Enerji Günlüğü - Bağdat Hükümeti, Kuzey Irak’tan Türkiye’ye petrol akışını durdurmak ve satışı engellemek için yabancı bir hukuk firmasıyla anlaştığını açıkladı.
Amerikanın Sesi'nde yer alan habere göre, Irak’ın enerji kaynaklarının kontrolüyle ilgili mücadele şiddetlenirken Bağdat Hükümeti, Kuzey Irak’tan Türkiye’ye petrol akışını durdurmak ve satışı engellemek için yabancı bir hukuk firmasıyla anlaştığını açıkladı. Türkiye geçen yıl Kürt Bölgesel Yönetimi’yle geniş kapsamlı enerji anlaşması imzalamış, Aralık ayındaysa yeni petrol boru hattından Ceyhan’a petrol akışı başlamıştı.
Irak’taki merkezi hükümet, enerji ihracat anlaşmalarını sadece kendisinin imzalayabileceği konusunda ısrar ederken, Iraklı Kürtlerle yapılan anlaşmayı savunan Türkiye ise anlaşmanın Irak anayasasına uyduğu savunmasında bulunuyor. AK Parti Hükümeti, Bağdat’ı da anlaşmaya katabilmek için çalışmaya devam ediyor.
YASAL ENGELLER ANLAŞMAYI TEHDİT EDİYOR
İzmir Yaşar Üniversitesi enerji politikaları uzmanı Emre İşeri, yasal engellerin, anlaşmayı tehdit ettiğini belirterek, ”Bu büyük bir sorun. Uluslararası hukuk ve yasallıktan bahsediyoruz. Eğer uluslararası hukuka aykırı davranırsanız önünüzde çok fazla seçenek kalmaz.” dedi.
Emre İşeri’ye göre enerji anlaşmasının kaygılandırdığı Bağdat Hükümeti, yalnız değil. İşeri, Bağdat’ın yasal yollara başvurma kararını, uluslararası arenada büyük destek görmesi üzerine aldığını söylüyor: ”Amerika ve İran’ın tavrı, Bağdat hükümetinin tutumuna benziyor. Amerika, bütünlük içinde bir Irak görmek istiyor. Dağılmış bir Irak, İran’ın da işine gelmiyor. Rusya da piyasada alternatif petrol ve doğalgaz kaynaklarının çoğalmasını istemiyor.”
KÜRT YÖNETİMİ VE BAĞDAT ARASINDAKİ DENGE DEĞİŞEBİLİR
Brüksel’deki Carnegie Vakfı uzmanı Sinan Ülgen, Bağdat’ın hukuk yoluna başvurmasının, petrol anlaşmasıyla ilgili kaygılarını ortaya koyduğunu belirterek, ”Bölgesel Kürt Yönetimi ve Bağdat arasındaki denge değişebilir. Bağdat ayrıca Basra gibi, ülkedeki diğer bölgelerin de Kürt bölgesini örnek almasından korkuyor. Bu nedenle Irak’taki merkezi otoriteyi zaman içinde zayıflatacak bir adım atılmasını istemiyor.” dedi.
Sinan Ülgenayrıca, anlaşmanınTürk Hükümeti için enerji kaynaklarını çeşitlendirmek ve ticaret hacmini arttırmak anlamına geldiğini vurgulayarak, ”Bu anlaşma Türkiye için büyük önem taşıyor, o nedenle hükümet, anlaşmayı uygulamak isteyecek. Türkiye, daha fazla enerji kaynağının peşinde. Ayrıca bölgede faaliyet gösteren Türk firmalarına birçok ayrıcalık tanındığı için bu anlaşma aynı zamanda siyasi kazanç anlamına da geliyor.” dedi.
ANLAŞMANIN KADERİNİ ULUSLARARASI HUKUKÇULAR BELİRLEYECEK
Kuzey Irak’taki Kürt bölgesinin şimdiden Türkiye’nin ikinci en büyük ticaret ortağı haline geldiği tahmin ediliyor. Türkiye ve Bölgesel Kürt Yönetimi arasındaki enerji anlaşmasının kaderiniyse uluslararası hukukçular belirleyecek. Gözlemciler, Türkiye’nin hukuki kararlara uyacağını, uzatmalı yasal süreç sırasındaysa Erbil ve Bağdat’la yeni bir anlaşma yapma yolları arayacağını söylüyor.