Enerji Günlüğü - IEA Başkanı Fatih Birol, elektrikli araçlara talebin ABD’de beklenen muazzam destek ile birlikte hızlı artacağını belirterek, kritik mineral arzındaki yetersizlik nedeniyle bu yüksek talebin fiyatları yukarı çekme riski olduğunu açıkladı.
Uluslararası Enerji Ajansı Başkanı Fatih Birol, “Dünyada ve Türkiye'de Elektrikli Araçlar Görünümü” temalı Sabancı Üniversitesi İstanbul Uluslararası Enerji ve İklim Merkezi - IICEC Konferansı’nda değerlendirmelerde bulundu. Dünyada fosil yakıtlar yerine yeni ve temiz enerji teknolojileri kullanan yeni bir enerji sisteminin ufukta belirdiğini kaydeden Birol, bu yeni ve temiz enerji sisteminin esas ana konularından birinin elektrikli araç olduğunu belirtti. Elektrikli araç pazarının çevre, hava kirliliğini azaltma, petrole olan bağımlılığı azaltma ve ekonomik rekabet nedeniyle kısa sürede çok büyük bir gelişme kaydettiğini ifade eden Birol, en büyük üç pazarın Çin, Avrupa ve ABD olduğunu hatırlattı. Birol, bu hızlı büyümeye rağmen kritik minerallerdeki arz yetersizliği riskine de dikkat çekerek, “ABD’de şu anda çıkmak üzere olan ikinci ekonomik toparlanma yasası çıkarsa elektrikli araba talebinde çok hızlı bir artış olacak ve bu hızlı artış da lityum ve diğer kritik minerallerin fiyatlarından yukarı doğru bir baskı doğurabilir. Yani yeni arz, üretim politikalarıyla talep arasında belli bir zamanlama sorunu olabilir. Talep biraz daha yüksek olup bu fiyatları yukarı çıkartabilir. Öyle bir risk görüyorum” dedi.
LİTYUM TALEBİ 7 KAT ARTACAK
Lityum talebinin on yıl içinde 7 misli artacağını belirten Birol, kritik mineral rezervleri olan ülkelerin yeni kanunlar çıkarıp lityum ya da nikel madenlerini çıkarmaya çalıştıklarını ifade etti.
BATARYA SANAYİSİ 2030’A KADAR ON KAT ARTACAK
Birol elektrikli araç batarya sanayisinde 2030 yılına kadar on kat bir büyüme öngördüklerini kaydetti. Ancak batarya ile ilgili ciddi bir soruna da değinen Birol, “Elektrikli araç yada güneş santrali, rüzgar santralleri kurduğumuzda, kritik minerallere ihtiyaç var. Lityum, magnezyum, kobalt bunların dörtte üçü bir kaç ülkede odaklanmış durumda. Kritik minerallerin bağımlılığı ciddi bir sorun. Bu minerallerin sadece nerede oldukları değil, bunların nerede işlendiği de önemli” ifadesini kullandı.
HÜKÜMET DESTEĞİ OLMAZSA OLMAZ
Elektrikli araç pazarının gelişmesinde hükümetlerin rolünün son derece önemli olduğuna vurgu yapan Birol, geçmişte de her yeni enerji teknolojisinin hükümetlerin desteği olmadan gelişmesinin mümkün görünmediğini kaydetti. “Başarılı her elektrikli araç stratejisinde mutlaka hükümetlerin çok ciddi bir rolü var” diyen Birol, bu konuda herkesin gıpta ile takip ettiği ABDli elektrikli araç üreticisi Tesla örneğini verdi. Tesla’nın başarısında ABD’deki finansal kriz sonrası toparlanma fonundan verilen yarım milyar dolar desteğin çok önemli bir rol oynadığını belirtti.
Sabiha KÖTEK - Enerji Günlüğü