Enerji Günlüğü - Tedarik ve dağıtım lisansı iptal edilen şirketlere Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu'nca atanacak kişilerin yetkinliğinden ve göreve ilişkin hukuki yükümlülüklerinden Kurul üyeleri sorumlu olacak. Bu kişilerle ilgili suçlamalar Kurul'a yöneltilmiş sayılacak, para cezası verilmesi halinde bunlar kurul üyelerine rücu edilecek.
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) 6446 Sayılı Elektrik Piyasası Kanunu kapsamındaki ikincil mevzuat çalışmalarını sürdürüyor. Bu çerçevede hazırlanan Elektrik Piyasasında Dağıtım ve Tedarik Lisanslarına İlişkin Tedbirler Yönetmeliği Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe girdi.
Yönetmelik, EPK'nın 16'ncı maddesi kapsamında gerekli koşulların oluşması halinde, tüketicilerin korunması ve hizmetlerin aksamaması için alınacak tedbirlerin belirlenmesini amaçlıyor. Ayrıca, elektrik piyasasında dağıtım veya tedarik lisansı sahibi tüzel kişilerin faaliyetlerinin sona erdirilmesi ve ilgili dağıtım bölgesinde dağıtım veya son kaynak tedariği faaliyetini yürütecek tüzel kişinin belirlenmesi prosedürleri de Yönetmelik'le netleştiriliyor.
TEDBİR VE YAPTIRIM GEREKTİREN HALLER
Dağıtım veya tedarik lisansı sahiplerine karşı tedbir alınması ve/veya yaptırım uygulanması için oluşacak şartların Kurul kararı ile tespiti gerekiyor. Yaptırım ve/veya tedbir gerektiren haller şöyle sıralanıyor:
a) Dağıtım veya görevli tedarik şirketinin mevzuat ihlallerinin, dağıtım faaliyetinin veya görevli tedarik şirketinin düzenlemeye tabi faaliyetlerinin ilgili mevzuat kapsamında belirlenen usul ve esaslara uygun biçimde yerine getirmesini kabul edilemeyecek düzeyde aksatması,
b) Mevzuat ihlallerinin dağıtım faaliyetinin veya görevli tedarik şirketinin düzenlemeye tabi faaliyetlerinin niteliğini ya da kalitesini kabul edilemeyecek düzeyde düşürmesi,
c) Dağıtım veya görevli tedarik şirketinin mevzuata aykırılıkları itiyat edinmesi,
ç) Dağıtım veya görevli tedarik şirketinin acze düşmesi ya da acze düşeceğinin Kurul kararı ile belirlenmesi.
LİSANSI İPTALLERİNDE GÖREV TEDAŞ'A
Dağıtım veya tedarik lisansı sahibi tüzel kişilerin lisansının iptal edilmesine ilişkin koşulların oluşması halinde, ilgili tüzel kişinin lisansı iptal edilecek. İlgili tüzel kişinin lisansı bu nedenle iptal edilirse, TEDAŞ’a lisans verilecek. OSB Dağıtım Lisansı sahibi tüzel kişiler açısından, şartların tespiti halinde ilgili OSB dağıtım lisansı doğrudan iptal edilecek.
BAŞKAN'A İNCELEME EMRİ VERME YETKİSİ
Tedbirler ile yaptırımların uygulanmasını gerektiren hallerin tespitinin nasıl yapılacağı da yönetmelikle açıklığa kavuşturuluyor. Buna göre Başkan, resen ya da Daire Başkanının talebi üzerine, iptal şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediğinin veya gerçekleşebileceğinin araştırılması için inceleme yapılmak üzere Daireyi görevlendirecek. İnceleme, Kurum personeli vasıtasıyla yürütülecek. İhtiyaç duyulması halinde diğer kamu kurum veya kuruluşlarından, yapılacak incelemede görevlendirilmek üzere personel talep edilebilecek.
İNCELEME RAPORU 15 GÜNDE TAMAMLANACAK
İnceleme yapmakla görevlendirilen personel, görevlendirildiği tarihten itibaren en geç onbeş gün içinde elde ettiği bilgileri, delilleri, ilgilinin açıklamalarını ve konu hakkındaki kendi görüşlerini içeren inceleme raporunu, Daireye iletecek. Gerek görülmesi halinde bu süre, Daire Başkanı tarafından onbeş gün daha uzatılabilecek. Hazırlanan rapor, Daire tarafından gerekli görülmesi halinde, ilgili mevzuat kapsamında işlem yapılmak üzere Denetim Dairesine gönderilecek. Başkan, gerekli görmesi halinde, doğrudan soruşturma açılması için de Denetim Dairesini yetkilendirebilecek.
KURUL, HİZMETİN AKSAMASINA MEYDAN VERMEYECEK
Soruşturmanın sonuçlanmasına kadar, hizmetin durdurulmasına yol açabilecek herhangi bir durumla karşılaşılması veya kaynak ya da varlık aktarımı gibi telafisi imkansız bir durumla karşılaşılması riskinin tespit edilmesi halinde, durum rapora bağlanacak ve rapor ivedilikle Kurula sunulacak. Kurul tarafından, soruşturmanın sonuçlanmasına kadar geçici olarak her türlü tedbirin alınmasına karar verilebilecek.
LİSANS İPTALİNDE OSB'DE İLGİLİ DAĞITICI DEVREDE
EPDK tarafından, ilgili OSB dağıtım lisansının iptal edilmesine karar verilirse, karar tarihinden itibaren en geç üç iş günü içerisinde söz konusu OSB’nin içinde bulunduğu bölgedeki dağıtım şirketine konu hakkında bildirimde bulunulacak. Bildirim tarihinden itibaren, söz konusu OSB’nin dağıtım faaliyeti, ilgili dağıtım şirketince yürütülecek.
LİSANS İPTALİNDE ŞİRKET YÖNETİMİNE ATAMA
Kurul, lisans iptali şartlarının oluştuğuna karar verirse, Lisans sahibi tüzel kişinin yönetim kurulu üyelerinin bir kısmı veya tamamı görevden alınacak, yerlerine atama yapılacak. Atanacak kişilerin, bu görevi yerine getirebilecek mesleki eğitim, bilgi ve tecrübeye sahip olması şartı aranacak. Bu kişiler, yönetimine atama yapılacak şirket veya bu şirketin ilişkili taraflarından biri veya şirket sermayesinde doğrudan veya dolaylı olarak yüzde 5 ve üzerinde paya sahip olamayacak.
ATANACAKLARIN MENFAAT İLİŞKİSİ OLMAMASI ŞART
Bu özellikteki kişilerin kendisi, eşi ve üçüncü dereceye kadar kan ve sıhri hısımları arasında, son beş yıl içinde istihdam, sermaye veya ticaret anlamında doğrudan veya dolaylı bir menfaat ilişkisi kurulmamış olması şartı da aranacak. Son beş yıl içerisinde, başta Şirketin denetimini, derecelendirilmesini ve danışmanlığını yapan özel hukuk tüzel kişileri olmak üzere, yapılan anlaşmalar çerçevesinde Şirketin faaliyet ve organizasyonunun tamamını veya belli bir bölümünü yürüten özel hukuk tüzel kişilerinde çalışmamış ve yönetim kurulu üyesi olarak görev almamış olması da yönetime atanacaklarda aranacak şartlar arasında.
ESKİ HİZMET SAĞLAYICI; YÖNETİME GELEMEZ
Ayrıca atanacak kişilerin, son beş yılda Şirkete önemli ölçüde hizmet ve ürün sağlayan özel hukuk tüzel kişilerinin herhangi birisinde ortak, çalışan veya yönetim kurulu üyesi olmaması gerekiyor. Yönetime getirilecek kişilerin Şirket faaliyetlerinin işleyişini takip edebilecek ve üstlendiği görevlerin gereklerini tam olarak yerine getirebilecek ölçüde Şirket işlerine zaman ayırabiliyor olması da şart olacak.
YENİ ATANANLARIN SUÇLAMALARI EPDK'YA
Kurul tarafından lisansı iptal edilen Şirketlerin yönetim kurullarına atanan üyeler aleyhine görevlerinin ifası sebebiyle açılan davalar, Kurum aleyhine açılmış sayılacak ve bu davalarda husumet Kuruma yöneltilecek. Yargılama sonucunda Kurum aleyhine karar verilmesi ve kararın kesinleşmesi sebebiyle Kurumun ödeme yapması hâlinde bu meblağ ilgililerinden, kişisel kusurları olduklarına dair mahkeme kararının kesinleşmesi hâlinde, kusurları oranında rücuedilecek.
ORTAKLARIN MAL VARLIKLARINDAN TAHSİLAT
Dağıtım lisansı sahibi tüzel kişinin yerine getirmediği hizmetlerin ve yatırımların mali karşılıkları, öncelikle Şirketin diğer faaliyet gelirlerinden, yetmemesi hâlinde mevcut ortakların temettü gelirlerinden ve nihayet hisseleri nama yazılı ortakların malvarlıklarından temin edilecek.
Dağıtım veya tedarik lisansı sahibi tüzel kişinin lisansının iptal edilerek sona erdirilmesine
ilişkin tedbir veya yaptırımların her biri ayrı ayrı veya birlikte uygulanabilecek. Ancak lisansın iptal edilerek sona erdirilmesi durumunda bazı hallerde, hizmetlerin aksamaması amacıyla, eş zamanlı olarak TEDAŞ’a lisans verilecek. Gerekli görülmesi halinde alınan tedbir ve/veya yaptırımların kaldırılmasına veya diğer tedbir ve/veya yaptırımların uygulanmasına da karar verilebilecek.
TEDAŞ GÖREVLENDİRİLİRSE LİSANS BEDELİ YOK
Kurum tarafından, belirlenecek olan tüzel kişilere lisans verilme tarihine kadar, ilgili dağıtım bölgesinde dağıtım ve/veya son kaynak tedariği faaliyetinde bulunmak üzere, TEDAŞ’a resen yeni dağıtım ve/veya tedarik lisansı verilecek. Bu kapsamda verilecek lisanslar için, ilgili mevzuat kapsamında belirtilen asgari sermaye yeterliliği aranmayacak ve lisans alma bedeli tahsil edilmeyecek. Bu durumlarda dağıtım ve son kaynak tedariği faaliyetlerini birlikte yürüttüğü süre boyunca, dağıtım ve perakende satış faaliyetlerinin hukuki ayrıştırmasına ilişkin mevzuat kapsamında belirlenen düzenlemeler, TEDAŞ için uygulanmayacak.
SON TEDARİKÇİ BELİRLENİNCE TEDAŞ ÇEKİLECEK
Tedarik lisansının iptal edilerek sona erdirilmesine veya aynı maddenin ikinci fıkrası kapsamında tedarik lisansının iptal edilmesine karar verilmesi halinde, tedarik lisansı verilecek son kaynak tedarikçisi tüzel kişi, Kurum tarafından çıkarılacak tebliğ çerçevesinde belirlenecek. Belirlenen son tedarikçiye, düzenlemeye tabi faaliyetlere ilişkin varlıkların işletme hakkını elde ettiğini tevsik etmesi ve ilgili mevzuat çerçevesinde öngörülen yükümlülükleri yerine getirmesi halinde, yeni tedarik lisansı verilecek. Ve bu aşamaya kadar görevi üstlenen TEDAŞ’a verilen tedarik lisansı eş zamanlı olarak sona erdirilecek. Son tedarikçi olarak görevlendirilen şirketin hali hazırda tedarik lisansı var ise son kaynak tedariği yükümlülüğü de lisansa derç edilecek.
TEBLİĞİ 6 AY İÇİNDE ÇIKARILACAK
Kurum, başka bir tüzel kişiye lisans verilene kadar, ilgili dağıtım bölgesindeki dağıtım veya perakende satış faaliyetlerinin aksamaması ve tüketicilerin korunması için, belirtilen haller dışında da gerekli diğer tedbirleri almaya yetkili kılındı. Yönetmeliğin geçici 15. maddesine göre. 13'üncü madde kapsamında çıkarılması öngörülen ve son tedarikçinin nasıl belirleneceğine ilişkin tebliğ, altı ay içerisinde yayımlanacak.