Enerji Günlüğü - EKZ Proje Danışmanlık Yönetim Kurulu Başkanı Serdar Ekiz, yatırımcıların orta ve büyük ölçekli yeni güneş enerji santrali lisans ihaleleri açılmasını beklediğini vurguladı.
Denizli’de güneşten elektrik üretimiyle ilgili faaliyetler gösteren EKZ Proje Danışmanlık Yönetim Kurulu Başkanı Serdar Ekiz, Türkiye’nin güneş enerjisi potansiyelinin 5 bin MW’a yaklaştığını söyledi. Özellikle yaz aylarında ve öğlen saatlerinde GES’lerin şebekeye çok ciddi anlamda destek verir hale geldiğini anlatan Ekiz “Bu durum TEİAŞ verilerinden de net şekilde anlaşılıyor. Ayrıca GES’ler işletme ve bakım anlamında da ciddi istihdam sağlıyor. Bu da gözle görünür seviyede” dedi.
Kendisi bir nükleer mühendisi olan, ancak güneş enerjisi alanında faaliyet göstermeyi tercih eden Serdar Ekiz şunları söyledi:
“5 bin MW’lik kurulu güce ulaşsa da güneş yatırımlarımız henüz çok yetersiz. Çünkü enerjide dışa bağımlılık söz konusu. Özellikle doğalgaz ve ithal kömüre dayalı elektrik üretimi, toplam içinde hala çok yüksek paya sahip. Kur artışlarını da dikkate alırsak, böylesi bir enerji bileşiminin, tüm ülke ekonomisine ağır fatura çıkardığını görmek ve kabul etmek zorundayız.”
YÖNÜMÜZÜ GÜNEŞE DÖNELİM
Türkiye’nin dışa bağımlılıktan kurtulmasının yolunun yenilenebilir kaynaklar, özellikle güneş ve rüzgar enerjisi konusunda yeni yatırımların hızlandırılmasına bağlı olduğunu vurgulayan Serdar Ekiz şöyle devam etti: “Bunu yapmazsak uzun vadede enerjide dışa bağımlığımız azalmaz, cari açığımız da kapanmaz. Bu yüzden güneş konusunda yapılabilecek hızlı sonuç alınabilecek işlere odaklanmalı ve derhal adım atmalıyız. Küçük kullanıcıların daha fazla işin içine girmesi bunların başında geliyor. Endüstriyel çatılarda güneşten elektrik üretiminin yaygınlaşması lazım. Bu tür yatırımlar sayesinde hem elektriği tükettiğimiz yerde üretmiş, yani Doğu’dan batıya elektrik taşımak zorunda kalmamış olacağız hem de işe yaramayan alanları ekonominin, dolayısıyla ülkenin hizmetine sunmuş olacağız.”
MALİYETLER YÜKSELSE DE...
Serdar Ekiz, güneşe dayalı elektrik üretim yatırımlarının neden istenilen hıza ulaşamadığı sorusuna şu cevabı verdi:
“Birincisi, ekipmanlar dolar bazlı olduğu için kur artışları yüzünden maliyetler arttı. İkincisi, kurulacak çatı ve cephe uygulamlarındaki mahsuplaşma modeli, bu tip yatırımları cazip olmaktan uzak tutuyor. Ama tüm bunlara rağmen Türkiye’nin güneşe dayalı elektrik üretim yatırımlarını hızlandırmaktan başka seçeceği yok.”
MİKRO GES’LERE YILLIK MAHSUPLAŞMA ÖNERİSİ
Güneşe dayalı elektrik üretiminde çatı ve cephe uygulamalarının yaygınlaştırılması için son günlerde saatlik yerine aylık mahsuplaşma modeline geçileceği beklentisinin öne çıktığına işaret eden Serdar Ekiz şöyle konuştu:
“Çatı ve cephe uygulamalarında saatlik yerine aylık mahsuplaşmanın getirileceğini tüm sektör duydu. Bunun kesinleşmesini bekliyoruz. Bu sevindirici bir gelişme. Yine de, özellikle 10 kW altı GES uygulamaları için yıllık bazda mahsuplaşma imkanı sağlanmasıyla daha hızlı şekilde yaygınlaşacağını söylemem lazım.”
YENİ GES LİSANS İHALELERİ AÇILSIN
Serdar Ekiz, lisanslı GES’ler konusunda da yeni adımlar atılması gerektiğini vurgularken, “Yatırımcılar güneşte yeni lisanslandırma ihalelerinin açılmasını dört gözle bekliyor. Artık büyük ölçekli güneşe dayalı elektrik üretim santrali projelerinde teşviğe ihtiyaç kalmadı. Çünkü 100 MW ve üzeri kurulumlarda, diğer kaynaklara göre güneşten daha düşük maliyetli üretim mümkün. Yani fizibıl GES projeleri geliştirmek eskisinden çok daha kolay” diye konuştu.
ENERJİ KOOPERATİFLERİ TASFİYE SÜRECİNDE
Serdar Ekiz, Avrupa’da çok sayıda örneği bulunan enerji kooperatiflerinin Türkiye’de de kurulmaya başladığını, ancak sayıları 25’i bulan kooperatiflerin bugüne kadar aktif olarak faaliyete geçmiş bir projeleri bulunmadığını vurguladı. Bu yüzden kurulan kooperatiflerden birçoğunun faaliyete geçmeden tasfiye sürecine girdiklerini kaydeden Ekiz, “Çünkü mevzuatı aşamıyorlar. Mevzuatta ciddi sıkıntılar var. Bu da çatı ve cephe uygulamalarının bir benzeri sorundan kaynaklanıyor” dedi.
BUZHANELER GÜNEŞLE ÇALIŞSIN
Serdar Ekiz, EKZ Proje Danışmanlık olarak, AB destekli kırsal kalkınma projeleri geliştirip hayata geçirdiklerini söyledi. Tarımsal işletmelere, soğuk hava depolarına çatı projeleri yaptıklarını anlatan Ekiz şöyle dedi:
“Denizli’de iki projeyi hayata geçirdik. Bunlardan biri Soft İplik şirketinin kırsal alandaki fabrikasının çatısına kurduğumuz 630 kW’lık GES. Diğeri de Kale İlçesi’ndeki Halil Dönmez’e ait süt toplama merkezinin çatısında kurup devreye aldığımız 53 kW’lık sistem. Bu sistemler, şirketlerin kendi ihtiyaçlarını karşılıyor, fazla üretim olursa da şebekeye verebiliyor. Bu tip projeler, özellikle tarım işletmelerinde enerji girdisini azaltarak, rekabet gücü kazandırıyor. Yani çiftçiler maliyet düşürüp rekabetçi fiyatlarla piyasaya ürün verebiliyor. Soğuk hava deposu işletmeleri de en büyük gider kalemleri olan enerji maliyetlerini aşağı çekerek daha karlı faaliyet gösterebiliyor.”
Mehmet KARA – Enerji Günlüğü