Mehmet Kara - Özelleştirme İdaresi Başkanlığı (ÖİB), elektrik dağıtım özelleştirmeleriyle ilgili ihalelere devam ediyor. Son olarak üç büyük dağıtım bölgesindeki şirketlerin satışı için ihaleye çıkıldı.
Akdeniz EDAŞ, Boğaziçi EDAŞ ve Gediz EDAŞ ihalesine son teklif verme tarihleri sırasıyla 6 Kasım 2012, 13 Kasım 2012 ve 20 Kasım 2012...
Ancak ortada bir gariplik var.
Nasıl mı? Anlatalım...
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), geçtiğimiz haftalarda elektrik sektöründe dağıtım ve satış lisanslarını birbirinden ayırdı.
Mevcut dağıtım bölgelerindeki şirketlere, perakende satış lisanslarını ayrı bir tüzel kişilik, yani ayrı bir şirket eliyle kullanma şartı getirdi. Gerekçe ise sektörde rekabeti sağlamak ya da artırmak... Çünkü, dağıtım altyapısına sahip olan şirketin aynı zamanda satış lisansı sahibi olmasının, sektöre yeni giren ya da girecek oyuncuların karşısına bir haksız rekabet unsuru olarak çıkacağı düşünülüyor.
Oysa, daha önce özelleştirilen dağıtım bölgelerinde olduğu gibi, yeni ihaleye çıkarılan şirketlerin de dağıtım ve perakende satış lisansları var. Ve ihaleleri kazanan firmalar, her iki lisansa birden sahip olacak.
Madem rekabet için bu iki lisansın ayrı ayrı tüzel kişilikler altında kullanılması şartı getirildi, neden yeni açılan ihaleye çıkarılan bu şirketlerin dağıtım ve satış lisansları neden ayrı ayrı satılmıyor?
Diyelim ki Özelleştirme İdaresi, ihalede iki lisansı da bir arada satarak daha yüksek satış geliri elde etmek istiyor... Peki Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu neden bu ihalelere, lisansların ayrı ayrı satışa çıkarılması için müdahale etmiyor? Yoksa bu konular düzenleyici konumdaki EPDK'dan çok Rekabet Kurulu'nu mu ilgilendiriyor? Düzenleyici kurumun da ileride rekabetle ilgili sorun oluşturabilecek ya da en azından şikayetlere konu olabilecek bir durum yaratmamak adına, konuya müdahil olması gerekmez mi?
Evet, tamam, mevcut kanun hükümleri, özelleştirmelerin 2012 sonuna kadar bitirileceği öngörüsüyle hazırlanmış olabilir. Ama nedeni ne olursa olsun, bu konudaki takvim, istenilen hızda hayata geçirilemedi... Ve iki lisansın ayrı tüzel kişilikler altında kullanılması hükmü yürürlüğe girmek üzere olduğu halde üç büyük dağıtım bölgesindeki özelleştirmelere aynen devam ediliyor.
Yanlış anlaşılmasın, ortada yasaya ya da hukuka aykırı bir durum yok. Ama her şeyin kanuna ve diğer mevzuata uygun olması, yapılanın her zaman doğru olduğu anlamına da gelmeyebilir.
Tanesi 10 bin dolara satılan ihale şartnamelerini görmüş değiliz. Ama daha öncekilerden farklı olarak bu ihalelerde şartnameler bu açıdan değiştirilmiş olsaydı mutlaka bilgi verilirdi diye düşünüyoruz... Bu yüzden de sürecin, aynen yıllar önce belirlenen çerçevede sürdüğünü kabul etmek durumundayız.
Sektöre yeni giren ve çoğunluğu toptan satış lisansı sahibi oyuncuların bu konudaki değişikliğin dikkate alınmasını istemeye sonuna kadar hakları var. Ama o şirketlerden de bugüne kadar bir açıklama gelmiş değil. Oysa yarın öbür gün, özelleştirmeler tamamlandığında, büyük lokma sayılan yeni satılacak dağıtım bölgelerinde çifte lisanslı devlerle rekabet etmesi gerekecek olanlar da onlar...