Değerli Okuyucular,
Antalya Belek Tatil Bölgesi`nde 15-16 Kasım 2015 pazar ve pazartesi günleri, G20 liderler toplantısı yapıldı. Tüm G20 liderleri Pazar sabahı Antalya`ya geldi.
ABD Başkanı Barrack Obama cumartesi akşamı, BeyazEv (White House) toplantı salonunda son güvenlik toplantısını yaptı, sonra spor bir kıyafetle DC`den AirForce-One (AF1) başkanlık uçağına bindi. Korumalar ve BeyazEv`in akredite, yani onay almış, güvenlik taramasından geçmiş gazetecileri ile beraber Boing 747 AF1 ile 11-saat uçtu.
Yolda uyudu, uyandı, uçakta kahvaltısını yaptı, siyah takım elbisesini, beyaz gömleğini giydi, gri düz kravatını taktı. Uçak Antalya hava limanına sabah 06:58`de indi.
Uçaktan, önce diğer yolcular, yani danışmanlar, gazeteciler, korumalar ayrıldılar. En son Barrack Obama uçak merdivenlerinden sportif rahat hareketlerle indi.
Merdiven önüne kocaman zırhlı makam arabası yanaştı. Yerel mülki erkan Başkanı karşıladı. 10-yaşlarında bir erkek bir kız çocuğu yerel kıyafetlerle çiçek verdiler.
Obama, zırhlı makam arabasına bindi, yanına ABD Ankara büyükelçisini aldı, toplantı merkezine doğru, önde ve arkada bir kaç koruma arabası eşliğinde yola çıktı.
USS Donald Cook destroyeri Antalya açıklarına demir attı, bekliyordu. Akşam toplantılar bittikten sonra Barrack Obama gemide gecelemeyi tercih edebilirdi. Geminin SeaHawk helikopteri vardı. Obama, kendine ayrılan otelde geceledi.
G20 Antalya 2015 toplantısı gündemi, hazırlık döneminde çok zayıftı. Konuşulacak ortak konu pek yoktu. Kimse fazla Suriye, mülteci, terör konularına girmek istemiyordu. En zararsız kolay konu, "Küresel Isınma, İklim Değişimi" görünüyordu.
Ama 13-Kasım Cuma gecesi Paris`te meydana gelen terör olayı, tüm G20 gündemini bir anda değiştirdi. Fransız başkanı Francois Hollande çok doğal olarak G20 toplantısına gelmekten vazgeçti.
Diğer G20 ülke başkanları Antalya`ya geldiler. Gündeme, uluslararası terör, mülteciler, ve Suriye net bir şekilde girdi. Ortak toplantılarda çok detay konuşmadılar. G20`nin asıl amacı olarak, ikili-yüzyüze toplantılarda çok sayıda ortak konu konuştular.
Terör herkesi vurdu. Malaysia havayollarına ait MH17 Amsterdam-KualaLumpur uçağını Ukraynalı ayrılıkçılar Rus füzesi ile düşürdüler, içinde çok sayıda Hollandalı vardı. Arkasından ŞarmelŞeyh`ten SanPetersburg`a kalkan Rus yolcu uçağı, kontrol edilmeden bagaja alınan bir bavuldaki patlayıcıların patlaması sonucu düştü. Mısır havalimanı bagaj kontrol çalışanlarının gayri ciddi çalışması buna sebep oldu. Arkasından Mısır`a yapılan tüm uçak seferleri iptal edildi. Mısır`da turizm bitti.
Vladimir Putin pazar sabahı Antalya`ya başkanlık uçağı ile geldi. Fazla büyük bir uçak değil, mütevazı büyüklükte bir Rus yapımı uçak idi. Özel davetli Azerbaycan Başkanı İlham Aliyev`in uçağı çok daha büyüktü. Aliyev uçaktan inerken eşini yanına aldı, kolkola indiler. Hindistan ve Brezilya başkanlarının uçakları da mütevazi büyüklükte idi.
Kanada`nın yeni başbakanı 1972 doğumlu Justin Trudeau, Kanada hükümetinin özel uçağı ile yanlız geldi. Toplantılarda popstar ilgisi gördü. Sevimli canayakın bir politikacı imajı çiziyordu.
Angela Merkel ve David Cameron geldiler, toplu aile fotoğrafında gerilerde kaldılar. Kahvaltı ve öğle yemeği sonrası ve tüm Pazartesi günü, liderler kendi otel mekanlarında kapalı kapılar ardında ikili görüşmeler yaptılar.
G20 toplantılarının asıl amacı zaten bu çok sayıda ikili görüşmeler oluyor. Neler konuştuklarını bizler hemen bilmeyeceğiz. Zamanla öğreneceğiz.
G20 Antalya Belek 20-Kasım toplantısında, önce Paris katliamında hayatını yitirenler için saygı duruşu yapıldı. Terör lanetlendi. Genel konulara atıflarda bulunuldu. Hazır bir sonuç bildirisi kabul edildi. İçinde bir paragraf "küresel ısınma" konusu vardı. G20 liderleri, önemli konuları kendi aralarında ikili görüşmelerde kapalı kapılar arkasında konuştular.
Vladimir Putin, G20 liderlerinin toplu aile fotoğrafının çekimi sırasında Barack Obama`ya "konuşalım", dedi. Obama`nın programında Putin ile görüşme yoktu. Öğle arasında ortalık yerde bir köşede buluştular. Gelen haberlere göre 30 dakika kadar aralarında konuştular.
Obama ve savunma danışmanı Suzanne Rice, Rusça bilmezler, görüşme İngilizce yapıldı. Putin, Obama`ya kendi düşüncelerini tercümanı yardımıyla İngilizce anlattı. Görüşmede Suriye`de ateşkes ve IŞİD için etkin ortak tavır konuşuldu.
Görüşme orta yerde yapıldı, uzaktan herkes gördü. Suriye başkanı Beshar Assad artık zamanını doldurdu. İktidarda olması veya olmaması arasında fazla bir fark yok. Bunu herkes kabul ediyor. Suriye artık uzun dönem Rusya egemenliğine giriyor. Obama, Suriye`deki son durum hakkında Putin tarafından doğrudan bilgilendirildi.
Obama pazartesi günü ortada yoktu. Kapalı toplantılar yaptı. Akşam saat 17:00`de basın toplantısı yaptı. Tek konu Suriye, mülteciler ve Paris olayları idi.
ABD Başkanı Obama`nın, 2016 başkanlık seçimleri öncesinde, başkanlık süresi içinde Suriye işlerine karışmaya hiç niyeti yok. Uzun zamandır bizim coğrafyaya karşı ilgisizlik - indifference politikası yürütüyor. G20 toplantısını en iyi değerlendiren, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin oldu. Gerekli gördüğü herkesle temasları, uyarıları, bilgilendirmeyi yaptı. Görüşmek istediği herkesle konuştu.
Bizim güneyde hareket imkanımız kısıtlı, yapabileceğimiz çok birşey yok. Yapabileceğimiz şeyler, sınırlarımızı güvene almak, ve ithal enerjiye, ithal fosil yakıtlara, yani kuzey komşumuza bağımlılığımızı azaltmak olacak.
YAZARLAR
Haluk DİRESKENELİ
- G20`den Türkiye`ye ne kaldı?
Önceki ve Sonraki Yazılar