Ticarette sadece üretmek ya da ürettiğini satmak artık demode bir yöntem olmaya başladı. Büyük şirketler artık ürettikleri bir ürünün hem üretimi hem de kullanımı ve pazarlanması süreçlerini içiçe geçirmeye başladılar. 

Neredeyse dünya çapında bir şirket ya da ülke olmanın kriteri haline gelmeye başlayan bu yeni yaklaşımın en güzel örneğini Amerikan elektrikli otomobil üreticisi Tesla temsil ediyor. Ürettiği elektrikli araçların üretiminde kurduğu güneş enerji santrallerinde ürettiği elektriği kullanan Tesla, elektrikli araçlarında kullanılmak üzere batarya üretimini de kendi yapıyor. 

Bu eğilimin ülkeler bazında da daha ciddi ele alınmaya başlandığını gösteren Rusya'ya dikkat çekmek istiyorum.

Bilindiği üzere Rusya'nın en fazla doğalgaz sattığı ülkelerin başında Almanya ve Türkiye geliyor. Rusya kamu doğalgaz şirketi Gazprom 2015 yılında Almanya'ya 45,314 milyar metreküp, Türkiye'ye de 27,015 milyar metreküp doğalgaz gönderdi.

Bu rakamlar AB'nin ve ABD'nin ekonomik ambargosu ve yasal çerçeveleri ile sıkıştırılan Rusya için Türkiye ve Almanya'nın ne kadar önemli olduğunu daha iyi anlamızı sağlıyor.

Nitekim Rusya büyük enerji projelerini de bu çerçevede şekillendiriyor ve en büyük projelerinden ikisi olan Türk Akımı ve Kuzey Akım 2 doğalgaz boru hattı projelerini Almanya ve Türkiye ekseninde geliştiriyor.

Almanya ve proje ortağı büyük enerji şirketleri Shell, Wintershall, Engie, OMV ve E.ON dışında neredeyse tüm ilgililerin yoğun muhalefetine rağmen Rusya, Kuzey Akım 2 projesini gerçekleştirmekte kararlı görünüyor. Kuzey Akım 2 ile Rus gazı Ukrayna by-pass edilerek doğrudan Almanya'ya gönderilecek. Mevcut Kuzey Akım 1 boru hattına paralel bir boru hattı kurularak Almanya'ya iki kat fazla doğalgaz gönderilecek. 

Yılda fazladan 55 milyar metreküp Rus gazını taşımayı öngören Kuzey Akım 2 ile ilgili yasal başvuru süreci ise geçen hafta başlatıldı. Projeden sorumlu Nord Stream 2 şirketi, İsveç kıta sahanlığında 514 kilometre uzunluğunda kıyı ötesi boru hattının inşasına yönelik izin için İsveç Girişimcilik ve Yenilik Bakanlığı'na başvuruda bulundu. 

Ağustos ayında yeniden canlanan Türk Akımı projesinde ise Türk hükümeti ilk izinleri verdi. Gelişmelerin bundan sonra daha da hızlanması beklenen bir durum. 

Bu iki proje dışında Rusya yeni trendle uyumlu olarak, Türkiye ve Almanya'da doğalgaz piyasasında daha fazla rol almak istiyor. Türkiye ve Almanya'nın doğalgaz piyasasını araştırmak için 50,467 milyon Ruble bütçe ayıran Gazprom, bu araştırmanın sonuçlarına göre, Türk ve Alman piyasasında doğalgaz yatırımlarından hisse satın alma, yeni doğalgaz elektrik santralinin inşaatı veya mevcut santrallerin alımı benzeri çalışmalar için kolları sıvayacak. 

Doğalgaz fiyatlarının düşüş seyrini koruduğu ve doğalgaza alternatif enerji kaynaklarının da hızla artmaya devam ettiği bir ortamda Rusya'nın elindeki en büyük zenginlik kaynağını değerlendirmeyi çeşitlendirme yollarına gitmesi oldukça akılcı ve beklenilir bir durum. 

Türkiye'nin de, bölgenin önde gelen enerji alıcılarından biri olarak, gerek mevcut ve gerekse muhtemel yeni enerji tedarikçilerinin oyunlarına yön veren arka plan bilgilerini iyi okuması gerekiyor.