Enerji Günlüğü - Boru Hatlarıyla Petrol Taşıma Anonim Şirketi, iletim, LNG tesisleri işletme ve depolama faaliyetleri olmak üzere üçe bölünecek. LNG terminali yatırımları cazip hale getiriliyor.
4646 sayılı Doğal Gaz Piyasasında değişiklikler öngören kanun tasarısı Meclis'e sunuldu. Tasarıya göre kanun çıktıktan bir yıl sonra BOTAŞ iletim faaliyeti, LNG tesislerinin işletilmesi ve depolama ile diğer faaliyetleri gerçekleştirmek üzere üç ayrı şirkete bölünecek.
BOTAŞ'A İTHALAT KISITLAMASI
BOTAŞ, ithalatı yıllık ulusal tüketimin yüzde 20'sine düşene kadar yeni boru gazı ithalat sözleşmesi yapamayacak. Süresi bitenler de yenilenmeyecek. BOTAŞ'ın mevcut alım ve satım sözleşmeleri miktar veya kontrat devri yoluyla devredilebilecek. Ancak BOTAŞ, LNG ithalatında serbest olacak. Ayrıca BOTAŞ'a doğalgazda arz güvenliğinin sağlanması amacıyla Bakanlar Kurulu kararıyla ithalat yaptırılabilecek.
BOTAŞ DOĞALGAZIN TEİAŞ'I GİBİ ÇALIŞACAK
Kanun tasarısında BOTAŞ, doğalgaz alanında ulusal sistem operatörü olarak tanımlanıyor. Buna göre, tüm iletim şebekelerinin enterkonneksiyonunu ve eşgüdümünü BOTAŞ sağlayacak. Dengeleme ve uzlaştırma piyasalarındaki dengesizliklerini gidermek de BOTAŞ'ın görevi olacak. Yani BOTAŞ, elektrik piyasasında TEİAŞ'ın fonksiyonuna benzer bir fonksiyonu, doğalgaz piyasasında üstlenip yürütecek.
LNG TERMİNALİ YATIRIMLARINA TEŞVİK
Kanun Tasarısı olduğu gibi yasalaşırsa, 31 Aralık 2025'e kadar işletmeye girecek LNG terminali yatırımlarına ciddi destekler sunulacak. Buna göre LNG terminali yatırımlarına ilk 10 yıl boyunca izin, kira, irtifak hakkı, kullanma izni bedellerine yüzde 85 indirim uygulanacak. Yatırım döneminde yatırıma ilişkin işlemler harçtan ve damga vergisinden muaf olacak.
GAZBİR BAŞKANI YAŞAR ARSLAN: BU CEZALAR ŞİRKET KAPATTIRIR
DAĞITICILARA CNG ŞİRKETLERİNE SATIŞ HAKKI
Tasarıyla LNG Terminal işletme faaliyeti depolama faaliyetinden çıkartılarak ayrı bir piyasa faaliyeti olarak kanuna ekleniyor. Dağıtım şirketlerinin, dağıtım bölgesinde kalan CNG şirketlerine gaz satabilmesine ve LNG ve CNG tesislerinin bakım ve onarımının dağıtım şirketlerince yapılabilmesine izin veriliyor.
İTHALAT YAPMAK KOLAYLAŞTIRILIYOR
Yeni Kanun'da ithalat lisansı başvurularında, ithalat yapılacak teknik güce sahip olunması şartı yer almayacak. Ancak ithalat yapabilmek için aranan şartlar arasına Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nın uygun görüşünün alınması da ekleniyor. İthalatta, toplam tüketim tahmininin yüzde 20'sini geçememe sınırı kamu şirketlerine uygulanmayacak. Sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) ithalat lisanslarında ithalatçı şirket ve satıcı arasındaki sözleşme, doğalgaz depolama taahhüdü ve Bakanlığın uygun görüşü şartları da kaldırılıyıyor.
GAZ İLETİM ŞEBEKESİNDE YAP-İŞLET MODELİ
İletim amaçlı kurulacak yeni doğalgaz boru hatlarının mülkiyeti, hattı yapan şirkete ait olacak. Dağıtım şebekesi işletme lisansı, süresi sona ermeden Kurul izniyle başka bir oyuncuya satılabilecek.
İGDAŞ'IN HİZMET VE AMORTİSMAN BEDELİ
Bu arada, İstanbul'da doğalgaz dağıtım ve satış faaliyeti yürüten İGDAŞ hakkında da Kanun'da bazı hükümler yer alacak. Buna göre İGDAŞ'ın özeleştirilmesinden itibaren 10 yıl boyunca birim hizmet ve amortisman bedeli 0,062378 dolar, taşıma bedeli 0,01480 dolar olarak uygulanacak.