Enerji Günlüğü - Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) Başkanı Mustafa Yılmaz, rüzgar santrali yatırımcılarına, RES’lerin yol açtığı sistem dengesizliğinin işletmeciler tarafından azaltılması gerektiğini söyledi. Yılmaz, rüzgarcılara Enerji Günlüğü Yayın Yönetmeni Mehmet Kara'nın 2014 yılındaki bir köşe yazısı başlığı olan “YEKDEM yan gelip yatma yeri değil” ifadeleriyle seslendi.
Türkiye Rüzgar Enerjisi Birliği (TÜREB) 4 Mayıs’ta kamu ve yatırımcıları bir araya getiren sektör toplantısı düzenledi. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı toplantı salonunda gerçekleşen toplantıda en çok YEKDEM mekanizması konuşuldu.
Toplantının açılış konuşmalarını TÜREB Başkanı Mustafa Serdar Ataseven, EPDK Başkanı Mustafa Yılmaz, TBMM Çevre Komisyonu Başkanı Cihan Pektaş ve Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Müsteşarı Fatih Dönmez yaptı.
TÜREB Başkanı Mustafa Serdar Ataseven konuşmasında, rüzgarda sürdürülebilirliğin korunmasına ve 2020 yılından sonraki sürecin de belirlenmesi gerektiğine dikkat çekti. Orman ve Su İşleri Bakanlığının bir genelgesiyle ortaya çıkan sıkıntıların aşılamadığını vurgulayan Ataseven sözlerine şöyle devam etti:
“Yüksek harçlar ve ağaçlandırma bedelleri ile acele kamulaştırma kararlarına Danıştay’ın verdiği yürütmeyi durdurma kararları sıkıntılar oluşturuyor. Bunun yanında inşaat izin süreçlerinin uzunluğu ve karmaşıklığı ile sürdürülebilir rüzgar sektörü yerine öngörülebilirlik kaygısı sektörün en önemli sorunları arasında yer alıyor. Ayrıca Yekdem yönetmeliğindeki değişikliklerin 1 mayıs 2016 tarihi itibariyle uygulamaya girmesi yatırımcıların sisteme adapte olabilmesi açısından kısıtlı bir süre içeriyor. Bu hızlı geçiş rüzgar paydaşlarını dengesizliğe düşürebilir.”
YEKDEM YAN GELİP YATMA YERİ DEĞİLDİR
Değerlendirme süreçlerinde kurum olarak hızlı davranmaya çalışıyoruz diyen EPDK Başkanı Mustafa Yılmaz, sözlerine şöyle devam etti:
“EPDK’nın aldığı kararları mahkemeye veriyorsunuz kazanıyorsunuz. Aslında kazanılan bir şey yok, Türkiye kaybediyor. Senelerdir bunlarla uğraşıyorsunuz. Temel hedef santralin yapımı olmalıdır. Biz özeleştiri yapıyoruz. Biraz da sizler yapın. Yapılamayan ve geciken her yatırım sadece yatırımcının kaybı değil, Türkiye’nin kaybıdır. Her sene neredeyse 300 milyon dolar kaybediyoruz. Yazık değil mi? Projelerin bitirilmesinde ihmalkar davranıyorsunuz. Burada denge sağlamak önemlidir. Hep bana hep bana olmaz. Yekdem diyor ki senin yükümlülüğün var bunu yerine getirirsen fiyat garantisi veriyorum.”
Mustafa Yılmaz, YEKDEM değişikliğinin yükümlülüklerini yerine getiren yatırımcının desteklenmesini temel alan bir düzenleme olduğunu vurgularken, rüzgar yatırımcılarına Enerji Günlüğü Genel Yayın Yönetmeni Mehmet Kara’nın 2014 yılında bu konuyla ilgili yazdığı bir köşe yazısının başlığıyla mesaj verdi ve “Yekdem yan gelip yatma yeri değildir” ifadesini kullandı.
PROJELER ÇEVREYE DUYARLI OLMALI
TBMM Çevre Komisyonu Başkanı Cihan Pektaş da kalkınma sürdürülürken gelecek nesillere daha yaşanabilir çevre bırakmanın göz ardı edilmemesi gerektiğini belirtti. Türkiye’deki enerji yatırımlarının artık çevreye daha duyarlı şekilde yapıldığını, çevreci STK’ları dinleyerek ilerlemenin doğru olacağını ve konuşulduğunda çözülemeyecek bir problemin olmadığını ifade eden Pektaş, bu aşamada üzerlerine düşen görevler ne ise yerine getirmeye hazır olduklarını söyledi.
TÜREB’E EV ÖDEVİ: YENİ RÜZGAR STRATEJİSİ
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Müsteşarı Fatih Dönmez de, yaptığı konuşmada rüzgar enerjisinde her konunun alım garantisine bağlanmaması gerektiğini söyledi. Dönmez, elektrik fiyatlarına etkisi minimum, arz güvenliğine etkisi maksimum olan bir model üzerinde çalışılması gerektiğine dikkat çekti.
YEKDEM’le ilgili düzenlemeyi doğru bulduklarını ifade eden Dönmez, yatırımcılara geriye dönük bir uygulamanın olmayacağını, bu kararların sektöre yeni girenleri etkileyebileceğini söyledi.
Sektör sorunlarının doğru tespit edilip çözüm önerilerinin hızlıca ortaya konması için Türkiye Rüzgar Enerjisi Birliği’ne ev ödevi veren Dönmez şunları kaydetti:
“Önümüzdeki beş sene içinde rüzgar enerjisini nerede görüyorsunuz? Rüzgar stratejisi ne olmalı? Master planlar, kurulu güç artış tahmini, hangi bölgede ne kadar artış olacak, tüketiciye etkisi ve istihdam çarpanı öngörülerinizi bekliyoruz. 1 ekim 2016’ya kadar bize teslim edin hemen iyileştirme çalışmalarına başlayalım.”
GERİYE DÖNÜK İŞLERSE?
Toplantının interaktif şekilde devam eden ikinci bölümünde en çok tartışılan konu, mevzuat değişikliklerinin geriye doğru işlemesinden kaynaklanacak sıkıntılar oldu. Eğer değişiklikler geriye dönük uygulanırsa yatırımların tehlikeye gireceğini ve sektörün durma noktasına gelebileceğini ifade eden katılımcılar resmi gazetede yayınlanıncaya kadar piyasaların konu ile ilgili tedirginliğinin devam edeceğini söylediler.
MAÇ OYNANIRKEN KURAL DEĞİŞMEZ
Yurtdışındaki kreditörlerin “Türkiyede neler oluyor” diye sorduklarını belirten katılımcılar, Cumhurbaşkanımızın yaptığı bir konuşmada “maç oynanırken kural değiştirilmez” sözünü hatırlatarak bunun rüzgar sektörü içinde geçerli olmasını beklediklerini ifade ettiler. Yatırıma başlarken lisans alıp başladıklarını ve yekdem mevzuatını dikkate alarak finans başvurularını yaptıklarının altını çizen yatırımcılar, yönetmelikten önce pozisyon almış şirketlerin etkilenmemeleri hususunda daha net ifadeler beklediklerini dile getirdiler.