2006`dan bu yana Türkiye`de şirketlerin Ar-Ge harcamaları ile ilgili bir araştırma yayınlanıyor. Araştırma şirketlerin Ar-Ge harcamaları ile birlikte, bu harcamaların şirketlerin satış gelirlerindeki payına da ışık tutuyor.

O zamandan bu zamana ortaya konan verilere bakıldığında Türk şirketlerinin Ar-Ge konusunda pek aktif olmadığı görülüyor. Enerji sektörü şirketleri için de bu durum böyle.

Türkiye`nin en büyük sanayi kuruluşları olmasına rağmen bu şirketler Ar-Ge listelerinde satışları ile paralel bir konumda bulunmuyor.

Geçen sene yayınlanan Ar-Ge 250 listesine göre Tüpraş, 2012 yılında Ar-Ge`ye 32,5 milyon TL ayırdı. Bu rakam şirketin satış gelirlerinin yüzde 0,08`ine karşılık geliyor. Petkim`in ise 2012`de sadece 2,5 milyon TL`lik Ar-Ge harcaması yaptığı görülüyor.

Bu rakamları verirken sektördeki Ar-Ge harcamalarının arttığını da ekleyelim. 2010 yılında Tüpraş`ın halka açık mali tablolarında 9 milyon TL`lik Ar-Ge harcaması görülüyordu. 2012 yılında bunun 4 katına yakın harcama yapmasına rağmen yine de alınacak epey yol olduğu kesin. 

Ancak Türkiye`deki şirketleri global enerji şirketleri ile bu kapsamda kıyasladığımızda arada büyük uçurumların olduğu görülüyor.

İngiliz ekonomi gazetesi Financial Times`ta yer alan makalesinde Ed Crooks petrol devlerinin son dönemde Ar-Ge çalışmalarına hız verdiğini yazıyor. Çünkü sektörün geleceğini baskılayacak birçok unsur var. Şirketler bu unsurlara karşı kendi konumlarını güvence altına almak için Ar-Ge`ye daha çok yatırım yapıyor.

Crooks makalesinde buna ilişkin veriler de paylaşıyor. Enerji devi Schlumberger 2013 yılında Ar-Ge`ye 1,2 milyar dolar ayırdı. Ama asıl önemlisi Ar-Ge`ye harcadığı bu paranın şirketin gelirlerinin yüzde 2,6`sını oluşturması. Bir diğer şirket Halliburton ise 600 milyon dolarla gelirlerinin yüzde 2`sini Ar-Ge`ye ayırmış.

Türkiye`deki büyümeye hevesli, yeni tesis kurmaya yönelik iştahları yüksek enerji şirketlerinin Ar-Ge harcamaları konusunda da öne çıkmasını beklemek normal olan değil mi? Bakalım gelecek ne gösterecek?