Bu yıl, elektrik dağıtım özelleştirmeleri tamamlandı. Bazı elektrik üretim özelleştirme ihaleleri yapıldı ve kimi santraller ve kömür sahaları yeni sahipleri tarafından devralındı. Bunlar arasında göreceli olarak çok iyi fiyat bulan ve yerel linyit yakan 4x150 MWe Seyitömerve 3x150 MWe Kangal santralleri bulunuyor.

Elektrik üretim özelleştirmelerine önümüzdeki dönemde de devam edilecek. İlk etapta, 3x201 MWe Kemerköy, 2x210 MWe Yeniköy, 2x150 MWe Çatalağzı-B ve 3x210 MWe Yatağan termik santralleri elden çıkarılacak.

Özelleştirme İdaresi Başkanlığı, Kemerköy ve Yeniköy Termik Santralleri ile Kemerköy Liman Sahası; Çatalağzı-B Termik Santrali ve Yatağan Termik Santrali özelleştirmeleri hakkında ihale ilanını geçtiğimiz hafta sonu itibariyle yayınladı.

Yapılan duyuruya göre, son teklif verme tarihleri, Kemerköy ve Yeniköy santralleri için 24 Ocak 2014, Çatalağzı-B için 5 Şubat 2014, Yatağan Santrali için 10 Şubat 2014 olarak belirlendi.

Peki bu tesislerden ne kadarlık özelleştirme geliri elde edilecek? Ne bekleniyor?

Hiç kuşkusuz, bu satışların her biri açık artırmayla yapılacak ve fiyatların ne olacağına dair kesin bir şey söylemek çok zor.

Tabii ihaleye katılacak şirket ya da konsorsiyumlar bu konuda kendi hesabını kitabını yaparak sürece dahil olacak ve aslında yukarıdaki soruyu onlar sorup kendi kendilerine cevaplayacak. Sadece kendi hesaplarını yapmakla kalmayacaklar, rakiplerinin hesaplarını da tahmin etmek zorundalar.

Son durum, bizim bu konuda neler olabileceğine dair bir fikir jimnastiği yapmamıza engel değil. Kim bilir, yazacaklarımızdan yola çıkarak muhtemel istekliler arasına katılabilecek girişimciler çıkabilir. En azından harekete geçip, işi uzmanlarına sorarak, iyi bir araştırma inceleme sonucunda kararlarını verebilirler...

Sorumuza tekrar dönelim. Çatalağzı-B, Kemerköy-Yeniköy ve Yatağan santralleri kaç paraya gidecek? Bu soruya cevap vermeden önce ihale duyurusundaki bazı ayrıntıları not edelim isterseniz.

Yapılan duyuruya göre Kemerköy ve Yeniköy termik santralleriyle Kemerköy Liman Sahası bir bütün halinde ihale edilecek. Bu ihalenin kapsamında, santrallerin kullandığı Yeniköy Linyit İşletmeleri tarafından işletilen kömür sahaları da var.

Çatalağzı-BTermik Santrali ile bu santral tarafından kullanılan taşınmazlar da varlık satışı yöntemiyle bir bütün halinde en iyi teklifi sunan istekli yatırımcıya devredilecek.

Yatağan Termik Santrali ile Güney Ege Linyitleri İşletmesi tarafından kullanılan taşınırlar ve taşınmazlar da bir bütün halinde özelleştirilecek.

Taşınırlar varlık satışı, taşınmazlar kullanım izninin devri ve varlık satışı, ilgili maden sahaları ise işletme hakkının verilmesi yöntemiyle ihaleyi kazanan yatırımcıya devredilecek.Tüm bunlar da bir bütün halinde en iyi teklifi sunan girişimci ya da girişimci grubu tarafından devralınacak.

Bu notları da düştükten sonra, fiyat tahmini hesaplaması için elimizde başka neler var, ona bakalım. Elimizdeki en önemli verilerden biri, ihalelerde isteklilerden istenen geçici teminat tutarları.

Kemerköy ve Yeniköy Termik Santralleri ile Kemerköy Liman Sahası için geçici teminat tutarı 60 milyon ABD doları olarak belirlenmiş. İhale şartnamesi ve tanıtım dökümanı 20 bin TL karşılığında edinilebilecek.

Çatalağzı-B Termik Santrali için geçici teminat tutarı 10 milyon ABD doları ve ihale şartnamesi ve tanıtım dökümanı değeri 20 bin TL.

Yatağan Termik Santrali için geçici teminat tutarı 30 milyon ABD doları ve ihale şartnamesi ve tanıtım dökümanı değeri 20 bin TL.

İyi de bu geçici teminat tutarları bize ihale sonucu oluşacak fiyatla ilgili herhangi bir şey söylüyor mu? Evet, söylüyor.

Bu geçici teminat tutarları, Özelleştirme İdaresi`nin ihaleden beklediği en yüksek tutarın yüzde 3`ü düzeyinde. Bu durumda, devletin bu işletmeleri ve varlıkları satınca elde etmeyi planladığı para miktarının tavanı belli.

Yani 60 milyon dolar geçici teminat istenen “Kemerköy+ Yeniköy” satış+ kömür sahaları işletme hakkı devri için en fazla 2 milyar ABD dolar.

30 milyon dolar teminat istenen 3x210 MWe Yatağan için, tahmini beklenen satış fiyatı, en fazla herhalde1 milyar dolar.

10 milyon dolar geçici teminat istenen 2x150 MWe Çatalağzı-B termik santrali için tahmini beklenen satış fiyatı, en fazla 330 milyon dolar.

Ayrıca sadece santral satılmıyor, sadece kömür sahaları işletme hakkı fiyatlanmıyor.

Kemerköy`de mevcut eski 3x210 MWe termik santral sökülüp yerine 2x600 MWe ithal kömür hatta hatta 1000 MWe deniz suyu soğutmalı yeni nükleer santral yapılabilir. (Tabii deprem riskine dikkat!)

ÇED izni ve lisans var, yenilenecek. Denizden soğutma sistemi var, büyütülebilir. Mevcut şalt tesisi var, yüksek gerilim iletim hattı var. Bu yüzden fiyatının göreceli olarak daha yüksek olması beklenebilir. Aynı durum Hamitabat için yaşandı. Kazanan yatırımcı, şimdi tüm sistemi yeniliyor.

Çatalağzı-B deniz kıyısında, yanında ithal kömür termik santrali için uygun bir saha var. Bu da devralacak yatırımcı için iyi bir fırsat. Deniz suyu soğutma sistemi, kömür limanı ve deniz çıkışı için çok iyi konumda.

Her neyse, istekli firmalar, bizim aklımıza bugün gelmeyen daha ne tür avantajlar ve riskler belirler kim bilir…

Yani, fiyatlar beklentilerin üzerine de çıkabilir, aşağısında da kalabilir.

Ne diyelim, ihalelerin sonucunu hep birlikte göreceğiz. Yatırımcılara ve Özelleştirme İdaresi yetkililerine kolay gelsin.