Enerji Günlüğü - Bulgarlar, ülkede komünizm döneminden sonra düzenlenen ilk referandumda yeni bir nükleer santralin kurulmasına yüzde 61 oy oranı ile ‘evet’ dedi. Ancak katılım düzeyinin düşük kalması sebebiyle oylamanın bir bağlayıcılığı bulunmuyor ve kararı Parlamento verecek. İlk sonuçlar, referandumdan Tuna Nehri kıyısında kurulması planlanan 2 bin megawattlık Belene santraline yüzde 60 oranında ‘evet’ oyu çıktığını gösteriyor. Oylamaya katılım düzeyi yüzde 21,8 olarak gerçekleşti. Referandum sonucunun bağlayıcı olması için ise yüzde 60′ın üzerinde katılım oranı gerekiyor. Referandum, geçtiğimiz yıl Belene’nin kurulması için oylama düzenlenmesine yönelik 800 bin imza toplayan, muhalefetteki Sosyalist Parti’nin girişimiyle düzenlendi.
Anayasaya göre 500 bin imza toplanması halinde bir referandum düzenlenebiliyor. Belene oylaması, ülkede komünist dönemin ardından düzenlenen ilk referandum oldu. Sosyalistler, Belene inşaatının geçtiğimiz Mart ayında askıya alınmasının ardından harekete geçti. Başbakan Boyko Borisov, Belene’nin 10 milyar Euro’nun üzerinde bir maliyete sahip olacağını ve ülkenin zayıf ekonomisinin bunu kaldıramayacağını söylüyor. Ancak Borisov’un enerjide Rusya’ya bağımlılığı azaltmaya çalıştığı yorumları da yapılıyor. Santrali Rusya’nın inşa etmesi ve reaktörlerin yakıtını da sağlaması bekleniyordu. Anketlere göre Bulgaristan’da nükleer enerjinin en büyük destekçisi Sosyalist seçmenler.
Ülkenin Kozluduy’daki ilk nükleer santrali 1974′ten bu yana faaliyette. İktidardaki GERB partisi ise referandumun önüne geçemedi. Oylama, Temmuz ayında gerçekleşecek parlamento seçimleri öncesinde Borisov’un politikalarına verilen halk desteği açısından bir test olarak görülüyordu. Aynı zamanda Avrupa Sosyalist Partisi’nin de başkanı olan Sosyalist lider Sergey Stanişev, referandumun ‘başarılı’ geçtiğini ve ‘siyasetteki statükoyu değiştirmek için büyük bir ivme olduğunu’ söyledi. İçişleri Bakanı Tsvetan Tsvetanov ise referandum sonucunun, Borisov açısından bir yenilgi olduğu iddiasına karşı çıktı. Borisov, oylamaya katılım düzeyinin, konunun Parlamento’ya taşınması için gereken yüzde 20′yi geçmesi halinde de projeye karşı çıkacağını söylemişti. GERB’in Parlamento’da, muhalefetten gelebilecek her türlü girişimin önüne geçmesini sağlayan bir çoğunluğu bulunuyor.
Avrupa Komisyonu’nun eski üyelerinden Meglena Kuneva’nın liderliğindeki, önümüzdeki seçimlerde Parlamento’ya girme ihtimali bulunan Vatandaşlar İçin Bulgaristan partisi ise referanduma karşı çıktı ve destekçilerine, oylamaya katılmama çağrısında bulundu. Ancak anketler, Kuneva destekçilerinin de Belene’ye onay verdiğini gösteriyor. Anketlere göre her ikisine de kamuoyu desteğinin yüzde 20′de bulunduğu Sosyalistler ve GERB, Temmuz’daki seçimler öncesinde başa baş gidiyor.