Enerji Günlüğü - Türkiye’de güvenli, verimli ve sürdürülebilir elektrik depolama teknolojileri geliştirip çözümler sunmak üzere kurulan Supracap Enerji, süperkapasitör teknolojisini Türkiye’ye getirdi.
Süperkapasitör teknolojisinde dünyanın önemli oyuncularından Enercap Energy ile iş ortaklığı yapan Türk şirketi Supracap Enerji, bu iş birliğinin ilk adımı olarak, 23 Eylül 2024’te Menderes Tekstil’in Aliağa’daki rüzgar enerji santraline 2 MWh'lık süperkapasitör enerji depolama sistemi kurdu.
Şirket, iki aydır test ettiği teknolojinin saha koşullarındaki performansını ve Türkiye enerji altyapısına getireceği faydaları paylaşmak amacıyla bir toplantı düzenledi. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Yardımcısı Abdullah Tancan başta olmak üzere enerji bürokrasisi, yerel yönetim, iş dünyası ve sektör temsilcilerinin katılımıyla Aliağa’da gerçekleşen toplantıda süperkapasitör teknolojisinin özellikleri ile pilot sistemin performansının yanı sıra Supracap’in yatırım hedefleri paylaşıldı.
90 MİLYON DOLARLIK FABRİKA YATIRIMI
Supracap Enerji Kurucu Ortağı Bihter Koçum, toplantıda yaptığı konuşmada, enerji depolama alanında Türkiye’de daha önce bulunmayan süperkapasitör teknolojisini Türkiye’de geliştirip üretme hedefiyle yola çıktıklarını belirtti. Alternatif depolama teknolojilerinin geliştirilip yurt içinde üretilmesinin enerji ve sanayi sektörleri açısından stratejik bir atılım fırsatı sunduğunu kaydeden Bihter Koçum şöyle devam etti:
“Ülkemiz bu alanda güçlü bir potansiyele sahip. Biz de Supracap Enerji olarak bu güçlü potansiyele önemli bir katkıda bulunmak istiyoruz. Bu yılın sonunda ülkemizin ilk süperkapasitör batarya tesisinin inşasına başlıyoruz. 2025 yılının son çeyreğinde hücre üretimi dahil 1.500 MWh kapasite hedefiyle seri üretime başlayacağız. Sektördeki fırsatlarla birlikte 2028 yılına kadar 5.000 MWh üretim kapasitesine ulaşma hedefimiz var.”
FABRİKANIN YANI SIRA ARGE MERKEZİ DE KURULACAK
Süperkapasitör üretimi için 2028 yılına kadar toplamda 90 milyon dolar yatırım yapmayı planladıklarını anlatan Koçum “İlk olarak şebeke ölçekli enerji depolama bataryaları ile üretime başlayarak, yenilenebilir enerji kaynaklarından üretilen enerjinin depolanmasına odaklanacağız. Sadece bir üretim tesisi kurmakla yetinmeyeceğiz, aynı zamanda Ar-Ge merkezi de kurarak, mevcut teknolojilerin geliştirilmesine ve yeni ürünlerin araştırılmasına ağırlık vereceğiz” dedi.
2027’DE SÜPERKAPASİTÖR İHRACATI HEDEFLİYOR
SupraCap Enerji Kurucu Ortağı Bihter Koçum, 2027 yılında ‘Made in Türkiye’ etiketli süperkapasitör bataryaları ihraç etmeyi hedeflediklerini de açıkladı ve “lkemizin ‘küresel enerji merkezi’ hedefinde, sıfır karbon, küresel ısınma ve çevresel risklerin azaltılmasına yönelik dönüşüm yolculuğunda biz de varız” ifadelerini kullandı.
SINIRLARI BULUNMAYAN BİR BATARYA SİSTEMİ
Supracap Enerji Kurucu Ortağı Hikmet İp de üretecekleri bataryaları ‘limit-less battery / sınırları olmayan batarya’ olarak tanımlarken “Çünkü süperkapasitör bataryalarda ömür sınırı, sıcaklık sınırı ve hız sınırı ortadan kalkıyor. Süperkapasitör bataryalar kimyasal reaksiyon içermedikleri için teorik olarak sınırsız ömre sahipler ancak her malzemenin bir ömrü olduğunu ve güç elektroniği gibi bileşenleri de göz önünde bulundurarak, biz bataryaların döngü ömrünü 50.000 cycle olarak tanımlıyoruz” dedi.
YANMAZ, PATLAMAZ, HIZ SINIRI YOK
Ürettikleri bataryaların neredeyse hız sınırı da bulunmadığını ifade eden Hikmet İp, “Süperkapasitör bataryaları elektriği hızlıca depolayabiliyor ve şebekeye verebiliyor. Bunu yaparken kapasite kaybı yaşamıyor ve ısınma-soğutma oluşmadığından enerji kaybı da oluşmuyor. Aynı zamanda kimyasal reaksiyonlara bağlı olarak çalışmadıkları için aşırı ısınma, yanma veya patlama riskleri de yok. Çok yüksek ve düşük sıcaklıklarda sorunsuz çalışabiliyorlar” diye konuştu.
ALİAĞA’DAKİ TEST BAŞARIYLA SONUÇLANDI
Yeni bataryaların Menderes Tekstil’in Aliağa’daki rüzgâr enerjisi santralindeki testlerinin sonuçlarına dair bilgi de aktaran Hikmet İp şöyle dedi:
“Aliağa RES’te kurduğumuz süperkapasitör batarya sistemimiz kusursuz çalıştı. 1C hızında şarj ve deşarj etme kabiliyetini ortaya koyan teknolojimizde, bataryaya depolanan tüm enerjiyi neredeyse birebir geri aldık. Batarya çevrim verimliliği (RTE) yüzde 99.1 - 99.4 olarak gerçekleşti. Tam şarj ve deşarj sırasında modül sıcaklıkları 28 - 34 derece aralığında sorunsuz bir şekilde çalışan bataryalarımızda sıfır yıpranma gerçekleşti.”
ENERCAP TEMSİLCİSİ: GURUR DUYUYORUZ
Enercap Energy Pazarlama Direktörü Bilal Sheikh de Abu Dabi ve Dubai’de kurdukları 16 gigavatsaat (GWh) kapasiteli fabrikaların yanı sıra geçtiğimiz hafta Mısır’da benzer bir kurulum için ilk anlaşmaları imzaladıklarını söyledi. 2030 yılında küresel pazar hacimlerini 100 GWh’e ulaştırma hedefiyle yatırımlarını sürdürdüklerini belirten Bilal Sheikh, “Türkiye ile iş birliği yapmaktan gurur duyuyoruz. Supracap ile inovasyon odaklı ortaklığımızı daha da ileriye taşıyarak, batarya ekosisteminin geleceğini birlikte şekillendirmeye kararlıyız. Bu adımın, enerji depolama çözümlerine küresel ölçekte yeni bir standart getireceğine inanıyoruz” dedi.
SUPRACAP KURUCU ORTAKLARI İLE ÖZEL RÖPORTAJI İZLEMEK İÇİN LÜTFEN TIKLAYINIZ...
SÜPERKAPASİTÖR BATARYALARI HAKKINDA
Supracap Enerji yetkilileri, üretimine başlayacakları süperkapasitör bataryalar hakkında ayrıntılı bilgiler aktardı. Verilen bilgilere göre süperkapasitör bataryaların öne çıkan özellikleri şöyle:
Güvenli: Süperkapasitörler kimyasal reaksiyonlara bağlı olarak çalışmadıkları için aşırı ısınma, yanma veya patlama riski taşımıyorlar. Yüksek sıcaklıkta bile kararlı bir performans gösteriyorlar. Termal kaçak riski yani zincirleme yanma riski taşımıyorlar.
Uzun ömürlü: Bataryaların ömrü dolma-boşalma (cycle) sayısı cinsinden söyleniyor. Süperkapasitör bataryalar teorik olarak sınırsız ömre sahip. Ancak her malzemenin bir ömrü var ve güç elektroniği gibi bileşenler de göz önüne alınarak, bataryaların döngü ömrü 50.000 cycle olarak tanımlanıyor.
Kapasite kaybı yaşamıyor: Enerji bataryada elektrostatik olarak saklandığından şarj ya da deşarj edildiğinde bataryanın ömrü azalmıyor. Yıllar sonra da ilk günkü kapasiteyi tam olarak sağlıyor.
Hızlı: Süperkapasitör bataryaların hızları çok yüksek. Elektriği hızlıca depolayabiliyor ve şebekeye verebiliyorlar. Batarya özelliklerinde ‘C Rate’ olarak bahsedilen hız, geleneksel bataryalarda standart olarak 0.5C olabiliyor. Bu, depolanan enerjinin 2 saatte deşarj edilebilmesi anlamına geliyor. Süperkapasitör bataryalar standart olarak 1C hızında geliyor, özel uygulamalar için gerekirse 20C hızına çıkabiliyor, yani 3 dakikada tamamen deşarj sağlayabiliyor.
Kapasitenin Tümü Kullanılabiliyor: Bataryanın hız ve sıcaklık problemi olmadığından %0 - %100 arasında tam kapasite kullanılması mümkün oluyor yani batarya %100 şarj derinliğinde (DoD) kullanılabiliyor.
Verimli: Bataryanın içinde kimyasal bir reaksiyon yaşanmadığından ısınma ve buna bağlı soğutma ihtiyacı ortaya çıkmıyor. Bataryaya depolanan tüm enerji neredeyse birebir geri alınabiliyor. Batarya çevrim verimliliği (RTE) %99’un üzerinde gerçekleşiyor.
Her ortama uyumlu: Esnek ortam koşullarında, çok yüksek ve düşük sıcaklıklarda ısıtma-soğutma ihtiyacı gerekmeden (-20 - +75 °C) sorunsuz çalışabiliyor.
Yüzde 90 biyo-çözünür: Düşük bakım maliyetleri sunan bu bataryalar, kimyasal atık ve toksik madde içermiyor. Ayrıca %90 oranında biyo-çözünür bir ürün olduğu için de tüm bu özellikleriyle çevresel etkilerini minimize ediyor.
Mehmet KARA - Enerji Günlüğü / ALİAĞA - İZMİR