüt eden tüzel kişiler tarafından yapılan güneş enerjisine dayalı önlisans başvuruları ile yardımcı kaynağı güneş olacak şekilde birden çok kaynaklı elektrik üretim tesisi kurmak amacıyla yapılan başvuruların teknik değerlendirmesinde güneş ölçüm istasyonu (GÖİ) bilgisi ve varsa GÖİ’lerin santral sahasını temsil etme şartı aranmayacak.

LİSANS TADİLATLARI

Yönetmelik değişikliği, lisans tadilatıyla ilgili şartları da yeniden düzenledi. Buna göre lisansında ünite sayısı, ünite güçleri, santral sahası köşe koordinatları, teknoloji türü, tesis toplam kurulu gücü ve benzeri değişiklikleri değiştirmek isteyenlerin aşağıdaki şartları yerine getirmesi gerekecek. 

• İstenen bilgi ve belgelerin eksiksiz, hatasız ve belirtilen şekilde hazırlanması. 
• Santral sahasının kullanılamaz alan ve/veya bağdaşmaz alan ile kesişmemesi veya bu tür alanlar içerisinde bulunmaması.
• Santral sahasının mevzuatta belirtilen yönteme uygun şekilde belirlenmiş olması. 
• Santral sahasına ait ASSA değerinin, mevzuatta bildirilen değer ile bu değerin %35’i arasında olması. 
• Santral sahasının herhangi bir potansiyel rüzgar yatırım alanı (RES-YA) içinde yer almaması veya asgari %25’inin potansiyel rüzgar yatırım alanıyla kesişmemesi. 

YARDIMCI KAYNAK VE DEPOLAMA ÜNİTELERİ SANTRAL SAHASINDA OLACAK

Önlisans veya üretim lisansı alınmış bir GES’in elektrik depolama tesisi ile entegre edilmesine yönelik tadilat talepleri değerlendirilirken, elektrik depolama tesisinin kurulacağı alanın santral sahası içerisinde olması şartı aranacak.

Güneş enerjisine dayalı olarak düzenlenmiş önlisans veya üretim lisansının birden çok kaynaklı elektrik üretim tesisine dönüştürülmesi kapsamında yapılan tadil başvuruları için de benzer bir koşul söz konusu olacak. Bu durumdaki tesislerde yardımcı kaynağın türüne göre varsa ilgili mevzuatı kapsamında teknik değerlendirme yapılacak. Yardımcı kaynak kullanılacak tesisin güneş enerjisine dayalı önlisans veya üretim lisansına derç edilmiş santral sahası içerisinde olması halinde uygunluk yazısı düzenlenerek EPDK’ya gönderilecek.

BAĞDAŞMAZ ALAN İSTİSNASI

Öta yandan, önlisans veya üretim lisansını haiz bir tesisin birden çok kaynaklı elektrik üretim tesisine dönüştürülmesi yönündeki bir talep için söz konusu tesise ait santral sahası, bağdaşmaz alan olarak değerlendirilmeyecek.

LİSANSSIZ BAŞVURULARI

Lisanssız Elektrik Üretim Yönetmeliği (LÜY) kapsamındaki başvurular ve tadilat talepleri de revize edilerek değerlendirme süreçleri de yeniden tarif edildi. Buna göre Enerji İşleri Genel Müdürlüğü, LÜY kapsamında sadece arazi uygulamalı başvuruların değerlendirmesini yapacak. Arazi uygulamalı başvurular için Yenilenebilir Enerji Projeleri Değerlendirme ve İzleme Sistemine (YEPDİS) girilen bilgi veya belgelerde aşağıda belirtilen durumlardan herhangi birinin tespit edilmesi halinde; Genel Müdürlük gerekli düzeltmelerin yapılması amacıyla ilgili şebeke işletmecisini bilgilendirecek.

• İstenen bilgi ve/veya belgenin eksik veya hatalı olması.
• Başvuruda belirtilen santral sahasının mevzuatta yer alan yönteme uygun olmaması.
• LÜY kapsamında yapılan güneş enerjisine dayalı arazi uygulamalı başvuru için hesaplanan ASSA değerinin, mevzuatta belirtilen değer ile bu değerin %35’i arasında olmaması.
• Santral sahasının tamamının başvuru kapsamında belirtilen taşınmazın sınırları içerisinde yer almaması.
• Santral sahasının herhangi bir RES-YA içerisinde yer alması veya asgari %25’inin RES-YA ile kesişmesi.

Arazi uygulamalı başvuruda belirtilen santral sahasının kullanılamaz alan veya YEKA Yönetmeliği kapsamında önerilen veya ilan edilen yenilenebilir enerji kaynak alanları içerisinde bulunması halinde başvuru uygun bulunmayacak ve durum ilgili şebeke işletmecisine bildirilecek.

Başvuruya ait elektriksel bağlantı gücünün 1MWe’den az olması durumunda, başvuruya ait santral sahasının ASSA değeri mevzuatta yer alan ilgili ASSA değerini aşmamak kaydıyla %10 artırılabilecek.

İlgili şebeke işletmecisi, bağlantı görüşü olumlu bulunan güneş enerjisine dayalı çatı ve/veya cephe uygulamalı başvurular için istenen bilgi ve belgeler ile koordinat bilgisini YEPDİS’e girecek ve yapının başvuruda belirtilen taşınmaz içerisinde yer alıp almadığını kontrol edecek. Şebeke işletmecisi uygun bulunan başvurular için YEPDİS üzerinden YEPDİS kayıt belgesi düzenleyecek. YEPDİS kayıt belgesi olmayan çatı ve/veya cephe uygulamalı GES’lerin şebeke bağlantısı yapılmayacak.

ÇATI VE ARAZİ UYGULAMALI BAŞVURLARDA İŞLEMLER AYRI YÜRÜTÜLECEK 

Başvurunun hem arazi hem de çatı ve/veya cephe uygulaması içeriyorsa istenen bilgi ve belgeler her bir uygulama yeri için ilgili şebeke işletmecisi tarafından ayrı ayrı YEPDİS’e girilecek. Başvurunun arazi uygulamalı kısmı için Enerji İşleri Genel Müdürlüğü tarafından değerlendirme yapılacak; çatı ve/veya cephe uygulamalı kısmı için gereken işlemleri de ilgili şebeke işletmecisi yürütecek.

Arazi uygulamalı bir başvuruya ait santral sahasının, başka bir tüzel kişiye ait rüzgâr enerjisine dayalı üretim lisansına derç edilmiş bir santral sahası ile kesişmesi veya çakışması ve aynı zamanda başvuruda yer alan santral sahasının tamamının başvuru sahibinin mülkiyetinde olması halinde başvurunun teknik değerlendirmesi yapılacak. Enerji İşleri Genel Müdürlüğü; yönetmeliğe göre uygun bulunan ve ilgili üretim lisansını haiz santral sahasındaki tesis bileşenlerini etkilemeyen başvurular için düzenlenen teknik değerlendirme raporunu ilgili şebeke işletmecisine gönderecek. 

ÖNLİSANS ALMAYAN LİSANSSIZ BAŞVURUSU YAPAMAYACAK

Önlisans başvurusu yapan ancak Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’ndan (EPDK) henüz önlisans almamış olan başvurulara ait santral sahaları içerisinde güneş enerjisine dayalı ve arazi uygulamalı lisanssız elektrik üretimi faaliyeti başvurusu yapılamayacak; yapılması halinde başvuru iade edilecek.

Mekanik güç ve/veya elektriksel kurulu güç değişikliğinin talep edilmesi halinde başvuruya ait ilk teknik değerlendirme raporunun (TDR) onaylanma tarihi dikkate alınacak. TDR’nin, 10 Mayıs 2019 tarihinden önce onaylanmış olması halinde talep kapsamında belirtilen mekanik gücün (kWp) elektriksel kurulu güce (kWe) oranı 1,2’den fazla olamayacak. Bu şart, ürettiği elektrik enerjisinin tamamını iletim veya dağıtım sistemine vermeden kullanmak üzere yapılan başvurular ile ilk TDR’si 10 Mayıs 2019 tarihinden sonra onaylanan başvurular için aranmayacak.

PARLAMA ANALİZİ MEVZUATTAN ÇIKARILDI

Değişiklikle beraber, Karayolları Genel Müdürlüğü ve Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğünün gerek gördüklerinde karayolları ve hava meydanları çevresinde planlanan GES’lere ilişkin parlama analizi talep etmeleriyle ilgili düzenleme de yürürlükten tamamen kaldırıldı.