Enerji Günlüğü - Üretim tesisine veya lisansına elektrik depolama tesisi ilave etmek isteyenler için ilave sermaye yeterliliği ve teminat yükümlülüğü getirildi.

Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından yayımlanarak yürürlüğe girdi. 

Depolamalı elektrik üretim tesislerine ilişkin birçok düzenleme getiren değişiklik uyarınca tedarikçi veya toplayıcı lisansına başvuracak olanlar eğer lisanslarına müstakil elektrik depolama tesisi de eklemek isterlerse EPDK’ya başvuru yapacaklar. 

Bu çerçevedeki başvurular için önceki düzenlemenin aksine sermaye yeterliliği ve teminat yükümlülüğü tanımlandı. Mevzuatta daha önce sermaye yeterliliği ve teminat yükümlülüğü istenmiyordu. 

YATIRIM TUTARININ YÜZDE YİRMİSİ

Buna göre EPDK’nın belirlediği asgari sermaye tutarlarına, müstakil elektrik depolama tesisi için EPDK’nın öngördüğü toplam yatırım tutarının %20’si eklenecek. Bununla beraber belirlenen tutarda sermaye yeterliliğinin sağlandığına ilişkin bilgi veya belgeler ile müstakil elektrik depolama tesisi kapasitesi bazında EPDK kararı ve belirlenen oranlara karşılık gelen tutarda bir de teminat sunulacak. 

Depolama tesisi kurmak isteyen tedarikçi ve toplayıcılar da lisans tadilatı için EPDK’ya başvuracaklar. Bu durumdaki şirketlerin sermaye yeterliliği ve teminat yükümlülüğü, depolama tesisi için de ayrıca gerekli olacak. Buna göre bu durumdaki şirketlerin asgari sermayesinin, EPDK tarafından tedarik veya toplayıcı lisansları için belirlenen asgari sermaye tutarına, müstakil elektrik depolama tesisi için EPDK’nın öngördüğü toplam yatırım tutarının %20’sinin eklenmesiyle birlikte belirlenen tutara uyumlu hale getirildiğine ilişkin bilgi veya belgelerin sunulması zorunlu olacak. 

Bu şirketler müstakil elektrik depolama tesisi kapasitesi bazında EPDK kararı ile belirlenen oranlara karşılık gelen tutardaki teminatı da sunacaklar. 

EPDK başvuruyu uygun bulursa, Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği kapsamında gerekli olan kararın alınması için, EPDK’nın uygunluk kararının tebliğ tarihinden itibaren 45 gün içinde ilgili kurumlara başvurulması ve EPDK kararında belirlenen süre içinde söz konusu kararın EPDK’ya sunulması kaydıyla lisans tadili yapılacak. 

Tedarik lisansı veya toplayıcı lisansına eklenecek her bir müstakil elektrik depolama tesisi için, ayrı lisans tadili başvurusunda bulunulacak.

Üretim tesislerinin süre uzatımına ilişkin lisans tadil talepleri için uygulanan hükümler, müstakil elektrik depolama tesisleri için de uygulanacak. 

TERMİNE UYMAYAN KURULUMLARDA TEMİNAT YANACAK

Tedarik veya toplayıcı lisansına dercedilen müstakil elektrik depolama tesisleri zamanında tamamlanmazsa, bu şirketlerin EPDK’ya sunduğu teminatlar, EPDK lehine irat kaydedilecek. Ancak mücbir sebep halleri ile lisans sahibinden kaynaklanmayan haklı sebepler bu hüküm kapsamının dışında kabul edilecek. 

DEPOLAMA TESİSİNDE DURUŞ OLURSA 

Depolamalı elektrik üretim tesisi bünyesindeki elektrik depolama ünitelerinin işletmede olmadığı uzlaştırma dönemlerinde, depolamalı elektrik üretim tesislerinin sisteme veriş miktarları, uzlaştırma hesaplamalarında dikkate alınmayacak. 

Ancak bu kapsamdaki tesislerin Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliğinde tarif edilen koşulları sağlaması zorunlu olacak. Yani söz konusu depolama ünitelerinin çalışabilir halde tutulması şart olacak. Ayrıca kabul tarihinden itibaren ilk beş yıl boyunca %85, sonraki yıllarda %80 oranında lisansına derç edilen elektriksel kurulu güç kapasitesinde emre amade olması gerekecek.

İLETİM SİSTEMİNDEN BAĞLI DEPOLARIN VERİ TAKİBİNDEN TEİAŞ SORUMLU
 
Türkiye Elektrik İletim AŞ (TEİAŞ), iletim sisteminden bağlı depolamalı elektrik üretim tesislerine ait elektrik depolama ünite veya ünitelerini, SCADA üzerinden izlemek, kontrol etmek ve uzlaştırma hesaplamaları ile ilgili verileri piyasa işletmecisine bildirmekle de yükümlü olacak. 

DAĞITIM SİSTEMİNDEN BAĞLI DEPOLARIN VERİLERİNDEN DAĞITICILAR SORUMLU

Benzer şekilde dağıtım lisansı sahipleri de dağıtım sisteminden bağlı depolamalı elektrik üretim tesislerine ait elektrik depolama ünite veya ünitelerinin SCADA üzerinden izlenmesi ve söz konusu verilerin SCADA üzerinden sistem işletmecisine, uzlaştırma hesaplamaları ile ilgili verilerin de piyasa işletmecisine bildirilmesinden sorumlu olacaklar. 

Ancak bu yükümlülük Yönetmeliğe eklenen bir geçici maddeyle kısmen yürürlük kazandı. Buna göre söz konusu veriler, 01 Ocak 2027 tarihine kadar yalnızca piyasa işletmecisine bildirilecek; bu tarihe kadar sistem işletmecisine bildirimde bulunulması gerekmeyecek. 

SERMAYE VE TEMİNAT YÜKÜMLÜLÜĞÜ İÇİN 3 AY SÜRE

Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliğine 2 adet de geçici madde eklendi. Buna göre tedarik lisansı kapsamındaki müstakil elektrik depolama tesisi başvurusu sahiplerinin sermaye yeterliliği ve teminat yükümlülüklerini 21 Ocak 2025 tarihinden itibaren 3 ay içinde yerine getirmeleri zorunlu olacak. 

Belirlenen süre içinde bu yükümlülükler yerine getirilmemezse, lisanslara dercedilen müstakil elektrik depolama tesisi veya tesisleri lisanstan terkin edilecek; ilgili başvurular veya uygun bulma kararı alınmış olan başvurular ise yapılmamış sayılacak.