Enerji Günlüğü - Elektrik üretiminin kaynaklar bazında dağılımında dengeler değişiyor. Doğalgaza dayalı elektrik üretimi yüzde 53 gerilerken, bu kaynağın toplam içindeki payı yüzde 18.68’e geriledi.
Enerji Piyasaları İşletme Anonim Şirketi’nin verilerine göre bu yılın ilk iki ayında lisanslı enerji santrallerinden toplam 47 milyar 998 milyon kilovatsaat (kWh) elektrik üretildi. Bu rakam, geçen yılın aynı dönemiyle hemen hemen aynı seviyeye işaret ediyor.
DOĞALGAZIN PAYI YÜZDE 20’NİN ALTINDA
Elektrik üretiminin kaynaklar bazında dağılımına bakıldığında geçen yılın aynı dönemine göre çok ciddi değişiklikler göze çarpıyor. Bunlar arasında en dikkat çekici olanı, doğalgazdan elektrik üretiminin şubat ayında yüzde 53 gerilemesi. Bu gerileme, doğalgazın toplam elektrik üretimi içindeki payının uzun yıllar sonra ilk kez yüzde 20’nin altına, yüzde 18.68 seviyesine çekti.
GES’LERDE YÜZDE 360 ÜRETİM ARTIŞI
Yılın ikinci ayında elektrik üretimini oransal olarak en çok arttıran santral grubu yüzde 360 ile güneş enerji santralleri (GES) oldu. Ancak toplam üretimdeki payları yüzde 0.04 gibi sembolik bir seviyede bulunduğu için GES’lerin doğalgazdan üretilemeyen elektriğin yerini alması mümkün değil.
GAZIN EKSİĞİNİ HES’LER TELAFİ ETTİ
Eldeki rakamlar, doğalgazdan elektrik üretimi yüzde 53 azalırken, toplam elektrik üretiminin yaklaşık aynı seviyelerde kalmasını sağlamada en büyük rolün hidroelektrik santrallerine (HES) düştüğünü ortaya koydu. Barajlı HES’lerin elektrik üretimi şubat ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 138 artarak 5 milyar kWh'ı aştı. İlk iki ayda ise 10.5 milyar kilovatsaate ulaştı. Bu rakamla barajlı HES’lerin toplam elektrik üretimindeki payı şubat ayında yüzde 22’ye yaklaştı. Akarsu HES’lerinin elektrik üretimi de yüde 46’lık artışla Şubatta 2 milyar 134 kWh'a, ilk iki ayda ise 4.3 milyar kWh’a, bu santrallerin toplam içindeki payı da şubat ayında yüzde 9’a yükseldi. Böylece tüm HES’lerin toplam elektrik üretimindeki payı şubat ayında yüzde 30 sınırınır üzerine çıktı.
İTHAL KÖMÜR HALA YÜKSELİŞTE
Bu arada, enerji ve ekonomi yönetiminin ithal kaynaklara dayalı elektrik üretimini azaltma çabaları, doğalgaz dışında sonuç vermemiş görünüyor. Çünkü Şubat'taki yaklaşık 5.3 milyar kWh ile toplam üretimde yüzde 21’lik paya sahip ithal kömürden elektrik üretimi azalmak bir yana yüzde 1 artmış durumda. Buna karşılık yerli linyite dayalı elektrik üretimi yüzde 3 gerilemeyle 3.4 milyar kWh seviyesine geriledi.
RÜZGAR ELEKTRİĞİNDE İSTİKRARLI ARTIŞ
Yenilenebilir kaynakların elektrik üretimindeki payı giderek artıyor. Yılın ilk iki ayında rüzgar enerji santrallerinin (RES) üretimi yüzde 12 artışla 4 milyar kWh’ın üzerine çıkarken, RES’lerin toplam içindeki payı şubat ayında yüzde 8.45 oldu.
JES’LERİN KATKISI GİDEREK YÜKSELİYOR
Türkiye’nin yenilenebilir enerji kaynaklarından jeotermalin elektrik üretimine katkısı artmaya devam ediyor. Yılın ilk iki ayında jeotermal elektrik santrallerinin (JES) üretimi 1 milyar 374 milyon kWh seviyesine çıktı. Bu artışta Şubat ayındaki yüzde 25'lik artışın etkisi oldu. Böylece yenilenebilir olmasına rağmen, diğer alternatif kaynaklar olan rüzgar ve güneşten farklı olarak kesintisiz elektrik üretebilen bu tesislerin toplam içindeki payı yüzde 2.86’ya ulaştı.
BES’LERİN YAVAŞ YAVAŞ ARTIYOR
Evsel ve tarımsal atıkların biyogazlaştırılmasının yanı sıra, atıkların yakılarak bertarafı yoluyla elektrik üretimi yapan biyokütle enerji santrallerinin (BES) elektrik üretiminde de dikkat çekici bir artış var. BES’lerin şubat ayındaki üretimi yüzde 30’luk artışla yarım milyar kWh seviyesini aştı. Şubat ayındaki verilere göre BES’lerin toplam elektrik üretimi içindeki payı yüzde 1 seviyesinin üzerinde çıkmış durumda.
Mehmet KARA - Enerji Günlüğü